'Tuinbouw 2000'
Produktieverhoging
mogelijk
Afzet van
tuinbouwprodukten
Grotere vraag naar kennis
en informatie
economie overleven, doch daar wellicht
nog sterker uit te voorschijn komen.
Vijverberg ging vervolgens in op de vraag
in hoeverre verhoging van de produktie
per oppervlakte-eenheid van de afzonder
lijke gewassen is te realiseren. Uit onder
zoeken van onder anderen prof. De Wit is
gebleken, zo stelde hij, dat een belangrijke
produktieverhoging zeerwel mogelijk is bij
een verdere optimalisering van de teeltom
standigheden. Voor de intensieve plant-
aardige produktie in kassen zou dat een
verdrievoudiging van de produktiviteit voor
de meeste tuinbouwteelten betekenen.
Daarbij zou het bijvoorbeeld gaan om op
brengsten van 100 kilo tomaten per vier
kante meter. Dergelijke opbrengststijgin
gen zullen zich trouwens niet alleen beper
ken tot de glastuinbouw. Ook in de akker
bouw lijkt een verdrievoudiging van de
graanproduktie tot 25 000 kilo per hectare
per jaar haalbaar. En wat de aardappelsec
tor betreft is een verdubbeling van wat
thans gemiddeld in de praktijk wordt be
haald mogelijk, waarmee de produktie uit
komt op zo'n 100 ton per hectare. Tenein
de een en ander te kunnnen optimaliseren
is inzet van de computer in het produktie-
proces een noodzaak. Mogelijkheden tot
produktieverhoging in dezelfde orde van
grootte in de dierlijke sector zijn eveneens
te voorzien. Het gaat daarbij om de melk-
produktie, maar ook om een snellere groei
van vee en pluimvee, met gebruik van min
der voer.
Als tweede deskundige gaf drs. G. Hoge-
woning, voorzitter van de Vereniging van
Bloemenveilingen in Nederland (VBN) zijn
visie op de komende 1 7 jaar, na eerst over
een zelfde periode teruggeblikt te hebben.
Hij ging in op de afzet van tuinbouwpro
dukten, waarvan een groot deel het buiten
land als eindbestemming heeft.
De toetreding van Spanje tot de EG zal, wat
de groenten betreft, een vergrote aanvoer
met zich meebrengen, waardoor de kans
op lagere prijzen bijzonder groot wordt. De
Nederlandse voedingstuinbouw zal dit
moeten beantwoorden met produktver-
nieuwing: uitbreiding, ofwel innovatie van
het assortiment om daarmee de concur
rentie bij voortduring een stap voor te blij
ven. In het recente verleden heeft dit tot
goede resultaten geleid.
Hogewoning beperkte zich in dit verband
tot zijn gebied, de afzet van bloemen en
Vragen uit de zaal werden door een forum beantwoord. Achter de forumtafel hadden onder
meer plaatsgenomen (v.l.n.r.) ir. A. J. Vijverberg, drs. G. Hogewoning, G. Moor en drs. J. G. A.
Dorresteyn.
planten. De bloementeelt zal volgens hem
door de toetreding van Spanje tot de EG
onder druk komen. De Spanjaarden zijn
bezig deze sector van hun tuinbouw uit te
breiden. Er zijn aanwijzingen dat dit begint
met de anjerteelt, zodat de concurrentie in
dit marktsegment voor de telers in ons
land zal toenemen.
Vervolgens stond hij stil bij de vraag hoede
bloemisterijafzet van ons land nieuwe sti
mulansen gegeven kan worden en waar
nieuwe markten gevonden kunnen wor
den. Behalve in ons eigen land en West-
Duitsland zag hij vooral mogelijkheden tot
afzetvergroting in Frankrijk en Engeland,
waar van een veel lager verbruik per hoofd
van de bevolking sprake is en waar de
aandacht gericht moet zijn op de impuls-
markt. Als verdere doelmarkten had hij
Zuid-Europa, waar een verhoging van de
welvaart zal plaatsvinden, en Noord-Ame-
rika, waar de export van bloemen de laatste
tijd sterk groeiende is, op het oog. Ook zag
hij mogelijkheden in het Verre Oosten,
waar in de meeste landen de welvaart snel
is gestegen. Wat Japan betreft, dat een
enorme potentiële afnemer kan zijn, zal
eerst een aantal (protectionistische) knel
punten moeten worden weggenomen.
Bij de prijsvorming van potplanten wordt
een grotere betekenis van de veilingklok
verwacht. De potplantenveilingen doen
reeds ernstige pogingen om de veilingklok
meer centraal te stellen. De grotere klok-
verkoop is ook een vereiste om de proble
matiek van de logistiek op te lossen. Dit is
alles wat er in deze sector zo bij komt kij
ken, van de aanvoer van het produkt tot
en met het brengen op de uiteindelijke
plaats van bestemming. De logistieke ver
werking wordt moeilijker en ingewikkelder
naarmate de aanvoer en de spreiding van
de export groter wordt. Vooral als naar
meer verre markten wordt geëxporteerd.
Zo worden momenteel praktijkproeven ge
nomen met snijbloemen in speciaal gecon
ditioneerde zeecontainers. Het blijft zoe
ken naar nieuwe technische mogelijkhe
den met als uiteindelijk doel vergroting van
afzet door op de juiste tijd en plaats een
kwaliteitsprodukt te leveren tegen aan
vaardbare kosten. Aldus kan de strijd met
de concurrentie worden volgehouden, zo
dat een groot aantal tuinders verzekerd is
van een bestaan. Hogewoning wees er ten
slotte op dat, als ons land een breed
geschakeerde hoeveelheid kwaliteitspro-
dukten kan blijven leveren, de afzetkansen
alleen maar groeiende zullen zijn. Afzet
kansen enerzijds door marktvergroting,
anderzijds door verdringing van concurre
rende produkten. Voor het zoeken naar
methoden om de vele distels, die hierbij
ongetwijfeld op het pad naar het jaar 2000
zullen worden gezaaid, uit de weg te gaan,
is het woord aan de generatie die nu en in
de komende jaren de school verlaat.
Drs. P. J. P. Zuurbier, wetenschappelijk
medewerker van de vakgroep Bedrijfskun
de van de Landbouwhogeschool te Wage-
ningen, sloot de rij met een verkenning van
de toekomst voorde voorlichting. Naar zijn
mening zullen vakmanschap en onderne
merschap in de toekomst in toenemende
mate een kennis- en informatievraag op
roepen. Er zal een groter bewustzijn optre
den ten aanzien van kosten en opbreng
sten. De automatisering zal een toenemen
de rol spelen. En hij sloot niet uit dat de
grootschalige tuinbouw, waarin voortdu
rend geïnvesteerd zal worden in dure acti
va, een andere rechtsvorm voor de onder
neming zal vragen, bijvoorbeeld die van de
naamloze vennootschap. De bedrijven zul
len ook een specifieker karakter krijgen,
waardoor onderzoek en voorlichting per
individueel bedrijf zal toenemen. Onder
zoek als voorlichting zullen voorts meer
geprivatiseerd worden, terwijl kennis en in
formatie als handelswaar zullen worden
aangemerkt. Een en ander betekent een
verbreding van de arbeidsmarkt.
Bij de aansluitende forumdiscussie onder
leiding van ir. W. J. van Soest, oud-direc
teur Akkerbouw van het ministerie van
Landbouw, ging het er vervolgens levendig
aan toe. Daarbij bleken nog al eens grote
verschillen van toekomstvisie. Maar dat
doet natuurlijk niets af aan het lofwaardige
initiatief van de Stichting Horticon, dat ook
voor andere scholen kan worden aanbevo
len.
