I"
3
uu
geld
uit
nemen
AUB
GUA en aansprakelijkheid
GUA en privacy
3>UU BANK-
j PAS UIT
NEMEN AUB
terst gering. Ervaringen in het buitenland
bewijzen dit. De techniek is al jaren be
proefd en de apparatuur voldoet aan hoge
standaards.
Dan is er nog de situatie, waarin de cliënt
stelt dat er geld van zijn rekening is afge
boekt, terwijl hijzelf geen opname heeft
verricht en er ook geen sprake is van dief
stal of vermissing van zijn bankpas. De
journaalrol en diskette kunnen hierover
opheldering verschaffen. Heeft er inder
daad een transactie plaatsgehad, dan zijn
er drie mogelijkheden: de cliënt vergist
zich - al dan niet bewust de bankpas is
tijdelijk 'geleend' door iemand die ook het
persoonlijk identiteitsnummer kent dat bij
gebruik van een GUA moet worden inge
toetst; er is sprake van fraude, onafhanke
lijk van pas en code. In de eerste twee si
tuaties ligt de oorzaak bij de bankpashou
der, in het laatste geval kan de bank verwe
ten worden een onbetrouwbaar systeem
ter beschikking te hebben gesteld.
De vraag rijst dan wie de bewijslast heeft:
de cliënt of de bank. Voor de bank is het
onmogelijk aan te tonen dat de cliënt
zijn pas inclusief code heeft uitgeleend,
noch dat de cliënt zelf de transactie heeft
verricht. Daarom wordt vaak gekozen voor
een bewijslastverdeling waarbij de gege
vens die in het systeem zijn vastgelegd
volledig bewijs opleveren behoudens te-
richten, zou het hek van de dam zijn. De be
schreven systematiek moet worden bezien
tegen de achtergrond van een hoogwaar
dige technologie en een langdurige erva
ring in het buitenland met geldautomaten.
De bewijslastverdeling laat onverlet dat de
bank steeds aannemelijk moet maken dat
er geen sprake is van inbraak in het GUA-
systeem.
Ongeautoriseerde GUA-opnamen beho
ren niet mogelijk te zijn. Immers, de bank
pashouder is de enige die de PIN-code van
de pas kent. Bij verlies of diefstal van de
pas zal de vinder/dief er weinig profijt van
hebben zonder die bijbehorende PIN-code.
Met andere woorden: wanneer de cliënt
conform de afspraak met zijn bank de code
niet bekend maakt en vooral ook niet op
zijn pas noteert, kan er niets mis gaan.
Wanneer de vermissing of diefstal al of
niet inclusief de PIN-code, aan de bank is
doorgegeven, dan wordt dit onmiddellijk in
het zogenaamde blokkeringsbestand van
het Centraal Systeem Apparatieve Toepas
singen opgenomen. Maximaal 24 uur later
is het dan ook opgenomen in de systemen
van alle andere bankinstellingen.
De bankpas met de PIN-code is een waar
devol iets. Onzorgvuldig gebruik ervan kan
schade opleveren. De vraag is dan wie voor
die schade aansprakelijk is: de cliënt of de
evenwel. De aansprakelijkheid eindigt na
melding/bevestiging van diefstal of ver
missing. In een aantal gevallen wordt een
schriftelijke bevestiging vereist om te
voorkomen dat kwaadwillende lieden
doorgeven dat de kaart van een ander'mis
bruikt' wordt. De Nederlandse banken
hebben nog geen exacte invulling van de
aansprakelijkheidsregeling.
Het is in ieder geval van het grootste be
lang dat de PIN-code gescheiden wordt
bewaard van de bankpas. Wie toch het
nummer op de pas noteert of op een duide
lijke plaats in zijn agenda schrijft, riskeert
dat door slechtwillende lieden van zijn
rekening wordt geprofiteerd.
Bij het opnemen van geld aan de balie wor
den gegevens schriftelijk vastgelegd. Alle
ondertekende stukken worden dertig jaar
bewaard met het oog op de verjaringster
mijn van dertig jaar uit het Burgerlijk Wet
boek. Stukken die geen bewijsrechtelijke
functie hebben, dienen soms tien jaar be
waard te blijven op grond van andere wet
telijke bepalingen. De transactiegegevens
worden tijdelijk in geautomatiseerde vorm
bewaard.
Niet anders is het met de GUA. Ook hier
vindt een vastlegging van gegevens plaats
in een computerbestand. Wat dat betreft
genbewijs. Onder de bewijsmiddelen val
len dan dus ook de journaalrol en diskette.
Wanneer gekozen zou zijn voor een
systeem waarbij de bank dient te bewijzen
dat de cliënt zelf de geldopname heeft ver
richt, of opzettelijk door derden deed ver-
bank. Hiervoor zijn in landen waar al erva
ring is opgedaan met GUA's regels opge
steld. In het algemeen komen deze erop
neer dat de cliënt aansprakelijk is voor de
eventuele gevolgen van misbruik. De om
vang van de aansprakelijkheid varieert
dus geen wijziging in de privacy-aspecten
van het opnemen van gelden. Een ander
punt is evenwel de blokkeringslijst: een
overzicht van bankpassen die niet gebruikt
mogen worden. Redenen kunnen zijn: een
vermiste, een gestolen, dan wel een inge-
