*r
men toen met het weinige geld toch heel
Uit onze historie
En hij zou weer door zijn zoon Chretien, die
inmiddels de titel van directeur had gekre
gen, worden opgevolgd. De huidige direc
teur is de heer J. M. Schulting.
Ook in Thorn werd aanvankelijk kantoor
gehouden in het woonhuis van de kassier.
Nu bezit de bank een sfeervol eigen ge
bouw aan de Wijngaard in de beschutting
van de massale kerktoren.
Thorn was dus opgericht in mei 1 905. Dat
veel kon doen valt duidelijk te lezen in
de notulen van de vergaderingen van be
stuur en raad van toezicht. Enkele voor
beelden: voor aankoop van een werktuig
werd f 100,- verstrekt, af te lossen met
f 5,- per maand. Een voorschot van
f 1 75,-mocht vereffend worden met f 5,-
per maand. Maar voor een voorschot van
f 3000,-, met een jaarlijkse aflossing van
f 100,-, moest zekerheid gegeven worden
door middel van een onderpand van 15
aandelen a f 1000,- van de Stoomdak-
pannenfabriek 'De Maas'. De inspecteur
van de centrale bank vond het echter juis
ter, om in plaats van deze aandelen veilig
heidshalve een borgstelling te vragen. Al
dus geschiedde.
Foto links: de eerste kassier van de Rabobank Thorn, J. J. Vermeulen. Linksonder de eerste
huisvesting aan de Hofstraat. Rechtsonder het huidige pand met de karakteristieke gevelver
siering.
Kruisje
Langzamerhand leerden de beheerders
het klappen van de zweep onder volledige
toepassing van het Raiffeisenbeginsel.
In juni 1915 werd iemand als lid geschrapt
die het ledenregister alleen maar tekende
met een kruisje, waarbij geen getuigen
aanwezig waren. Maar aan wie was nu
deze foute handeling toe te rekenen, vraagt
Tb. zich af. Hoe dan ook, de kruisjeszetter
had bovendien in geen zeven jaren een
ledenvergadering bijgewoond en zelfs
daarvoor geen bericht van verhindering
gezonden. Het was dus geen groot gemis
dat hij geroyeerd werd.
Het geld was ook in 1 91 9 vlak na de Eerste
Wereldoorlog nog goedkoop. Een voor
schot van f 350,-voor de aankoop van een
landbouwbedrijf hoefde maar met f 35,-
per jaar te worden afgelost. Het zal wel
sneller gegaan zijn toen na enkele jaren
de geldstroom goed los kwam.
Er werd een gemeenschap van Eerwaarde
Zusters als lid toegelaten. Maar ook een
vereniging tot verbetering van het paar
denras 'Macht door Eendracht' werd door
een krediet in het zadel geholpen.
Wat er in 1 923 voor onaangenaamheden
zijn geweest is moeilijk te achterhalen.
Maar een lid van de raad van toezicht dat al
gedurende negentien jaren in functie was
geweest schreef, dat hij zich wegens
voorgevallen omstandigheden verplicht
acht ontslag te nemen bij de door hem
hooggewaardeerde Boerenleenbank. Dat
zal velen ongetwijfeld zeer gespeten heb
ben.
De band tussen bank en Boerenbond bleef
strak en sterk. Maartoch kreeg naaraanlei-
ding van opmerkingen in het inspectierap
port (uitgebracht door een inspecteur van
de centrale bank) een aantal leden, dat
blijkbaar niet beter wist, dispensatie van
het verplichte lidmaatschap van de Boe
renbond. Wanneer deze mensen echter
een nieuw voorschot nodig zouden heb
ben, zou dat niet toegestaan worden alvo
rens zij als lid tot de Boerenbond zouden
zijn toegetreden. Begrijpelijkerwijze was
hier kritiek op. Er werd tenminste door
sommigen stevig geprotesteerd tegen dat
verplichte lidmaatschap 'omdat hun be
staande voorschotten al gedurende jaren
loopende zijn' en dat blijkbaar tot volle te
vredenheid van bank en voorschotnemer.
Het kleine, in 1 905 opgerichte bankje was
op 1 mei 1927 al voorspoedig gegroeid.
Nadat de directeur (voorzitter) omstreeks
vijf uur de ledenvergadering had geopend
vernamen de aanwezigen dat het aantal le
den 1 76 bedroeg. Het aantal spaarboekjes
was 210, het aantal voorschotboekjes 141
en het aantal lopende rekeningen 44. De
spaargelden waren gestegen tot bijna
f 1 61 000,- en het tegoed van de bank bij
de centrale in Eindhoven f 62 260,-.
Het salaris van de kassier kon dan ook met
een gerust geweten gesteld worden op
f 675,- per jaar. En van de winst konden
(nu en ook in andere jaren was dat het ge
val) flinke bedragen worden afgestaan aan
instellingen ten algemenen nutte. Dat het
reservefonds eigendom bleef van de bank
en niet onder de leden verdeeld mag wor
den, gold toen evenzeer als in onze dagen.
Veel bereikt
Op 4 mei 1 930 opende 'de Zeer-Eerwaar
de heer Pastoor en Geestelijk Adviseur' de
jubileumvergadering 'met den Christelij-
ken groet'. Onder de aanwezigen bevond
zich opnieuw de heer Verbeeten, hoofdin
specteur van de centrale bank te Eindho
ven. Men was bijzonder dankbaar voor wat
in de afgelopen jaren was bereikt. Na de
rondvraag hield 'de heer Verbeeten ons
ruim één uur in de stilste aandacht ge
boeid' en heeft hij 'ons de afgeloopen jaren
op de schitterendste wijze voor oogen
gesteldenz. enz.'. Die stille aandacht en
het dankbare applaus daarna bewees hoe
zeer Verbeeten hier welkom was.
In mei 1 935 werd aan de Schutterij St. Mi
chiel f 25,- uit de winst toegekend onder
veel bijval, omdat daardoor met grote
luister het 50-jarig kroningsfeest van
'Onze Lieve Vrouwe Onder de Linde' ge
vierd kon worden.
Nog in mei 1 937 was het mogelijk dat de
geestelijk adviseur de leden aanspoorde
eenparig hun stem uit te brengen bij de
aanstaande verkiezing op de Katholieke
Staatspartij. Maar in 1 939 ging de leden
vergadering een beetje dwarsliggen, want
een verzoek, gedaan door de centrale bank
om schenkingen aan de Harmonie en de
Schutterij achterwege te laten werd terzij
de geschoven. De Harmonie kreeg f 20,-,
een andere harmonie hetzelfde bedrag en
de Schutterij ook nog eens f 1 0,-.
Op de vergadering van 2 mei 1940 kon
men wel narigheid vermoeden, maar wist
men niet dat de Duitse legers klaar stonden
om ons land te overweldigen. De heer Ver
beeten hield opnieuw een toespraak en de
heer Lambert van de Boel, die gedurende
eenendertig jaren bestuurslid was ge
weest, werd dankbaar herdacht.
Er viel uit de winst maar f 84,- te verdelen,
waaruit de Landbouwbond f 67,- (dit was
f 1,- per lid) ontving en de Kiesvereeniging
f 17,-. Maar de beide Harmonieën en de
Schutterij moesten met lege handen blij
ven toekijken.
