zorgen en kansen naar 1984
agboek van ti kassie
35
der mensen en geld haar taak moeten vervullen. Dat is niet
eenvoudig. Gespecialiseerde voorlichting en advies, bij
voorbeeld van de zijde van de veevoederindustrie en leve
ranciers van uitrusting en hulpmiddelen kan vaak directer
minder scholingsmogelijkheden in de directe nabijheid,
dus meer reiskosten en mogelijk zelfs de neiging eerder
met verdere onderwijsvoorzieningen te stoppen. Het agra
risch bedrijfsleven heeft tegen deze ontwikkeling gewaar-
inspelen op de dagelijkse beslissingen van het boeren- en
tuindersbedrijf. De landbouwvoorlichtingsdienst dreigt de
aansluiting met de praktijk te verliezen. Het ministerie van
Landbouw wil daar wat aan doen. De voorlichting wordt
meer dan tot nu toe georganiseerd per produktietak. Hier
bij is samenwerking met het praktijkonderzoek op proef
stations belangrijk om de voorsprong van Nederland op
agrarisch gebied te behouden.
Landbouwonderwijs
Ook bij de derde poot van het nationale landbouwover-
heidsbeleid, het landbouwonderwijs, staan bezuinigingen
voor de deur. Dit onderwijs heeft zich de afgelopen jaren
sterk verbreed. Het lager agrarisch onderzoek heeft meer
en meer een beroepsoriënterend karakter gekregen. Het
middelbaar en hoger agrarisch onderwijs leidt voor veel
meer beroepen op dan alleen dat van boer, tuinder of agra
rische werknemer.
Land- en tuinbouwonderwijs lopen volledig mee in de al
gemene overheidsbezuinigingen. Een onderdeel daarbij
vormt het voornemen van minister Deetman van Onder
wijs en Wetenschappen en minister Braks om tot meer
scholenconcentraties te komen, waarbij het beroepson
derwijs in verschillende vormen zou dienen samen te wer
ken. Voor de land- en tuinbouw kan dit gaan betekenen:
schuwd en vindt dat voor de scholen op het platteland
andere normen met betrekking tot de grootte nodig zijn
dan voor scholen in de stad.
Agrarische scholen hebben in de afgelopen jaren een
belangrijke rol gespeeld in het vernieuwingsproces in
land- en tuinbouw. Een nieuwe ontwikkeling die ook in de
land- en tuinbouw voor de deur staat is de toepassing van
de computer. Een computer is geen tovermiddel, maar een
hulpmiddel. Hij kan zaken goed ordenen en overzicht ver
schaffen. Bij de klimaatregeling in een glastuinbouwbe
drijf kan een computer veel zorg wegnemen bij de tuinder.
Naast het regelen van technische zaken staat er nu een
ontwikkeling aan te komen waarbij de computer wordt
toegepast bij het totale gebeuren in een bedrijf. De com
puter registreert en ordent de bedrijfsgegevens. Gegevens
van het bedrijf die elders beschikbaar zijn, zoals veilingop
brengsten en geldstromen via de bank kunnen recht
streeks ingevoerd worden in de computer op het bedrijf.
Dat kan de individuele boer en tuinder veel tijd en zorg be
sparen. De komende jaren zullen deze koppelingsmoge
lijkheden tot korte besparingen kunnen leiden. Dit zal al
leen kunnen door samenwerking tussen boeren en tuin
ders onderling en tussen de agrarische dienstverlenende
instellingen. Dit kenmerk en streven van de land- en tuin
bouw behouden lijkt me een goede wens voor 1984.
Levend en werkend op een veilige afstand van de centrale
bank wordt men vandaag de dag nogal eens verrast met
fantastische verhalen over het zogeheten otw-gebeuren al
daar.
Passerende adviseurs of inspecteurs krijgen een schichtige
blik als ze spreken van rondes van veertig of twintig procent
en ze worden werkelijk onrustig als het gaat over c-ideeën,
de noodzaak van flexibiliteit en mobiliteit, over rotatiegroe-
pen en opleidingsklasjes.
Je hoort veel, maar denkt al gauw dat zoals altijd de rust in
het mierennest wel weer snel zal terugkeren.
Maar als je als bezoeker van de centrale kringvergadering
ineens wordt geconfronteerd met een voorzitter, die met
uitstekend gespeeld enthousiasme oproept om toch vooral
te gaan genieten van de eenvoudige doch voedzame maal
tijd van boerenkool of zuurkool, besef je dat het ditmaal
ernst is.
Ik suggereer niet, dat we vroeger met de meest exquise spij
zen werden gevoed, want de menage bestond onverander
lijk uit een simpele, maar toch gevarieerde koffietafel.
Hier echter was sprake van een principiële verandering. Hier
werd duidelijk efficiency geboden in de vorm van een sma
kelijke eenpansmaattijd, hier werd echt om flexibiliteit ge
vraagd, al was het maar van de maagwand.
Boerenkool is trouwens een menu dat ons soort geenszins
misstaat en de zuurkool was wellicht symbolisch voor de
wijze waarop menigeen bij de centrale bank dat toegevoeg-
de-waardeonderzoek ondergaat.
De eenvoud en kracht van zo'n maaltijd zegt meer over de
tijden waarin we leven dan vier redevoeringen van de voor
zitter van de hoofddirectie en acht artikelen in dit prachtige
blad.
Om de schrale indruk weer enigszins te niet te doen gingen
we daarna het nieuwe optrekje van de centrale bank bekij
ken.
Een zeer fraai gebouw aan de buitenkant en naar ik hoor het
zonnetje in huis van menig overbuur.
Van binnen moet ik het eerst zien na de opening, als die vele
honderden van de centrale bank er werken. Dan gaat het
bruisen en leven in dit palais d'hiver.
Tenminste als ik gevraagd wordt, want men deed nogal
kribbig, toen ik de rondleider vroeg of het nou niet erg vee!
tijd kostte om van het ene uiterste puntje van het gebouw
naar het andere te lopen. En of men die twee uithoeken dus
niet beter met een simpele loopbrug kon verbinden. Nou,
daarmee haalde ik geloof ik het totale wonderbare concept
van het gebouw onderuit en dat nam men niet.
Maar enfin, het zal allemaal wel zo zijn geschapen om de
interne mobiliteit op peil te houden. Want dat meneertje dat
me maanden terugzei, dat 'zullie wel naar buite' konden kij
ken, maar hij niet naar binnen, zou a/s dat wel kon, zien wat
ze er vooral zullen doen: lopen!
Cas Sier