mXÜ&fn"
a
-i \w"
groeiprocessen. Automatisering kan de ondernemers hel
pen om snel het juiste inzicht te krijgen in de gang van za
ken op het bedrijf. Bijvoorbeeld een regelmatig financieel
overzicht en technische gegevens over de bedrijfsvoering.
Op basis daarvan kunnen eerder de noodzakelijke beslis
singen worden genomen of kan advies aan derden wor
den gevraagd. Hierbij moet benadrukt worden dat de
relatief kleine land- en tuinbouwbedrijven nogal wat admi
nistratieve en technische werkzaamheden hebben uitbe
steed. De gegevens van het bedrijf worden op diverse
plaatsen verwerkt, zoals de boekhoud- en administratie-
gegevens bij boekhoudbureaus, de financiële gegevens bij
banken, bepaalde technische gegevens bij keurings- en
controle-instellingen, algemene gegevens bij de Voorlich
tingsdienst. De nieuwe computertechniek maakt het mo
gelijk deze gegevens van verschillende plaatsen snel en
gemakkelijk op ieder tijdstip op het agrarisch bedrijf op te
vragen. Mits overzichtelijk gepresenteerd kan de onderne
mer dan gaan combineren om tot de juiste bedrijfsbeslis
singen te komen. En in de toekomst kan de computer hem
helpen bij dit combineerwerk. In het Informaticastimule-
ringsplan dat de overheid begin dit jaar heeft opgesteld, is
veel plaats ingeruimd voorde landbouw. Het agrarisch on
derwijs en het onderzoek krijgen financiële middelen om
de toekomstige werkers in de agrarische sector vertrouwd
te maken met de computer. Ook het bedrijfsleven zelf
zal op deze ontwikkeling dienen in te spelen. Een goed ge
bruik van de verspreid liggende gegevens van het bedrijf
en de produktie maakt het noodzakelijk een zodanige
structuur op te zetten dat de gegevens op de bedrijven
bruikbaar zijn.
Een netwerk voor de automatisering
Daarvoor is samenwerking nodig tussen de organisa
ties van de land- en tuinbouw die de boer en tuinder
ten dienste staan. Een begin van die samenwerking
lijkt van de grond te komen. Op 22 juni jl. troffen een
groot aantal land- en tuinbouworganisaties, coöperaties,
financiële instellingen en onderzoekinstellingen elkaar om
af te tasten of met het oog op de automatisering een sa
menwerking over alle produktiesectoren heen zinvol is. De
voorzitter van die bijeenkomst, ir. D. Luteijn, kon conclude
ren dat bij alle aanwezige organisaties een sterke wil aan
wezig is om tot landelijke samenwerking te komen. Het is
nu zaak deze positieve grondhouding te vertalen in daden.
Milieu
Automatisering is niet het enige terrein waarop de agrari
sche sector de komende tijd de handen ineen dient te
slaan. De milieuproblematiek komt steeds dreigender op
de agrarische sector af. Vooral in de veehouderijtakken
kan dit ernstige financiële gevolgen hebben. Er kan een
zeer groot overschot aan mest worden geconstateerd,
wanneer bemestingsnormen worden toegepast die geba
seerd zijn op het behouden van de bodemvruchtbaarheid
op lange termijn. In mest en afvalstoffen, zoals zuiverings
slib, komen stoffen voor die op den duur het produktiever-
mogen van de grond kunnen aantasten. Dat is een grote
zorg voor de landbouw. Niet alleen omdat er wetten op
komst zijn die het gebruik van mest gaan binden aan strin
gente mestnormen. Ook uit zelfbehoud is een actieve in
stelling van de agrarische sector ten opzichte van het mi-
