Inventiviteit en
samenwerking
moeten de
doorslag
geven
andbouwcommentaar
Boeren en tuinders staat een moeilijke
tijd te wachten. Daarover bestaat nau
welijks verschil van mening. De meeste
markten waarop de produkten van land
en tuinbouw zich richten zijn verzadigd
geraakt, zeker die in de onmiddellijke na-
bijheid van ons land. De politieke bereid
heid om de Europese Gemeenschap de
functie van vangnet te blijven geven
voor de agrarische produktie is begrensd
door de kosten op de bedrijven. In het
verleden was dit mogelijk door een gro
tere produktiviteit. Nu bijvoorbeeld in de
melkveehouderij extra produktie niet
rendabel kan worden afgezet zal de op
lossing in een andere richting gevonden
moeten worden. Ook dienen zich nieu
we kostensoorten aan, zoals kosten om
het milieu te ontzien. De energieprijzen
zijn de afgelopen jaren sterk toegeno
men en blijven in de glastuinbouw een
onzekere factor.
Ir. J. H. Egberink
Ook de concurrentie met buitenlandse produ
centen op het scherp van de snede kent zijn
grenzen. Bondskanselier Kohl van de Duitse
Bondsrepubliek verdedigt de compensatie
maatregelen voor de Westduitse boeren met
de uitspraak: 'Wij geloven in de vrije Europese
markt, maar onze boeren mogen niet geofferd
worden op het altaar van de Europese eenwor
ding'.
Er zijn duidelijk grenzen aan de bereidheid om de land
bouw over te leveren aan de harde internationale concur
rentie. Bij de Nederlandse agrarische exportbevorderings
activiteiten wordt daarom gewerkt aan een nieuwe stra
tegie. Een aanpak die minder weerstand wekt bij de
buitenlandse concurrenten. Zo wordt onze kaasexport
naar Frankrijk bescheiden gepresenteerd als het produkt
van 'het andere belangrijke zuivelland in Europa', bedoeld
om de Franse trots ten opzichte van zijn eigen kazen te
ontzien. Succes lokt kritiek uit.
De bloemenexport naar de Verenigde Staten geeft daar
aanleiding tot kritiek op het importbeleid. Volgens de
Amerikaanse bloemenproducenten en bloemenhandel zal
de Europese Gemeenschap eerst zelf een liberaler import
beleid moeten voeren voordat het andere markten over
stroomd met produkten.
Ondanks deze wat pessimistische inleiding, die een neer
slag vormt van de stemming in land- en tuinbouw op dit
moment, zijn er ook lichtpunten. De Europese Top in Fon-
tainebleau heeft duidelijk gemaakt dat Europa verdergaat
op andere gebieden dan de landbouw. Nieuwe technieken
zullen worden bevorderd, grensbelemmeringen verder
worden afgebroken, er dient meer samenwerking te ko
men op industrieel gebied. De overeenstemming van de
Europese landen geeft een zekere richting aan voor de
ontwikkelingen in de toekomst. Verschillende van de pun
ten die de regeringsleiders benadrukken liggen ook ten
grondslag aan het succes van de Nederlandse land- en
tuinbouw. Vernieuwing en samenwerking hebben bijge
dragen aan het succes van de Nederlandse glastuinbouw
en de intensieve veehouderij.
Van kwantiteit naar kwaliteit i
In de komende tijd zal naar het zich laat aanzien de
technische ontwikkeling in land- en tuinbouw zich vooral
richten op kwaliteitsverbetering van het produkt en betere
beheersing van het produktieproces. Op deze wijze kan
beter aan de wensen van de consument tegemoet worden
gekomen. De automatisering kan hierbij een belangrijke
rol spelen. Op diverse plaatsen wordt gewerkt aan verdere
automatisering om het produktieproces beter in de hand
te krijgen. In de glastuinbouw betreft dit met name
het besturen van het klimaat in de kas en de bemesting. De
teelt vindt plaats op glaswol. De meststoffen worden op
gelost in het gietwater. Licht en temperatuur worden auto
matisch geregeld afhankelijk van het groeistadium van de
plant. Daarvoor zijn heel gevoelige meettechnieken nodig
en specifieke computerprogramma's. Er valt nog veel ont
wikkelingswerk te doen om voorde grote verscheidenheid
van tuinbouwteelten geschikte programma's beschikbaar
te hebben. De instituten van landbouwkundig onderzoek
en de proefstations werken hierbij nauw samen met het
bedrijfsleven dat deze nieuwe techniek toelevert aan de
tuinders. Automatisering is meer dan het besturen van de