Bescheiden omvang
Behoedzame
vestigingsstrategie
Aard van de activiteiten naar sectors
van de bij het onderzoek betrokken
Japanse bedrijven in 1981
naast worden distributiecentra opgezet.
De bedoeling is nu de produkten via Ne
derland over Europa te verspreiden. Deze
distributiecentra blijken in bepaalde geval
len echter slechts een tijdelijke functie bin
nen de strategie te hebben. Want, het is
niet ondenkbaar dat op een bepaalde Euro
pese markt een voldoende afzet wordt ge
realiseerd, dat distributie vanuit Nederland
niet meer aantrekkelijk is. Het is dan voor
deliger om complete jumbojets met de be
trokken produkten naar de betrokken
markt te sturen. Een ontwikkeling welke
vanzelfsprekend het sterkst haar opgeld
zal doen in de massaconsumptiegoede-
rensfeer, als audio-, video- en foto-appara-
tuur. In de praktijk heeft dit in Nederland al
tot enkele sluitingen van distributiecentra
geleid.
Voor de vestiging van industriële produk-
tielijnen in Europa hanteert de Japanse fa
brikant in sterke mate de omvang van het
gerealiseerde marktaandeel als lokatiecri-
terium. Daar waar de grootste Europese af
zetmarkten zijn voor het Japanse bedrijfs
leven, zoals Engeland en Duitsland, komen
dan ook relatief de meeste produktievesti-
gingen van Japanse bedrijven in Europa
voor.
zware machine
voert ind.
(lichte) elektronika/
opt. foto techn. ind.
semi Jap. overh. inst
handelsond.
scheepvaart mij.
expeditie bedrijf
chemische ind.
De hierboven geschetste strategie brengt
met zich mee dat het merendeel van de ac
tiviteiten van de Japanse bedrijven in Ne
derland zich in de administratieve en distri
butieve sfeer afspeelt. De laatste activiteit
is daarbij dikwijls meer ruimte- dan ar
beidsintensief (zie figuur 2).
Dat er in Nederland bij Japanse bedrijven
op bescheiden schaal enige produktie in
de chemische, arbeidsextensieve sector
plaatsvindt, zal te maken hebben met het
niet consumentgerichte karakter van het
produkt.
Al met al is het werkgelegenheidseffect
van de Japanse bedrijven in Nederland
zeer bescheiden. De bijna vijftig bij het on
derzoek betrokken bedrijven hadden ge
middeld iets meer dan 20 personen in
dienst, op een totaal van circa 1 500 perso
neelsleden. Opmerkelijk is het relatief gro
te aandeel van de Japanse werknemers op
het totale personeelsbestand. Deze vervul
len niet alleen staffuncties, doch zijn dik
wijls ook in administratieve en technische
sfeer werkzaam. Derhalve is het niet ver
wonderlijk dat zich in en rondom Amster
dam een Japanse kolonie heeft ontwikkeld
welke momenteel circa 2 000 man telt.
Deze kolonie heeft ook de stichting van een
Japanse school weten te bewerkstelligen.
zich sterk uit vooral in het midden van de
jaren zeventig. Ondanks een zekere stag
natie is Nederland ook de afgelopen jaren
attractief gebleken als vestigingspunt voor
het Japanse bedrijfsleven, getuige de al
eerdergenoemde Nissan-vestiging en de
medio november van dit jaar te openen
vestiging van Fuji Film in Tilburg. Naast
vestigingen van de bekende Japanse han
delshuizen als C. Itoh en Mitsui, heeft zich
ook een groot aantal Japanse bedrijven uit
de bekende massaconsumptiegoederen
sector in Nederland gevestigd.
Een vestiging in Nederland past binnen de
uiterst behoedzame strategie welke het
Japanse bedrijfsleven ten aanzien van
Europa hanteert. Immers vanuit Nederland
kunnen gemakkelijk de belangrijkste Euro
pese markten verkend worden en op be
scheiden wijze van produkten voorzien,
dank zij de centrale geografische positie.
Daartoe worden tevens alle benodigde fa
ciliteiten op infrastructureel en transport
gebied geboden.
Uit het onderzoek bleek dat men over het
algemeen in Nederland begint met een
vertegenwoordiging. Afhankelijk van het
feit of men voldoende marktpotentie voor
het betrokken produkt aanwezig acht, zal
men al of niet dit produkt op de Nederland
se markt uitproberen. Deze markt blijkt
daar vooral geschikt voor, omdat ze welis
waar klein is, maar daardoor des te over
zichtelijker. Tevens is de Nederlandse con
sument bepaald niet chauvinistisch en der
halve eerder geneigd overte gaan op nieu
we produkten. Het bleek dat als een pro
dukt in Nederland eenmaal is aangeslagen,
de kansen op succes elders in Europa ook
groot zijn. Als voorbeeld in deze werd wel
het grote succes van de Honda Civic ge
noemd, welk succes wat Europa betreft,
voor deze Japanse fabrikant in Nederland
begon.
Als men in Nederland slaagt, zal men van
uit hier trachten de veel grotere Europese
deelmarkten te bestrijken. Daartoe wordt
de Nederlandse vestiging al gauw tot Euro-
oese hoofdvestiging gepromoveerd. Daar-
1
100%
kleding verwante ind.
50
Europees p
hoofdkantoor
Europees distributie
centr.
Nederlands distr. centr.
Produktie
Overig
