dankt Stichting Steun
door Rabobanken
voor de veeteelt.
Levensblij en vrolijk
teruggegeven. Factoren, die hen in staat
Eén van de hoogtepunten
den door de rubberhandel. Helaas is de
stad na de uitvinding van het synthetische
rubber in verval geraakt. We hebben niet
kunnen ontdekken waar de bewoners na
het wegvallen van de rubber als inkom
stenbron nu hun bestaan in vinden.
Verder in westelijke richting ligt Tefé, een
levendig, wat uit zijn krachten gegroeid
plaatsje, dat een handelscentrum is voor
de bewoners van de binnenlanden. Zij ko
men met hun bootjes, soms niet meer dan
een flinke kano, en proberen hun produk-
ten in Tefé te slijten. Hier was het dat we
Jan Zuidgeest, geboren in Kwintsheul, te
gen het lijf liepen. Hij nodigde ons, die voor
hem tot op dat moment volslagen onbe
kenden waren, spontaan uit mee te varen
het binnenland in. Jan Zuidgeest, werk
zaam in het onderwijs, pastoraal en sociaal
werker, apotheker en halve dokter, bracht
ons bij de Marajona's. Zij vormen een
Indianenstam, die door de ontsluiting van
het Amazonegebied en de verdrijving door
de rubbertappers in feite ten dode opge
schreven was.
Daar kwam verandering in toen, geïnspi
reerd door Jan Zuidgeest die zich het lot
van deze mensen had aangetrokken, ener
zijds in 't Westland vanuit Kwintsheul ten
behoeve van deze Indianen de actie 'Ste
nen voor rijst' werd opgezet, terwijl ander
zijds de Stichting Steun door Rabobanken
daarop insprong met een veeproject.
Waartoe dergelijke directe hulp kan leiden
hebben we daar in ogenschouw kunnen
nemen. Van een vertrapte, opgejaagde, ten
dode opgeschreven en al sterk gedeci
meerde stam was geen sprake meer. Het is
nu weer een groeiende groep mensen die
leeft op zo'n 250 hectare eigen grond. Hoe
de eigendom daarvan is verworven is ons
niet bekend. Mogelijk kon dit door de
steunacties, of is de regering bijgespron
gen. Deze Indianen hebben een gedeelte
van de grond in cultuur gebracht. Daarop
telen ze landbouwprodukten, waaronder
vruchten. Een ander deel wordt gebruikt
In het binnenland van het Amazonegebied
moet je alle begrippen uit ons westerse
denken over welzijn en welvaart laten
varen. Dan alleen ben je een beetje in staat
de levensomstandigheden van deze men
sen op hun juiste waarde te taxeren. Wel
nu, op ons kwamen de Marajona's over als
een tevreden, in redelijk welzijn verkerende
groep, met voldoende voedsel en met le
vensblije en vrolijke kinderen, die onder
wijs krijgen in hun eigen schooltje en van
eigen onderwijzers, die dank zij Jan Zuid
geest hun opleiding in Tefé hadden geno
ten. Zij drijven handel, onder meer met het
voedsel dat ze zelf verbouwen, en leven
voorts van wat hun veestapel opbrengt.
Het zijn allemaal factoren die deze mensen
hun trots en hun eergevoel weer hebben
hebben gesteld volgens hun eigen maat
staven een menswaardig bestaan te leiden.
En dit ondanks het ontbreken van alle wes
terse zegeningen, zoals gas, waterleiding
en elektrisch licht, om van radio of telefoon
nog maar te zwijgen. Hun huisjes, volgens
onze begrippen onleefbaar, zijn voor hen
een dierbaar bezit.
Het viel ons op dat de nederzetting uit twee
plateaus bestond. Een laag plateau aan de
rivier en een hoger gelegen, wat verderop.
De koeien, die met steun van de SSR zijn
gekocht, graasden op het lage plateau en
zagen er glanzend en welgevoed uit. Er
was dan ook voldoende goed gras voor
handen. Jan Zuidgeest legde ons uit dat
het verschil in waterpeil in de Amazone
soms wel 17 meter kan bedragen. Bij hoge
waterstand lopen de lage delen onder wa
ter. Als het water gaat zakken vallen deze
weer droog en zijn ze door achtergebleven
Foto boven: een deel van de Marajona-lndianen-
stam met pater Jan Zuidgeest (met strooien hoed).
Onder: met steun van de SSR gekochte koeien.
slibdeeltjes zodanig vruchtbaar geworden,
dat daar een redelijke groei verwacht mag
worden. Het was de koeien aan te zien!
Het bezoek aan de Marajona's was zeker
één van de hoogtepunten van onze Brazi-
liëreis. En het deed ons zeer veel deugd in
die verre uithoek van de wereld onder meer
zulke tastbare zegeningen van de Stichting
Steun door Rabobanken tegen te komen.
Graag voldoen we dan ook aan de op
dracht van de stamleider der Marajona's
die door Jan Zuidgeest voor ons werd ver
taald, om namens deze Indianen de Stich
ting Steun door Rabobanken en de
mensen van 'Stenen voor rijst' te bedan
ken.