Bosgronden
Natuurgebieden
Bestrijding van ammoniak-
uitstoot
Samenvatting:
Relatief goedkoop
Bosgronden zijn over het algemeen arme
gronden, die een gebrek hebben aan aller
lei meststoffen en mineralen. Een continue
emissie van ammoniak zou hier leiden
tot een ophoping (onder andere de bacte-
rièle omzetting in nitraten vindt namelijk
niet plaats vanwege de zure gronden), het
geen de bomen en het leefklimaat voor mi
cro-organismen in de bodem aantast. Door
echter bosgronden te bekalken (waardoor
de verzuring afneemt) kunnen de nitrifice-
rende bacteriën de omzetting van ammo
nium tot nitraten in gang zetten. In aanwe
zigheid van voldoende water en van andere
voedingsstoffen (o.a. kalium en magne
sium) kunnen de bomen gebruik maken
van de aanvoer van stikstof uit de lucht.
Omdat in bosgronden die benodigde ele
menten echter ontbreken is daarnaast ook
bemesting met andere voedingsstoffen
dus noodzakelijk. Bemesting van bosgron
den is in Nederland tot nu toe hoogst onge
bruikelijk. Proeven in het buitenland heb
ben echter aangetoond, dat de bossen zich
hierdoor sneller en beter kunnen ontwikke
len.
Als het de overheid ernst is met haar voor
nemen om de houtvoorziening van Neder
land te vergroten moet dus niet alleen wor
den gedacht aan een vergroting van het
bosareaal, maar ook aan het verbeteren
van de kwaliteit en de produktiviteit van
onze bossen.
Voor natuurgebieden gaat bovengestelde
bemestingsformule niet op. Veel wilde
planten voelen zich namelijk beter thuis
op schrale, voedselarme gronden. Door
bemesting zou de karakteristieke vegetatie
van natuurgebieden dus kunnen wijzigen.
Zure regen heeft derhalve fatale gevolgen
voor natuurgebieden.
Methoden om de uitstoot van ammoniak
door mest te beperken zijn volop in ontwik
keling. Een oplossing die geopperd wordt,
is het injecteren van de mest in de bodem
in plaats van het verspreiden over het land
met behulp van de gierwagen. De financië
le haalbaarheid is echter vooralsnog twij
felachtig, nog afgezien van technische te
kortkomingen.
Kort samengevat kan met
betrekking tot zure regen
door mest het volgende
worden gesteld:
1 Het probleem van de
zure regen is een interna
tionaal probleem, dat om
een internationale oplos
sing vraagt. Ammoniak is
echter een typisch bin
nenlands vraagstuk.
2 Ammoniak uit de mest
heeft in zure regen niet
een verzurend, maar
een zuurneutraliserend
effect, vanwege de vor
ming van ammoniumhy-
droxide. Omzetting hier
van in salpeterzuur kan
echter tot verzuring van
de bodem en zelfs tot ver
vuiling van het grondwa
ter met nitraten leiden.
3 Op landbouwgronden
wordt verzuring tegenge
gaan door periodieke be-
kalking. In het algemeen
zou de landbouw van de
extra aanvoer van stik
stof uit de lucht gebruik
kunnen maken.
4 Door zorgvuldig met de
spreiding van de mest om
te gaan, kan nu reeds een
aanvang worden ge
maakt met de beperking
van de uitstoot van am
moniak.
5 Er moeten systemen
worden ontwikkeld om
deammoniakuitstoot van
de veehouderij te beheer
sen. Veel zal mede afhan
gen van de oplossing van
de mestoverschottenpro-
blematiek.
Vervolg van pagina 14
dat de detailhandel (voornamelijk de le
vensmiddelendetailhandel) redelijk ver is
gevorderd met de ontwikkeling van een
elektronische infrastructuur voor de be
drijfsvoering. Het zou onlogisch en ineffi
ciënt zijn wanneer de infrastructuur, opge
bouwd ten behoeve van het elektronisch
betalen door consumenten, geen aansluit
mogelijkheden biedt voor apparatuur die
functioneel is voor beide doeleinden. Ont
wikkeling van geïntegreerde apparatuur,
zowel voor uitwisseling van transactiege-
gevens (betaal- en bestelprocedures tus
sen detail- en groothandel) als voor elek
tronische betalingen, zou zeer efficiënt
zijn.
Ook hier kan echter de vraag worden ge
steld wie dat moet betalen. Niet iedere on
dernemer heeft dezelfde voordelen. Het is
echter moeilijk de kosten onder de on
dernemers te verdelen naar gelang de be
haalde voordelen.
Elektronisch betalen door de consumenten
zou zich wel goed kunnen ontwikkelen
wanneer de diverse betaalvormen getari-
feerd zouden worden. Elektronisch betalen
zou (nadat de meeste initiële investeringen
hebben plaatsgevonden) namelijk relatief
goedkoop kunnen zijn. Betaling met
cheques daarentegen zal vrij kostbaar wor
den, omdat het chequeverkeer hoge ver
werkingskosten voor de bank met zich
meebrengt.
Wanneer blijkt dat elektronisch betalen re
latief goedkoop is, zal dit door detaillisten
ook meer als betalingsmogelijkheid aan de
consumenten worden aangeboden. Elek
tronisch betalen zal pas echt aanslaan als
de feitelijke kosten en vooral de besparin
gen en voordelen beter bekend zijn, bij de
detailhandel, de bank, maar ook bij de con
sument.
Drs. A. J. Kuiper is met ingang van 1
mei toegetreden tot de redactie. Deze
33-jarige nieuwe redactionele mede
werker is geen vreemde in onze organi
satie, daar hij al een ruim aantal jaren
bij Rabobank Nederland werkzaam is.
Hij behoort tevens tot de jongere lich
ting die de bekende ABO-opleiding
heeft gevolgd en die ook daardoor ver
trouwd is met de 'nestgeur' van onze
coöperatieve bankorganisatie.
