Conclusies
over de hele linie over te gaan tot meer
jarige herfinancieringsovereenkomsten,
waarbij de herstructurering niet alleen be
trekking heeft op de vervallende schuld
voor enkele jaren tegelijk, maar waarbij de
schuldaflossing bovendien over een lange
re periode wordt uitgestreken dan thans
gebruikelijk is. Dit is te meer noodzakelijk,
omdat de tot nu toe afgesloten akkoorden
via uitstel van schuldaflossing weliswaar
voorlopig tot een verlichting van de schul
denlast hebben geleid, maar tevens tot een
extra verzwaring daarvan in de eerstko
mende jaren, zodat dan een tweede golf
van herfinancieringen dreigt op te treden.
Ten slotte verdient het aanbeveling, dat de
OVERZICHT SCHULDHERSTRUCTURERING
Buitenlandse Herstructurering IMF-bijstands-
schuld bankschuld programma
(in mrd.
Argentinië
44
i.o.
i.o.
Bolivia
3
ja
nee
Brazilië
92
ja
ja
Chili
18
ja
ja
Costa Rica
4
ja
ja
Cuba
3'/2
ja
n.v.t.
Domin. Rep.
2
ja
ja
Ecuador
7
ja
ja
Filippijnen
25
ja
i.o.
Gyana
1
ja
nee
Honduras
1 Vl
ja
ja
Ivoorkust
6
ja
ja
Jamaica
3
ja
ja
Joegoslavië
19
ja
ja
Liberia
1
ja
ja
Madagascar
1 Vi
ja
ja
Malawi
1
ja
ja
Marokko
10
ja
ja
Mexico
89
ja
ja
Nicaragua
3'/2
ja
nee
Nigeria
12
ja
ja
Peru
13
ja
ja
Polen
27
ja
n.v.t.
Roemenië
9
ja
ja
Senegal
1 Vi
ja
ja
Soedan
5'/2
ja
ja
Togo
1
ja
ja
Uruguay
4'/2
ja
ja
Venezueala
35
i.o.
nee
Zaïre
5
ja
ja
Zambia
2'/2
ja
ja
Zimbabwe
2
ja
ja
Totaal 453
i.o.: in onderhandeling
n.v.t.: niet van toepassing
landse handelstransacties en investerings
projecten. Bij dit laatste zou ook gedacht
moeten worden aan samenwerking met
de Wereldbank in de vorm van cofinancie
ring.
De eerste fase van de schuldcrisis is, zoals
gezegd, redelijk doorstaan. Door nauwe
samenwerking tussen nationale overhe
den, particuliere banken en internationale
instellingen is onder leiding van het IMF de
financiering van liquiditeitsproblemen in
vele ontwikkelingslanden voorlopig gere
geld. Tegelijkertijd werden eveneens onder
toezicht van het IMF door talrijke debiteur-
nog bepaald niet van een succesvolle af
loop verzekerd. Integendeel, de internatio
nale rentestijging betekent een ernstige
verzwaring van de schuldenlast voor vele
ontwikkelingslanden. Het reeds bereikte
resultaat van hun drastische aanpassings
beleid wordt hierdoor grotendeels weer
ongedaan gemaakt en hun verdere bereid
heid tot dergelijke onpopulaire en zelfs
pijnlijke maatregelen wordt aldus zwaar
beproefd.
Het gevaar is dan ook niet geheel denk
beeldig, dat deze frustratie vroeg of laat
toch leidt tot de oprichting van een debi
teurenkartel, dat eenzijdig overgaat tot al
lerlei onverantwoorde acties, zoals de ge
hele of gedeeltelijke stopzetting van rente
betaling en aflossing op buitenlandse
schulden. De rond het midden van dit jaar
door een elftal Latijns-Amerikaanse landen
gehouden conferentie van Cartagena was
in dit verband voor de internationale finan
ciële wereld terecht reeds een bron van on
rust.
Bewindslieden en bankiers uit vrijwel alle
landen, die elkaar dezer dagen weer ont
moeten op de IMF-jaarvergadering, heb
ben er alle belang bij, dat de schuldbom
niet alsnog tot ontploffing komt. Daartoe
blijft de gezamenlijke inspanning van alle
betrokkenen voorlopig nog vereist, totdat
het dreigende gevaar voor het internatio
nale financieel-economische bestel echt is
geweken door verdere financiering en
voortgezette aanpassing in een gunstig
mondiaal klimaat.
banken bij de verstrekking van nieuwe kre
dieten aan ontwikkelingslanden zich voort
aan minder laten verleiden tot algemene
financiering van tekorten op de overheids
begroting en de betalingsbalans. Zij zou
den zich integendeel weer meer moeten
gaan richten op hun eigenlijke taak, te we
ten de specifieke financiering van buiten
landen aanpassingsprogramma's opge
steld en in werking gezet, die hier en daar
reeds vruchten beginnen af te werpen.
Daarbij werd ook duidelijk geprofiteerd
van het onverwacht snelle en krachtige
herstel van de wereldconjunctuur. De
tweede fase van de schuldcrisis is evenwel