Van een plekje bij de notaris tot
monumentale Utrechtse blil<vanger
Een zetel 'op stand' aan
een krom grachtje
igenlijk was er in onze kring
een soort milde verbazing, toen
de logge betonkolos, die in on
ze gedachten een fors maar
keurig utiliteitsgebouw moest
worden, zich in de laatste
bouwfase zo 'frivool' met dat
glazen gewaad ontpopte. Door
zijn flonkerende bekleding, van zilverach
tig tot donkergroen, en door de speelse
opgaande-lijn-contouren kreeg het bouw
werk er ineens een esthetische dimensie
bij, die ook de meesten van ons verraste.
Al direct na de oplevering speurden ama
teur- en beroepsfotografen rond het ge
bouw naar nieuwe invalshoeken. En wie de
Utrechtse perrons en treinen frequenteer
de, merkte dat de reizigers zich bewust een
indruk vormden van wat daar langs het
spoor omhoog rees. Is dat nu mooi of niet?
In ieder geval opvallend. Dag-, week- en
vakbladen wijdden beschouwingen aan de
architectonische betekenis van onze nieu
we hoofdzetel.
Diepzinnig werd een Rabobanksymboliek
vermoed achter wat het oog ontmoette.
Geschiedenis en structuur van de Rabo-
bankorganisatie zouden in heel de bouw,
structuur en ligging zijn aan te wijzen.
Wij hebben dit alles rustig over ons heen
laten komen. Als mensen, die merken dat
anderen soms meer (willen) zien dan je
zelf voor ogen had. In dit geval geen on
prettige ervaring! Het doet goed te horen
en te lezen dat 'de Croeselaan' een aan
dachttrekker is geworden. Het geeft je een
gevoel van voldoening, dat het gebouw
blijkbaar van meet af aan naar buiten toe
voor zichzelf spreekt. Dat is een ervaring,
die we in Utrecht eigenlijk heel wat jaren
hebben gemist.
Als hoofdzetel van Rabobank Nederland is
de Croeselaan in zekere zin het uitgekris
talliseerde resultaat van 86 jaar Rabobank-
geschiedenis. Als adres en vooral als werk
plek is deze nieuwe stek echter nog te
nieuw om nu al een geheel eigen kleur
en (nest-)geur te verspreiden. Dat komt
vanzelf, alleen het vergt even tijd.
Als ik goed geteld heb, zijn er sinds 1 898
dertien plaatsen geweest, waar vóór de
Croeselaan het zeteltje, vervolgens de zetel
en nog weer later de hoofdzetel van Rabo
bank Nederland was gevestigd. Op één,
twee uitzonderingen na stonden die alle
maal in Eindhoven of in Utrecht. Dat zijn,
zoals ieder weet, de twee plaatsnamen die
onverbrekelijk met onze organisatie zijn
verbonden. Men vergeve mij, dat ik mij ver
der tot Utrecht beperk, want die stad heeft
ten slotte de Croeselaan binnen zijn ge
meentegrenzen. ledereen weet trouwens
wel, dat ook in Eindhoven, nog afgezien
van de huidige fraaie Fellenoordtoren met
wijdse aanbouw, de plekken zijn aan te
wijzen, waar wij in onroerend goed geves
tigd zijn geweest. Roerend is zelfs, dat al
daar in 1899 de eerste vergaderingen
van Bestuur en Raad van Toezicht in Hotel
Stoot zijn gehouden.
In ieder geval, die spiksplinternieuwe Croe
selaan kan op een lange voorgeschiedenis
bogen. Als centrale werkplek zal ze, hoe
ultramodern ook, nooit helemaal van haar
voorgangers los kunnen komen. Want de
Croeselaan trekt de lijn door die vanaf
1898 vanuit een notariskantoor via de
Boothstraat, de Drift, de Kromme Nieuwe
Gracht, de Sint Jacobsstraat, de Benelux-
laan en Hoog Catharijne heel de stad
Utrecht heeft doorkruist.
Je zou aan al die lokaties en aan degenen
die er gewerkt hebben, haast het hele ver
haal van 'centrale bank en organisatie'
kunnen ophangen. Het was maar een mi
niem klein centraal bankje, dat in de jaren
vóór en vlak na de eeuwwisseling in dat
kantoor van notaris Bosch van Oud Ame-
lisweerd een plaatsje vond. In de tijd van
onze grootouders of overgrootouders
huisden we ook nog in 'het kleine kantoor'
aan de Boothstraat (hoek Voorstraat, zei