Wat concreet nodig?
Sein op groen
Vol vertrouwen
marans of trimarans. Twee of drie bo
ten, bemand met vijf tot zeven vissers,
worden op primitieve wijze met elkaar ver
bonden. Daaronder hangt een liftnet, dat
aan de hoeken van de zo ontstane vaartui
gen is opgehangen. Op elke hoek staat een
kerosinelamp om de vis aan te trekken. Na
een tijdje wordt het net dichtgetrokken en
opgehaald.
Weer een andere techniek, die eigenlijk is
voortgevloeid uit het trainingsprogramma,
is het strandvissen. Een boot zet een groot
net in een soort U-vorm in het meer uit,
waarvan de uiteinden via kabels met de oe
ver worden verbonden. Het net wordt daar-
Dat gebeurt nu gewoon op het strand en de
vis zit dan onder de vliegen.
'Het zijn in onze ogen allemaal maar simpe
le dingen. Maar als je daarop inspeelt, geef
je ze tenminste materiaal, dat weliswaar
maar net iets geavanceerder is dan ze heb
ben, maar waar ze wel - eventueel na een
korte training - meteen mee uit de voeten
kunnen. Zo'n trainingsprogramma omvat
bijvoorbeeld het ter plaatse boeten van die
netten die nog op de klos zitten als ze wor
den ingevoerd, een reparatiecursus voor
motoren en het bijbrengen van boekhoud
kundige kennis.
Het grote probleem tot dusverre was het
gebrek aan fondsen om een en ander te
De Griekse visser Andrianos, die bij de FAO in denst is, bekijkt het strandvissen.
na vanaf het strand binnengehaald. Deze
techniek wordt zowel overdag als 's nachts
met lichtattractie toegepast en is nogal
duur, omdat er vrij grote netten voor nodig
zijn.
Wat hebben die vissers nu concreet nodig
om hun vangsten te kunnen verbeteren?
Otto: 'Betere netten, meer lampen en mo
toren om verder het meer op te varen, plus
een duidelijke instructie om met al die
dingen om te kunnen gaan en ze te onder
houden. Je kunt ook denken aan een grotere
boot met motor, die een stuk verder het
meer op kan varen en een aantal bootjes op
sleeptouw neemt, welke op verschillende
plaatsen worden uitgezet. Zijn ze op die
bootjes uitgevist, dan brengt de motorboot
ze weer terug naar het dorp.
'Waar je ook aan kunt denken, is aan specia
le rekken, waarop de vis die niet direct ge
consumeerd wordt, kan worden gedroogd.
realiseren. Zo'n Nederlandse regering is
best bereid geld beschikbaar te stellen,
maar wil wel weten of het allemaal werkt.
Otto heeft in Tanzania met eigen ogen kun
nen aanschouwen dat het werkt. De dor
pen, die al over beter materiaal beschikken,
hebben hun visvangst aanzienlijk opge
voerd. Veel meer dorpen kunnen dat, als ze
via het beschikbaar stellen van relatief
geringe financiële middelen daartoe maar
in de gelegenheid worden gesteld.
Terug in Nederland schrijft Otto in een eva
luatierapport:
'Het kan. Maar niet in alle dorpen tegelijk.
Het moet stap voor stap gebeuren en on
der behoorlijke begeleiding. Er zou gestart
kunnen worden met een 'gids-project'. De
mensen in de dorpen langs het meer zijn het
waard om het te proberen. Ze geloven er
in. Ze werken hard en iedereen is erbij be
trokken.
Voor de Nederlandse regering was dit het
sein om het licht op groen te zetten. Zij
stelde één miljoen dollar ter beschikking
van de FAO om het 'gids-project' in uitvoe
ring te nemen. Het omvat de uitrusting van
voorlopig negen dorpen in het Kigoma-ge-
bied met nieuwe materialen.
Toch heeft het door allerlei verwikkelingen
nog tot begin dit jaar geduurd, voordat het
echt van start kon gaan met de levering van
die nieuwe materialen aan het eerste dorp.
Elke zes weken is nu een ander dorp aan de
beurt, totdat alle negen zijn voorzien. Sinds
januari is ook een Nederlandse deskundige
vast verbonden aan het project, om er op
toe te zien dat alles van een leien dakje
loopt. En komende herfst zal de stand van
zaken worden opgenomen, zal worden be
keken of het project geslaagd genoemd
kan worden en of er een vervolg op kan ko
men.
In het begin is opgemerkt, dat de ingang
voor dit project het opzetten van een kre
dietprogramma is geweest. Het is goed om
dit nog eens te benadrukken. Want de
Ujaama-dorpelingen krijgen niets cadeau.
De door ons land beschikbaar gestelde
fondsen waarmee de materialen worden
aangeschaft, zijn gedeponeerd bij de eer
der genoemde Tanzania Rural Develop
ment Bank. Deze zorgt ervoor dat de spul
len worden aangeschaft en over de dorpen
worden verdeeld. DeTRDB op haar beurt is
met de dorpsraden overeengekomen, dat
één derde van de vangst gebruikt wordt
om de tegenwaarde van de geleverde ma
terialen terug te betalen. De opbrengst
daarvan komt in een zogenaamd revolving
fund, waarmee weer nieuwe projecten
kunnen worden gefinancierd. De hier ge
schetste opzet sluit volledig aan bij het be
leid dat minister Schoo van ontwikkelings
samenwerking voert. Dit komt er in het kort
op neer, dat ons land alleen nog maar
fondsen ter beschikking stelt voor projec
ten, waarvan de continu'iteit gewaarborgd
is en die er op gericht zijn de lokale
bevolking 'self supporting' te maken.
Algemeen directeur G. Z. Otto van de
Rabobank Hellendoorn-Nijverdal is sinds
die eerste kennismaking met de Stichting
Steun door Rabobanken gegrepen door de
problemen van de Derde Wereld. Hij hoopt
in de herfst bij het evaluatiebezoek aan
Tanzania weer van de partij te zijn.
Voorlopig wacht hij in spanning de verdere
gebeurtenissen af.
Maar ook vol vertrouwen. 'Het moet sla
gen. Ik geloof er gewoon in.JD
