'M'n haas zei neetoen ben ik
voor mezelf begonnen'
nterview
ep; Fred de Zoete
van de Frejogroep:
23
'De zaak
bestaat al weer
zo n twintig jaar. Ik kwam
na de ambachtsschool,
waar ik metaalbewerken
heb geleerd, in loondienst
bij een metaalverwerkend
bedrijf hier in Soest. En op
een gegeven moment, ik
kreeg in de gaten dat ik
een beetje kon verkopen,
wilde ik wel eens wat meer
gaan verdienen. Maar mijn
baas zei nee. Toen ben ik
maar voor mezelf
begonnen. Het was het
bekende kleine bedrijfje in
het bekende kleine
schuurtje. Kleine metalen
onderdelen, van trekhaken
voor auto's tot en met
hekjes, maar ook 'open'
trappen voor in huis. Van
alles hebben we gemaakt.
'Geleidelijk aan zijn we meer naar het in
dustriële, het plaatwerkgebeuren ge
groeid. Na een jaar of acht had ik 7 a 8 man
in dienst. Maar het is vooral snel gegaan,
toen we ineens vanuit dat schuurtje naar
een grotere ruimte gingen. Vorig jaar heb
ben we in Emmen een tweede vestiging
geopend, die is ondergebracht in een groot
bedrijfsgebouw dat we hebben opgekocht
uit een failliete boedel. Daarin zit ook onze
kunststofafdeling Alco uit Ruinen, die we
op de rand van faillissement hebben over
genomen.'
Directeur Fred de Zoete van de Frejogroep
- de 'jo' in de naam staat voor echtgenote
Joke - heeft alle reden om tevreden te zijn
met het resultaat van 20 jaar hard werken.
Zijn 80 medewerkers in Soest en Emmen
maken een breed scala van metaal- en
kunststofprodukten: van gewoon plaat
werk, via omkastingen, winkelmeubilair
voor grammofoonplatenzaken, verlichtings
armaturen, stalen plafonds en open haar
den, tot kunststoffen motorschermen, kin
derzitjes en speciale houders voor compact
discs.
We spraken met De Zoete aan de vooravond
van zijn vertrek naar de verlichtingsbeurs in
Frankfurt. 'Je moet heel veel zelf de boer
op, ook allerlei beurzen bezoeken, dat heb
ik wel geleerd. We exporteren 30 procent
van de produktie. Die motorschermen en
winkelinventarissen zijn bijna allemaal
voor de export. Dus moet je je bestaande
contacten in het buitenland onderhouden
en nieuwe markten aanboren.'
In de beginjaren heeft Fred de Zoete nau
welijks een beroep op vreemd geld hoeven
te doen. Maar toen de groei er eenmaal in
zat, werd dat wel anders. Kreeg hij veel me
dewerking?
'Nou, eerst niet. Ik was toen trouwens nog
bij een andere bank. Die zat, ikzelf trou
wens ook, enorm tegen mijn investerings
plannen op te kijken. Daar zal ook wel in
mee hebben gespeeld dat ze me niet
anders kenden dan de man, die gewoon in
zijn overalletje meewerkte. De beslissing
bleef maar uit. En toen het me te lang ging
duren ben ik bij de Rabobank in Soest - ik
had daarmee al goede ervaringen bij de fi
nanciering van een huisje opgedaan - te
rechtgekomen. Daar hebben ze me vlot ge
holpen en sindsdien zijn we nogal snel ge
groeid.'
De Rabobank Soest had dus wel vertrou
wen in de ondernemerscapaciteiten van De
Zoete, misschien wel juist vanwege dat 'in
zijn overalletje meewerken'. En in ieder ge
val genoeg om hem nu al weer heel wat ja
ren als bestuurslid het beleid van de bank
mee te laten bepalen.
Over naar de rol van de overheid en de
vraag naar het nut van ondernemersorga
nisaties en adviserende instellingen.
'Ach, als we het over Den Haag hebben, is
de overheid niet zozeer een hinderpaal,
alswel onberekenbaar. In november al heb
ik een investeringspremie aangevraagd
voor de vestiging in Emmen. Er kwam
meteen veel medewerking, met name van
de mensen in het veld. En de toezegging
dat ik 35 procent kon krijgen kwam ook
heel snel. Maar ik heb nog steeds geen
centen gezien. Je denkt, datje met drie we
ken geld hebt, maar dat valt tegen.
'Een ondernemersorganisatie nuttig? Ja,
'tuurlijk, en het kost ook niet veel. We zijn
aangesloten bij de Nederlandse Vereni
ging van Ondernemers in de Metaalbewer-
kingsbedrijven. Daar zitten toch wel wat
mensen die overal verstand van hebben.
We gebruiken ze vooral als vraagbaak. An
dere instellingen? Ook wel nuttig, ja. We
hebben pas een blaadje gekregen van de
Kamer van Koophandel en de Economi
sche Voorlichtingsdienst waarmee in het
buitenland gratis reclame wordt gemaakt
voor Nederlandse produkten. Daar willen
we nu met onze kunststoffen compact
disc-houders in komen. Verder hebben we
met de Rijksnijverheidsdienst verschillen
de keren goed contact gehad. Maar laatst
hebben we geïnformeerd naar afzetmoge
lijkheden voor een bepaald metaalprodukt.
En daar hebben ze zich eigenijk een beetje
met een Jantje van Leiden afgemaakt. Ja,
een lijst met adressen kregen we, maar die
hadden we zelf al.'
Een ondernemersopleiding. Wat vindt Fred
de Zoete daarvan?
'Soms praat je met een professor die nog
geen schoenveter kan verkopen. Kijk, ik ge
loof wel in goede basisopleidingen - na de
ambachtsschool heb ik zelf nog vijf jaar
avondschool (werktuigbouw en midden
standsdiploma) gedaan - maar niet dat je
tot een goed ondernemer kunt worden op
geleid. Dat zit in je. Orders binnenslepen
daar gaat het om. Ik kom op bepaalde ter
reinen wel eens wat tekort. Dat geeft
niets, want dat schuif ik door. Ik ga ook de
boekhouding niet doen, daar neem ik een
goeie voor.' JD
