Monetaire compensaties sleutel
andbouwcommentaar
De prijsvoorstellen voor het seizoen
1984-1985 die de Europese Commissie
op 12 januari voorlegde aan de Minis
terraad vertonen de eerste kenmer
ken voor een compromisoplossing. Be
houd van de vrije markt en het terug
brengen van de kosten van het land
bouwbeleid zijn de ingrediënten van
het hoofdmenu. Het systeem van de
objectieve methode waarbij de kosten
ontwikkeling op de agrarische bedrij
ven a/s richtsnoer geldt is verleden
tijd. Dat is geen verrassing. Ook buiten
de landbouw, bij bijvoorbeeld loonon
derhandelingen, worden automatische
aanpassingsmechanismen in rustposi-
ties gesteld. Dus geen gemiddelde aan
passing van de landbouwprijzen voor
de Europese Gemeenschap met 3,9
zoals volgens de objectieve methode
berekend kan worden, maar een ge
middelde verhoging van 0,8
Ir. J. H. Egberink
voor de landbouw te compenseren van devaluaties en re
valuaties van de munten van de verschillende landen van
de Gemeenschap.
Landen met sterke munten hebben positieve monetaire
grenscompensaties. Landen met zwakke munten negatie
ve. Nederland behoort met West-Duitsland, Engeland en
Denemarken tot de groep landen met positieve grenscom
pensaties. Bij export van bijvoorbeeld varkensvlees naar
Frankrijk ontvangt de Nederlandse exporteur een toeslag.
Althans wanneer de handelsverhoudingen genormali
seerd zijn en niet zoals in de afgelopen periode door acties
aan de grens de handel onmogelijk wordt gemaakt.
Halveren
Door de onevenwichtigheid in de valuta-ontwikkelingen
van de afgelopen jaren geldt er momenteel een positief
monetair compenserend bedrag van 5,8% voor Neder
land, 9,8% voor West-Duitsland en 7,6% voor Groot -
Brittannië. Bij export van Nederland naar West-Duitsland
Deze gemiddelde verhoging is er dank zij de wat grotere
aanpassingen voor enkele produkten waarvan de EG een
grote importeur is en produkten die alleen in zuidelijke
produktiegebieden van belang zijn zoals tabak, harde tar
we voor de Italiaanse meelprodukten en rijst. In het voor
stel blijven de interventieprijzen van granen die de over
heid hanteert bij aankopen op de markt onveranderd, voor
suiker wordt een verhoging van 1 voorgesteld. De aan
koopprijs voor boter wordt in de voorstellen met meer dan
1 0% verlaagd. Tegelijk wordt de aankoopprijs voor de an
dere component van melk, de zogeheten magere melk
poeder, met circa 10% verhoogd. Hieruit resulteert voor
melk een kleine verlaging, want boter weegt het zwaarst.
Deze onderdelen van het prijzenvoorstel vormen niet het
meest interessante onderdeel van het prijzenpakket. Al
thans wanneer we dit bezien vanuit de positie van de Ne
derlandse agrarische producent of vanuit het gezichts
punt of er overeenstemming mogelijk zal zijn in de Euro
pese Ministerraad. Belangrijker lijken de voorstellen ten
aanzien van grensheffingen en -toeslagen om de gevolgen
moet de Nederlandse exporteur dus een saldoheffing be
talen van 4%. Overigens is het systeem nog ingewikkelder
doordat bij de vorige Europese prijsonderhandelingen
kleine verschillen zijn aangebracht in de compenserende
bedragen die gelden voor de verschillende produkten.
De Europese Commissie stelt nu voor de helft van deze po
sitieve monetaire compensaties af te breken. Dit houdt
dan in dat de aanpassing voor de prijzen voor de land
bouwproducenten in Nederland, Engeland en West-
Duitsland een aantal procenten lager uitpakt dan het ge
middelde in de Europese Gemeenschap. Voor ons land
komt dit uit op een verlaging van gemiddeld 3 a 4%. Lan
den met zwakkere munten vertonen het omgekeerde
beeld. De boeren in Frankrijk en Italië kunnen rekenen op
een kleine prijsstijging. Het totale plaatje dat zo ontstaat
komt aardig overeen met de verschillen in kostenontwik
keling in de uiteenlopende landen. De prijsvoorstellen te
zamen met het voorstel ten aanzien van de monetaire
grenscompensaties heeft de nodige reacties opgeroepen.
Dat geldt vooral voor West-Duitsland waar de boeren met
