Voorbeeld
/V
De ondernemer
De rentabiliteit
Passende agrarische financiering
Oit plan bevat alle posten die sa
menhangen met de investering
en berust op bedragen die
vaststaan (aankoopsom, offer
te). Deze volledigheid en die
juiste prijsopgave zijn nodig
voor een goede beoordeling
van de haalbaarheid van de
plannen. Voorkomen moet immers worden
dat door uitloop van een plan een extra fi
nancieringsbehoefte ontstaat. Een gede
tailleerd investeringsplan is ook nodig voor
een doeltreffende bestedingscontrole van
de beschikbaar gestelde middelen. Voor
de ondernemer is hierbij van belang, dat
ook voor hem duidelijk is om welke bedra
gen het precies gaat en wat daarvan de
consequenties zijn. Een uitloop van de in
vesteringen, hoe klein ook, kan direct al
grote problemen veroorzaken. Met name
als derden bij de financiering zijn betrok
ken, zoals het Borgstellingsfonds voor de
Landbouw. Daarom waken ondernemer en
bank hier samen voor in hun beider belang.
Als posten die samenhangen met een in
vestering kunnen genoemd worden:
aankoop van grond, uitbreiding van de
veestapel en bouw van een stal;
financiering van bestaande bedrijfs
schulden (zo nodig de bestaande finan
ciering aanpassen, vanwege de gewijzigde
omstandigheden);
bedrijfskapitaal: een investering zal
vaak niet direct leiden tot inkomen, zodat
een aanloopperiode dient te worden over
brugd (privé-uitgaven, bouwrente etc.);
onvoorziene uitgaven: bijvoorbeeld een
extra kostenpost bij een grote investering.
Is het investeringsplan compleet, dan is de
volgende stap een analyse van de wijze van
financiering middels een financierings
plan.
Bij het opstellen daarvan wordt allereerst
gekeken naar de eigen middelen van de
ondernemer; fiscale vorderingen (WIR-
premies en dergelijke); wat van derden ge
leend dient te worden.
De eigen middelen kunnen bestaan uit
spaartegoeden en vorderingen, die snel
kunnen worden omgezet in liquide midde
len (b.v. een voorraad aardappelen), terwijl
ook een ruimte op de lopende rekening kan
worden aangemerkt. Voor het bepalen van
de beschikbare liquide middelen is het
maken van een liquiditeitsbegroting door
de bank een essentieel element.
De fiscale vorderingen bestaan tegen
woordig vooral uit BTW-teruggave en
WIR-premies. Bij zwaardere financierin
gen zal tot de ontvangst (na één jaar)
van de WIR-premie vaak een overbrug
gingsfinanciering noodzakelijk zijn.
Wat resteert zal door derden beschikbaar
gesteld moeten worden. Daarin speelt de
bank vanzelf een belangrijke partij. Bij be
drijfsovername is daarnaast de familie
lening nog gebruikelijk als onderdeel van
de financiering.
Een bestaand bedrijf van 100 fokzeugen
en 300 mestvarkens wil uitbreiden tot 600
mestvarkens, zodat de grootgebrachte
biggen op het eigen bedrijf afgemest kun
nen worden. Om de financiering overzich
telijk te maken wordt in het investerings-
en financieringsplan ook de bestaande fi
nanciering meegenomen.
Investeringsplan
Bouw varkensstal
(300 mestvarkensplaatsen)
Aankoop biggen
Voer
Overige veekosten
Aflossing bestaande
financiering
Bedrijfskapitaal
onvoorzien
Nu vaststaat welk deel van de investering
gefinancierd wordt door de bank, kan zij
een financieringsopzet uitwerken waarbij
van belang zijn de aard van het te financie
ren bedrijf, de duur van de vermogensbe
hoefte en de benodigde zekerheden. De
bank heeft daarbij oog voor de relatie tus
sen de duur van de financiering en de aard
van de activa. De inrichting van een finan
ciering is immers vergelijkbaar met de op
bouw van een balans.
In ons voorbeeld zou de financierings
opzet er als volgt uit kunnen zien:
lening van f 270 000,-;
privékrediet van f 30 000,-;
bedrijfskrediet van f 150 000,-.
Als onderpand voor de te verstrekken fi
nanciering wordt een eerste hypotheek ge
vestigd groot f 300 000,- op grond en ge
bouwen. Deze dient als zekerheid voor de
bovengenoemde twee kredietvormen.
Daarnaast wordt voor de verstrekking ad
f 150 000,- fiduciaire eigendomsover
dracht van de varkensstapel genomen. Dit
krediet wordt verstrekt op basis van de
vrije financieringsregeling voor varkens.
Het betreft hier een van de diverse finan
cieringsregelingen, die onze organisatie
zelf in samenwerking met een derde, b.v.
voederleverancier of verwerkend bedrijf,
heeft ontwikkeld.
De geplande financieringsopzet geeft als
verplichtingen:
rente f 36 500,-
aflossing f 1 3 500,-
Drs. J. J. C. G. Huijbers
Productmanager
Financiering Landbouw
Bedrijven
Is de opzet gereed, dan zal de bank aan de
hand van een aantal criteria beoordelen of
de gevraagde financiering verstrekt kan
worden. De elementen die daarbij een rol
spelen en in onderlinge samenhang moe
ten worden bezien, zijn: de ondernemer; de
rentabiliteit; de solvabiliteit; de liquiditeit.
Financieringsplan
150000 Eigen middelen
W.I.R.
Bank
36 000
50 000
10 000
20 000
p.m.
450 000
200 000
24 000
470 000
totaal 1 e jaar
f 50 000,-
470 000
De ondernemer is de spil van het bedrijf.
Hij is het die alle beslissingen moet nemen,
zowel vaktechnisch als organisatorisch.
Hoe komt nu de bank achter de kwaliteiten
van de ondernemer? Groot voordeel is de
persoonlijke bekendheid Onze Raboban-
ken zijn diepgeworteld in de agrarische
gemeenschappen, waar men doorgaans
goed op de hoogte is van eikaars reilen en
zeilen. Op vaktechnisch gebied komen die
kwaliteiten tot uitdrukking in een analyse
van de door de behaalde technische resul
taten, als voederconversie (kg groei per kg
voer), kg-opbrengsten per ha en kg melk
per koe. De managementkwaliteiten blij
ken onder meer uit het financiële inzicht,
het investeringsbeleid (zich houden aan
het met de bank overeengekomen investe
ringsplan), het economisch inzicht en het
openstaan voor bijscholing en advies.
Maar goed ondernemerschap alleen is nog
niet voldoende om de zekerheid te hebben,
dat de uit de financieringen voortkomende
verplichtingen ten opzichte van de bank
worden nagekomen. Derhalve is inzicht in
de rentabiliteit van het te financieren be
drijf noodzakelijk. Boekhoudrapporten ge
ven informatie over de behaalde bedrijfs
resultaten, waaruit ook conclusies getrok
ken kunnen worden voor de toekomst.
Bij een belangrijke uitbreiding, modernise
ring of gewijzigde opzet is een begroting
