overname van
landbouwgrond
Kapitaal, inkomen en jaarlijkse financieringslasten van een eigendomsbedrijf van
30 ha waar alle bedrijfsomstandigheden gelijk zijn aan het gemiddelde pachtbedrijf
in 1982/83. maar waar de grond is overgenomen tegen de verpachte waarde (gesteld op
f 17 000 per ha).
BALANS PER 1 MEI 1983 (IN GULDENS)
Kapitaal
Grond in eigendom (f 27 000 per ha)
Bedrijfsgebouwen in eigendom
Dode inventaris
Veestapel
Veldinventaris etc
Totaal aan produktiemiddelen
Bedrijfsliquiditeiten
Deelnemingen
Overige bezittingen (w o woning)
Vermogen
810000 Lening bank
130000 Lening familie
80 000 Kortlopende schulden
130000
20000 Totaal vreemd vermogen
1 170 000 Eigen vermogen
20000 (eigen vermogen is
10000 54% van eigen
100 000 vreemd vermogen)
(f 300000 meer
eigen vermogen door
herwaardering grond)
570 000
20 000
10000
600 000
700000
Balanstotaal
Balanstotaal
1 300 000
INKOMEN EN BESPARINGEN
Netto-overschot (pachtbasis)
Berekend loon ondernemer
Arbeidsinkomen ondernemer
Berekende rente (vee, dode inventaris)
Berekende pacht (van eigen grond gebouwen)
af: - Betaalde rente (10%)
- Afschrijving bedrijfsgebouwen
- Overige eigenaarslasten
Saldo berekende rente
ONDERNEMERSINKOMEN
OVERIG INKOMEN (geen belasting enz. verschuldigd en f 3 000
minder rente-inkomen)
BESTEEDBAAR INKOMEN VOOR GEZIN EN BEDRIJF
GEZINSBESTEDINGEN
20000
25 000
60000
6 000
4 000
- 25 000
60000
35 000
- 25 000
10000
37 000
47 000
48 000
BESPARINGEN
HERKOMST EN BESTEDING VAN FINANCIERINGSMIDDELEN
Besparingen (vóór aftrek van betaalde rente)
Afschrijving bedrijfsgebouwen en dode inventaris
Totaal beschikbaar aan financieringsmiddelen
Totale lasten: - rente (10%)
- aflossing banklening (5%)
60 000
28 500
59 000
20000
TEKORT AAN MIDDELEN
88 500
9 500
inventaris de grond nog enige jaren van
de ouders gepacht. De grote behoefte aan
kapitaal op eigendomsbedrijven heeft niet
alleen invloed op de vermogenspositie,
maar heeft ook consequenties voor de
inkomensvorming, voor de besparingen en
voor de liquiditeitspositie.
In dit artikel zal op de consequenties wor
den ingegaan, als gepachte grond in
eigendom wordt overgenomen. Een en an
der zal met behulp van een voorbeeld wor
den verduidelijkt. In staat I is de financiële
positie aangegeven van het gemiddelde
pachtbedrijf. Om het voorbeeld toe te spit
sen op de rol die de grond speelt is ervan
uitgegaan dat alle grond wordt gepacht
en alle bedrijfsgebouwen eigendom zijn.
Het door pachters geïnvesteerde vermo
gen blijkt gemiddeld ruim een half miljoen
gulden te bedragen. Hiervan is 73% gefi
nancierd met eigen vermogen en 27 met
vreemd vermogen. Het bedrijfsecono
misch resultaat netto-overschot) is ne
gatief. Dit wil zeggen: de (bedrijfsecono
mische) kosten zijn hoger dan de opbreng
sten. Het blijkt evenwel dat ondanks het
bedrijfseconomisch verlies van f25 000
toch ook nog f 25 000 kan worden be
spaard. Hoe dit mogelijk is wordt duidelijk,
als we de kosten nader bezien. Voor een
belangrijk deel zijn de kosten geen uitga
ven. Alle ingerekende kosten van eigen ar
beid en van eigen kapitaal zijn voorde boer
zelf inkomen. Uit staat I blijkt dat het bere
kend loon van de boer zelf in 1982/83
f 60 000 bedroeg. Dit loon is gebaseerd
op het CAO-uurloon van f 23,95 en wordt
vermenigvuldigd met het aantal gewerkte
uren dat in 1 982/83 voor de gemiddelde
pachter f 2 500 was.
Om de bedrijfsresultaten van landbouwbe
drijven te kunnen vergelijken wordt er op
pachtbasis gecalculeerd. Dat wil zeggen:
op pachtbedrijven wordt de werkelijke
pacht in rekening gebracht en op eigen-
