Interview met Van Zeil en Wijffels
Dan zeg ik: gemeente hef hem nou op en
breng hem onder bij de particuliere druk
ker ter plaatse, of geef een starter de kans
het werk te gaan doen! Dat soort activitei
ten.'
Maar iemand die een drukkerij over
zou nemen van de gemeente kan met
aanloopverliezen te maken krijgen.
Zijn er dan wel voldoende instrumen
ten om die problemen op te vangen?
'Ook daarover was de miljoenennota dui
delijk. Er komt een voorlopige carry-back-
beschikking, waardoor verliezen sneller
kunnen worden gecompenseerd in cash
geld, zodat de liquiditeitsproblemen min
der worden. Er komt een verlenging van de
termijn voor de achterwaartse verliescom
pensatie en ook wordt de omwisseling van
verliesjaren mogelijk. Allemaal zaken
waardoor het declareren van verlies via de
fiscus, het met één, twee, of drie verliesja
ren beginnen, wordt vergemakkelijkt.'
Is deregulering een onderwerp dat
ook de heer Wijffels sterk aanspreekt?
'Ja, dat klopt. Het signaal dat van het
thema deregulering naar het land en de be
volking gaat is ten principale juist. Het ge
voel bij ambtenaren hier in Den Haag dat,
als er in een tapijt achter Doetinchem nog
ergens een plooi zit, dat ze die dan glad
moeten strijken met een wet of zo, om het
maar even plastisch uit te drukken, dat ge
voel moet absoluut weg. Op dat gebied
heb ik een hele diepe overtuiging, die wel
licht meer met mijn politieke opvattingen
te maken heeft, dan met mijn bancaire in
valshoek.
'Maar ik vind wel dat we moeten oppassen
alleen in termen van deregulering te pra
ten. Eigenlijk moet je eerder spreken van
her-reguleren, re-reguleren, waarbij je
sommige dingen afschaft, sommige din
gen op een andere manier regelt en som
mige dingen nieuw regelt. Om een voor
beeld van het laatste te geven, zou ik me
kunnen voorstellen dat je het financieel
participeren van werknemers in hun eigen
onderneming fiscaal aantrekkelijk maakt.
Dat zou een stukje nieuwe regulering zijn
waar ik een groot voorstander van ben,
omdat zoiets er namelijk toe zou bijdragen
dat mensen meer verantwoordelijkheid op
zich nemen voor hun eigen toekomst en
voor hun eigen lot.'
Van Zeil:' De interpretatie van de heer Wijf
fels onderschrijf ik volledig. Ik wil er nog
aan toevoegen dat het signaal, waarover
hij sprak, zich niet alleen tot rijksniveau
mag beperken. Het moet ook worden uit
gezonden naar de Europese Gemeenschap
en naar onze provincies en gemeenten,
want met name op het gebied van het
midden- en kleinbedrijf zijn er regionaal en
lokaal natuurlijk ontzaglijk veel regels en
procedures, waar de mensen iedere keer
weertegen aanlopen. In dit verband pleit ik
er ook voor, dat op basis van de gemeente
wet in elke gemeente een commissie voor
het midden- en kleinbedrijf komt, zodat al
lerlei regels niet plotseling over de onder
nemers heenkomen, zonder dat ze er zelf
bij betrokken zijn geweest.'
Laatste vraag, in eerste instantie aan
de staatssecretaris, hoewel de heer
Wijffels, als politiek geïnteresseerd
burger daar ook wel een gedachte over
zal hebben. Maar eerst even een aan
loopje.
Het financieel-economische over
heidsbeleid van de laatste jaren staat
vooral in het teken van de exportgroei
en versterking van onze concurrentie
positie op de buitenlandse markten.
Loonmatiging en bezuinigingen op de
collectieve uitgaven ter versterking
van het particuliere (export)initiatief
waren en zijn daarvoor de middelen.
Maar de schaduwzijde, met name voor
het midden- en kleinbedrijf is, dat dit
voor veel koopkrachtverlies heeft ge
zorgd. De miljoenennota spreekt trou
wens over een consumptiedaling vol
gend jaar van 2 procent.
Leidt dit export-scenario niet tot een
sanering in het midden- en kleinbe
drijf? En is de staatssecretaris bereid
voor ondernemers die eigenlijk geen
behoorlijke bestaansmogelijkheden
meer hebben, maar er nog niet goed
mee op durven te houden, een behoor
lijke saneringsregeling te treffen?
Van Zeil: 'Allereerst dit, het MKB is zeer
pluriform, zeer gevarieerd van samenstel
ling en het probleem dat u schetst doet
zich met name voor bij bedrijven die op de
binnenlandse markt opereren, of...
De winkel op de hoek?
'Ja, bijvoorbeeld. Ik zeg dat maar even,
omdat ik deze geluiden ook elke keer hoor
in gesprekken met de MKB-organisaties.
Je hebt tenslotte ook midden- en kleinbe
drijven die exporteren, of die toeleveran
cier zijn voor grote bedrijven die wel expor
teren. Dus de situatie is niet éénsluidend.
Bovendien is de zaak binnen de, zeg maar,
consumentgerichte handel, het ambacht
en de dienstverlening ook nog weer sterk
gevarieerd. Goed, er is de afgelopen jaren
steeds sprake geweest van een consump
tiedaling en volgend jaar zal die 2 procent
bedragen.
'Maar wat zie je dan ook in de cijfers? Dat
bijvoorbeeld de autoverkopen de laatste
tijd sterk zijn gestegen. Maar ook de woon
lasten, de kosten voor eigen en openbaar
vervoer en de medische kosten zijn de af
gelopen jaren flink omhooggegaan. Er
heeft dus een grote consumptieverschui
ving plaatsgevonden in de achter ons lig
gende jaren. Ik zeg ook altijd maar tegen
KNOV en NCOV: je moet niet alleen kijken
naar het directe overheidsbeleid richting
detailhandel of ambachtelijk bedrijf, want
zelfs als er geen consumptiedaling zou zijn
geweest in de afgelopen jaren, dan nog
zouden de ondernemers in die sector het
op grond van de genoemde kostenstijgin
gen moeilijk hebben gehad.
'Wat we ook in de cijfers zien is dat we, wat
de totale consumptie betreft, weer terug
zijn op het niveau van 1 976, maar ook dat
we eerlijk moeten vaststellen dat we in de
achter ons liggende jaren teveel aan het
consumeren zijn geslagen en te weinig
hebben geïnvesteerd. We zullen een keer
van dat hoge niveau van consumptie af
moeten komen om ruimte te maken voor
investeringen. En dat gaat natuurlijk met
pijn gepaard, bij de ondernemers en bij de
consument. Maar, als we om die pijn te
verdrijven, zeggen dat we het consumptie
niveau handhaven, blijven we in het slop
zitten.
'Nu zegt u, dat betekent overtolligheid van
zelfstandige ondernemers. Wat doen we er
aan? We kennen een bedrijfsbeëindigings
regeling. Die ga ik wijzigen. Daar is trou
wens een hoop commotie over. Maar de
regeling blijft, daar waar het gaat om tot
een verbetering en versterking van de eco
nomische structuur te komen, overeind
staan. Dus als men tot het wegnemen van
overcapaciteit in een bepaalde bedrijfstak
wil komen, dan weet men dat de overheid
graag gesprekspartner is. Waarbij ik dan
wel veronderstel dat men zelf goeddoor-
timmerde plannen op tafel legt. Dan kun
nen we ook wat doen. Ik wijs op twee voor
beelden. Allereerst de herstructurering van
de broodbakkerijen. Er zijn er teveel. Dus
zullen er regels voor capaciteitsbeheersing
moeten komen. Bakkers kunnen zich
straks melden om met hun bedrijf op te
houden. En verder, ik ben met mijn collega
van Verkeer en Waterstaat in gesprek om
te komen tot een regeling voor binnen
schippers die er vanwege de overcapaci
teit mee willen ophouden. In beide geval
len willen we komen tot een financiële re
geling, waardoor iemand, als hij daar qua
leeftijd voor in aanmerking komt, voor eni
ge tijd een bepaald inkomen wordt gege
ven, zodat hij de overstap naar iets anders
kan maken.
'Maar ook de garagehouders zijn bij me
