andbouwcommentaar
Er zijn enkele trefwoorden in de land
en tuinbouw, waarachter een zee van
problemen, emoties en discussies
schuilgaan. Voor de melkveehouderij is
superheffing zo'n begrip. Voor de var
kenshouderij en pluimveehouderij de
woorden mest en milieu. Voor de tuin
bouw is het zonder twijfel op dit mo
ment de gas prijs.
36
Tuinbouw eigen
Koopmansgebruik
Een onzeker
stookseizoen
staat voor de deur
De land- en tuinbouw die de naam heeft door samenwer
king en beïnvloeding van het beleid de zaakjes wel even
naar zijn hand te zetten, heeft zware kluiven aan deze drie
beleidsthema's. Vooral het onderhandelen van het be
drijfsleven met de overheid en Gasunie over de tuinbouw-
gasprijs trekt in brede kring de aandacht. Een eventueel
succes van de tuinbouw om tot lagere gasprijzen te ko
men, zal ongetwijfeld een uitstraling krijgen naar de gas
prijzen die andere sectoren van het bedrijfsleven in
rekening worden gebracht. Ook de consument van gas in
de huishouding zal enige lastenverlichting via de gasreke-
ning best kunnen gebruiken. Veel enthousiaste toeschou
wers dus bij de pogingen van de land- en tuinbouw om de
kastanjes uit het vuur te halen. Minder enthousiast is mi
nister Ruding van Financiën. Verminderde gasopbreng
sten zullen op een andere wijze weer opgevangen moeten
worden, dan wel tot extra bezuinigingen op de overheids
uitgaven leiden.
Dit algemene tintje aan de tuindersgasprijs maakt het voor
de onderhandelaar van tuinbouwzijde, dat is het Land
bouwschap, niet gemakkelijker.
Nu verkeert de glastuinbouw in een situatie die maar met
weinig andere sectoren vergelijkbaar is. Ongeveer een
kwart van de totale bedrijfskosten bestaat uit de energie
rekening. Dit ondanks het feit dat er in de afgelopen jaren
zeer omvangrijke energiebesparingen zijn doorgevoerd op
de bedrijven. Een enkel cijfer. In 1 980 lag het gemiddelde
verbruik aan gas per vierkante meter kasoppervlakte op 50
kubieke meter. In 1 984 is dit gedaald tot circa 30 kubieke
meter. Een besparing in enkele jaren met 40 procent.
Daarvoor zijn zeer omvangrijke investeringen op de bedrij
ven verricht. Voor de glassector als totaal zo'n anderhalf
miljard gulden, waarbij gezegd dient te worden dat een in
tensief investeringsprogramma van de overheid een deel
van de kosten heeft vergoed. Toch zijn er netto aanzienlij
ke rente- en aflossingsverplichtingen voor de tuinders
uit voortgevloeid. Naar schatting gaat dit om jaarlijkse
bedragen van f 40 000,- tot f 60 000,- per bedrijf.
Intussen is de prijs van het gas sterk opgelopen. In de af
gelopen vier jaar een verdubbeling tot boven 45 cent
per kubieke meter. Voor de tuinders is er dus alle reden
zeer kritisch te zijn op de gasrekening. Daarbij is aan
het licht gekomen dat de meting van de hoeveelheid gele
verd gas niet waterdicht is. Temperatuurschommelingen
van het gas worden door de meters onvoldoende geregi
streerd. En gas zet uit bij verwarming (Wet van Gay-
Lussac).
Het kan voorkomen dat een tuinder met een aanvoerlei-
Ir. J. H. Egberink
ding die onder een verwarmde kas doorloopt de afgelopen
jaren minder gas heeft ontvangen dan de meter registreer
de. Een uitspraak van de rechter heeft de grootste leveran
cier van aardgas in het Westland, het Gemeentelijk Ener
gie Bedrijf van Den Haag, gemaand om het teveel in reke
ning gebrachte terug te betalen aan de tuinders. Zoals een
goed koopman betaamd. Ervan uitgaande dat de meet
methoden aangepast zullen worden blijft er een veel fun
damenteler probleem liggen: de hoogte van de gasprijs.
