r
En de mest?
ipkêHm,
keukenzout (door ligging van ons land aan
zee).
De stikstof- en zwaveldioxide die ons land
produceert, komen onder andere via de
hoge schoorstenen voor een groot deel
in de hogere luchtlagen terecht en verdwij
nen over de grenzen. Andersom is een
groot deel van de oxiden die in Nederland
neerkomen afkomstig van de buurlanden.
Per saldo is Nederland een netto-impor
teur van zwaveldioxiden en een netto-ex
porteur van stikstofoxiden. Ammoniak die
door de mest wordt uitgestoten, circu
leert daarentegen rond de gebieden waar
de mest voorkomt en slaat nagenoeg in de
zelfde omgeving neer. De vervuiling van
onze lucht door ammoniak is dus een bin
nenlandse aangelegenheid.
Ammoniak reageert met diverse stoffen
die in de lucht of op de bodem voorkomen.
Zo ontstaat uit ammoniak en water ammo
nia (ammoniumhydroxide). Dit is een zoge
naamde base, ofwel een stof die zuren juist
kan neutraliseren. Ammoniumhydroxide is
echter een zwakke base, dat wil zeggen dat
de neutraliserende werking zwak is, terwijl
zwavelzuur en salpeterzuur sterke zuren
zijn.
Eenmaal in de bodem terechtgekomen kan
het ammonium-bestanddeel door bepaal
de bacteriën worden omgezet in nitraten.
Dit proces heet nitrificatie. Bij aanwezig
heid van water ontstaat hieruit salpeter
zuur. Zodoende raakt op den duur de bo
dem toch verzuurd, voorzover planten de
nitraten niet opnemen. Nitraat is namelijk
een nutriënt, ofte wel voedsel voor de
plant. Planten nemen stikstof niet als gas
maar voornamelijk in de vorm van nitraten
op. Met name de neerslag van stikstof die
buiten het groeiseizoen de grond bereikt
en dan dus niet door de gewassen kan wor
den opgenomen, vormt een bron van ver
zuring. Het is dus van belang om het even
wicht van nitraten niet te verstoren door
bijvoorbeeld 'overbemesting'.
Ammoniak kan in de lucht ook reageren
met zwaveldioxide, waardoor ammonium
sulfaat ontstaat. Dit komt als een droge
stof op de aardbodem terecht. In aanwe-
De verzuring van het milieu wordt in
grote mate (46 direct veroorzaakt
door S02, die bij verbranding van
olie, kolen en gassen vrijkomt.
mmfmtmi t*:i