Televeilen. een antwoord
op concentratie aan de
vraagzijde
leidelijke vermindering van openlijke en
verkapte exportsubsidies, om een blijven
de verstoring van de wereldmarkt en een
inefficiënt gebruik van agrarische produk-
tiemiddelen te beperken.
De aangegeven beleidswijziging schept
ruimte zowel voor Europa als voor de Ver
enigde Staten om op meer efficiënte wijze
de overeen te komen produktiedoelstellin-
gen te bereiken. Zowel de Europese als de
Amerikaanse landbouwuitgaven zullen
dan kunnen dalen. Het is, gezien de huidige
tegenstellingen binnen het Amerikaanse
Congres en tussen Europa en de Verenigde
Staten, niet waarschijnlijk dat binnen af
zienbare tijd een dergelijke lange-termijn-
overeenkomst bereikt zal kunnen worden.
Het voorlopige toekomstperspectief is een
voortdurend proces van conflictbestrijding
door middel van tijdelijke wederzijds aan
vaardbare overeenkomsten. Als de Ameri
kanen ondertussen zouden overgaan tot
een belangrijke liberalisatie van hun land
bouwpolitiek en de ontwikkeling van een
agressief exportbeleid, is het niet denk
beeldig dat de Verenigde Staten na ver
loop van tijd als overwinnaars te voorschijn
zullen komen uit de concurrentieslag met
de EG om de wereldmarkt voor landbouw-
produkten. De vruchten van een dergelijke
overwinning zouden voor de Verenigde
Staten wel eens wrang kunnen zijn en voor
Europa een dubbele nederlaag kunnen be
tekenen. Immers niet alleen de internatio-
nele agrarische handel is inzet van de
strijd, maar de Atlantische alliantie als zo
danig. Tijdens de komende discussies in
het Amerikaanse Congres en het GATT zal
blijken, welk gewicht beide partijen hech
ten aan de huidje Atlantische samenwer
king en welke concessies zij daarvoor wil
len doen op het terrein van de landbouw
politiek. Protectionisme is het klassieke in
strument om in tijden van dalende of stag
nerende inkomens en bestedingen de ver
antwoordelijkheid voor interne economi
sche problemen door te schuiven naar
de handelspartners op de internationale
markt. De weg van handelsoorlog en eco
nomisch nationalisme werd tijdens de ja
ren dertig bewandeld, met verbijsterend
hoge kosten zowel voor de Amerikaanse
als voor de Europese boeren. Zowel de
landbouw als de wereldeconomie zijn er bij
gebaat dat men in de toekomst de weg van
de alliantie blijft volgen.
Vervolg van pagina 7
sternen voldoen aan uniformiteit zodat be-
drijfsvergelijking mogelijk is en frequent
op korte termijn beschikbaar komt. De
computer blijkt hiervoor de ideale oplos
sing maar een computer kan niets zonder
een geschikt software-pakket. Het be
drijfsleven is hierop ingesprongen maar dit
heeft niet geresulteerd in de noodzakelijke
uniformiteit en de onderlinge vergelijk
baarheid van gegevens. Dit probleem doet
zich voor in de gehele landbouwsector. De
oplossing wordt gezocht in bundeling van
krachten. Voor de tuinbouw is met dit doel
door de Nederlandse Tuinbouw Studie
clubs het SITU (Stichting Informatiever
werking Tuinbouw) opgericht. De stichting
heeft tot doel centraal computer-program
ma's te laten ontwikkelen en deze vervol
gens weer te verkopen c.q. te verhuren aan
de gebruikers.
Door de bedrijfstakorganisatie NTS, sectie
vollegrondsgroente, is in overleg met over
heidsdiensten een set ontwikkeld voor de
vollegrondgroenteteelt. Deze set zal wor
den gepresenteerd op de werktuigdagen
te Liempde en komt dan eveneens be
schikbaarvoor de teler. Druk en distributie
vinden wederom plaats via onze organisa
tie.
Voor de prijsvorming van tuinbouwpro-
dukten is sinds vele jaren het veilingme
chanisme het allesbeheersende draaipunt.
Veranderingen in de vraagstructuur en de
internationale concurrentie hebben in het
veilingwezen schaalvergroting en concen
tratie gebracht, maar evenzeer verbreding
van de marktbewerkingsfunctie en tal van
technische vernieuwingen. Aan de vraag
zijde zijn de concentraties echter nog niet
tot staan gekomen. De inkoopmacht blijft
zich voortdurend versterken. Dat vereist
passende antwoorden van de aanbodzijde.
Behalve in de traditionele fusie wordt zo'n
weerwoord ook gevonden op basis van
moderne communicatietechnieken. Het
televeilen is daarvan een voorbeeld. Hierbij
zijn meerdere veilingen aangesloten op
één centrale klok. De kopers op alle aange
sloten veilingen kunnen dan bieden op het
aangeboden produkt.
Televeilen is niet te beschouwen als een
oplossing onder alle omstandigheden voor
structurele prijsvormingsproblemen, maar
bewerkstelligt wel - zo wijzen de ervarin
gen tot dusverre uit - een grotere onderlin
ge competitie tussen kopers, waarvan het
prijspeil een positieve invloed ondergaat.
De samenvoeging van groepen van kopers,
die ieder hun eigen wensen hebben ten
aanzien van sortering, kwaliteit, kleur en
zovoorts, bevordert bovendien een betere
bediening van de deelvraag op ieder van de
deelnemende veilingen. Met het aanvoer-
pakket van een aantal gekoppelde veilin
gen kan daarop beter worden ingespeeld,
waardoor extra handel kan worden aange
trokken. De doorzichtigheid van de markt,
essentiële voorwaarde voor een goed func
tionerend veilingsysteem, wordt door het
televeilen aanmerkelijk vergroot en leidt tot
een prijsvorming die beter is afgestemd op
verhoudingen van vraag en aanbod.
Ongetwijfeld heeft televeilen ook zijn be
perkingen. Het is niet geschikt voor alle
tuinbouwprodukten en het biedt geen
ruimte voor kwaliteitsverschillen. Gezien
die beperkingen, zal er verder worden ge
zocht naar oplossingen om de onbetwist
bare voordelen van het televeilen toch te
kunnen incasseren. Mogelijk zal zo'n op
lossing zijn gelegen in de werking van on
derscheiden klokken op samenwerkende
veilingen: één klok voor televeilen en één
klok voor de zogenaamde kleine gewas
sen.
Mr. H. J. A. E. M. Klarenbeek, plaatsver
vangend voorzitter van de Hoofddirectie
van Rabobank Nederland, zei in zijn toe
spraak bij de heropening van Rabobank
Bleiswijk kortgeleden hierover onder meer:
'Waar die ontwikkeling ons ook zal bren
gen, televeilen lijkt een kansrijk nieuw in
strument tot verbetering van de prijsvor
ming, dat tevens de samenwerking tussen
veilingen in het afzetkanaal van tuinbouw
produkten een nieuwe impuls zal geven.
Ook voor de coöperatieve bank zal televei
len niet zonder gevolgen blijven. Betalings
transacties en financieringslijnen voor
aanvoerders en kopers zullen andere pa
tronen kunnen gaan vertonen. De bank zal
niet alleen zich daarop hebben in te stellen,
maar ook actief op nieuwe prijsvorming
mechanismen moeten inspelen.'
