Aanbevelingen
Inventarisatie
het aantal binnenlandse vakanties bleef
uit. Er had een stabilisatie op 4,5 miljoen
plaats. De vakantieparticipatie en -fre
quentie liepen in 1 983 zelfs terug, evenals
de gemiddelde vakantieduur. Het vanuit
het buitenland inkomende toerisme ver
toonde een eveneens niet verwachte da
ling. Als gevolg van een en ander verslech
terde de reis- en verkeersbalans in 1 983
weer verder.
Het economisch belang van detoeristisch-
recreatieve markt blijkt uit de totale beste-
beidsbestel' dan ook naar voren gebracht,
dat met het stimuleren van het binnen
lands toerisme en het afremmen van het
uitgaande toerisme de werkgelegenheid
kan worden bevorderd. Een bijdrage van
de toeristisch-recreatieve sector aan de
werkgelegenheid in de orde van grootte
van enkele tienduizenden mensjaren acht
de WRR zeer wel haalbaar.
De grote economische betekenis van deze
sector en de gesignaleerde groeimogelijk
heden zijn voor de overheid al vele jaren
VAKANTIES PER SEIZOEN NAAR BESTEMMING:
Winter
Zomer
1970
1981 1982
1983
1970
1981
1982
1983
Nederland
0,2
00
o"
00
O
0,8
3,7
4,0
4,5
4,5
Buitenland
0,4
1,5 1,5
1,5
2,9
5,3
5,0
4,5
Totaal
0,6
2,3 2.4"
2,3
6,6
9,3
9,5
9,0
in miljoenen
afrondingsverschil
Bron: CBS
uitgangspunt om tot stimulerende maatre
gelen overtegaan. De constatering van het
destijds sterk oplopende tekort op de reis-
en verkeersbalans en de voor Nederland
achterblijvende groei ten opzichte van het
totale internationale toerisme, waren di
recte aanleiding voor het opstellen van een
nota 'Toeristisch Beleid 1 980-1 985' door
het ministerie van Economische Zaken. In
deze nota zijn maatregelen opgenomen,
welke zijn gericht op de verbetering van
het toeristische produkt, de intensivering
van de toeristische dienstverlening en de
uitbreiding van de promotie in binnen- en
buitenland.
Wat het toeristische produkt betreft kwam
de Adviescommissie Toeristisch Produkt
enige tijd geleden al tot de volgende aan
bevelingen. Er valt een veranderende vraag
bij het publiek te constateren. Pas dus het
assortiment aan deze veranderingen aan;
zorg voor weersonafhankelijk aanbod voor
alle seizoenen en vergroot het aanbod, dat
op het inactieve deel van de bevolking
is afgestemd. Bevorder de ontsluiting van
toeristisch minder ontwikkelde gebieden,
maak met name de waterrecreatie beter
toegankelijk en stimuleer de seizoensver
lenging. Zorg verder dat het toeristische
recreatieve beleid bij de afweging in het
totale overheidsbeleid een grotere rol gaat
spelen. En breng ten slotte een betere af
stemming tot stand tussen landelijke, pro
vinciale en gemeentelijke overheid voor
het voeren van een actief ontwikkelingsbe
leid.
Met deze beide laatste aanbevelingen zit-
dingen van buitenlanders en Nederlanders
in ons land. In die sector wordt naar raming
bijna 20 miljard gulden besteed. Er is een
werkgelegenheid van rond 200 000 per
sonen mee gemoeid. De werkgelegenheid
is een belangrijk aspect bij het bevorderen
van toerisme en recreatie, aangezien de er
varing leert dat het toerisme een omvang
rijke indirecte werkgelegenheid met zich
meebrengt. De Wetenschappelijke Raad
voor het Regeringsbeleid (WRR) heeft in
zijn rapport 'Vernieuwingen in het Ar-
ten wij midden in de uitwerking van de eer
der genoemde nota Toeristisch Beleid
1980-1985'.
Een goede uitwerking kan alleen maar
plaatshebben in eendrachtige samenwer
king tussen Rijksoverheid, provincies en
gemeenten. Daarbij is aan de provincies
een sleutelpositie toegedacht, die als volgt
is geconstrueerd.
Ter bevordering van een provinciaal toeris
tisch beleid dat ook op gemeentelijk niveau
uitwerking zal kunnen vinden, zijn alle
provincies door middel van subsidieverle
ning door het ministerie van Economische
Zaken gestimuleerd tot het opstellen van
toeristisch-recreatieve ontwikkelingsplan
nen, zogenaamde Trop's.
De situatie is thans zo, dat alle provincies,
alsmede de Flevopolders, over een Trop
beschikken of met de opstelling daarvan
bezig zijn. De Trop's worden samengesteld
door een extern deskundig bureau onder
begeleiding van een stuurgroep. Nadat ge
meenten en bedrijfsleven in de gelegen
heid zijn geweest om commentaar te leve
ren, wordt een toeristich-recreatief be
leidsplan op basis van de Trop door het
College van Gedeputeerde Staten aan Pro
vinciale Staten ter vaststelling aangebo
den.
Wat is nu in grote lijnen de inhoud van een
Trop? Kort gezegd bevat zij een inventari
satie van de toeristisch sterke punten van
een provincie en geeft ze vervolgens ont
wikkelingsmogelijkheden aan ten behoeve
van de doelgroepen, waarvoor de desbe
treffende provincie zich bij uitstek leent.
Een en ander wordt vervolgens vertaald in
een planning gericht op de totstandko
ming van concreet beschreven, econo
misch en financieel haalbare projecten.
Daarbij wordt een indicatie gegeven van de
kosten, die met deze concrete projecten
zullen zijn gemoeid, de effecten voor de
werkgelegenheid en de mogelijkheden die
deze projecten bieden voor de desbetref
fende gemeenten en het bedrijfsleven. Po
sitieve aspecten van de Trop's zijn, dat er
een duidelijk overheidsbeleid wordt aan
gegeven en dat er concreet vermelde pro
jecten voor bedrijfsleven en investeerders
ontstaan om in te haken op de geboden
mogelijkheden. Vanzelfsprekend zal de
overheid zich hebben te realiseren, dat het
ambtelijke apparaat, wil van een succesvol
beleid sprake zijn, snel en soepel zal moe
ten inspelen op naar voren komende parti
culiere initiatieven. De lagere overheid kan
via de Trop's voor haar beleid tot betere
afweging en besluitvorming komen inzake