Mest en zure regen De term 'zure regen' is eigenlijk misleidend, omdat het de indruk wekt dat het alleen gaat om regen. Zure regen komt echter niet alleen in natte vorm (regen, sneeuw) maar ook in gas- en vaste vorm neer op de aardbodem. Volgens schattingen valt er twee keer zoveel zure neerslag in droge als in natte vorm. Veel verschijnselen die door zure regen worden veroorzaakt waren reeds in de vori ge eeuw bekend. Pas de laatste jaren echter werd het grote publiek zich ervan be wust. Niet zozeer de kennis, maar vooral de omvang van de schade als gevolg van zure regen is hiervan de oorzaak. Begin 1983 bereikte de Tweede Kamer een notitie van het Ministerie van VROM, waarin onder meer melding werd gemaakt van een schade aan natuurgebieden en landbouw in Nederland door zure regen van 150 tot 500 miljoen gulden per jaar. Over andere schade zoals aan grondwater, gebouwen, bossen en menselijke gezondheid is (vooralsnog) weinig bekend. Bij al de discussies over zure regen wordt in ons land in toenemende mate gewezen op de veehouderij. Uitgaande van het door de overheid gehanteerde principe 'de vervuiler betaalt' is het voor de landbouw van belang om zijn aandeel in de zure regen onder de loep te ne men. Daarbij speelt ammoniak dat als gas uit dierlijke mest vrijkomt een rol. In dit ar tikel zal vervuiling van het grondwater met nitraten en van de bodem met zware me talen als gevolg van (over)bemesting buiten beschouwing worden gelaten. Ook op de verzuring van de bodem ten gevolge van andere stoffen in zure regen, waaronder zwaveldioxide en stikstofoxiden, zal niet nader worden ingegaan. e belangrijkste zure bestand delen zijn zwaveldioxiden en stikstofoxiden. Deze komen voornamelijk door menselijk handelen (verbranding van ko len, olie en gassen door elektri citeitscentrales, raffinaderijen, industrie en verkeer) in de at mosfeer terecht (zie figuur). In aanwezig heid van water ontstaat hieruit respectie velijk zwavelzuur en salpeterzuur. Deze (sterke) zuren zijn in hoge mate verant woordelijk voor de verzuring van het milieu. In zure regen komen daarnaast nog meer stoffen voor, waaronder ammoniak dat voornamelijk afkomstig is uit dierlijke mest. Verder treft men stoffen aan die als Ir. A. R. Sjauw-Koen-Fa Bedrijfstakonderzoek gevolg van natuurlijke processen in de lucht terecht zijn gekomen, bijvoorbeeld MEST EN VERZURING SCHEMATISCH VOORGESTELD AMMONIUM AMMONIAK AMMONIUM AMMONIAK BACTERIËN SALPETERZUUR NITRAAT B WONDWATER

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1985 | | pagina 17