banken merkten dat ze onder uw leiding
nooit tot stand kwamen om de regeling, of
de structuur zelve, maar ten behoeve van
het functioneren van de mensen daarin,
daarachter en daarvoor. U bent er in ge
slaagd ons ervan te overtuigen dat het be
lang van dit alles s/echts is een goed en har
monisch functioneren van mensen in ons
bedrijf of vereniging. Hiermede heeft u onze
organisatie niet alleen naar bulten toe het
coöperatieve stempel opgedrukt, maar ook
intern het coöpereren, het samenwerken,
wezenlijk gestalte gegeven.
Als stoffelijke blijk van waardering bood de
heer Knaap Mertens vervolgens een replica
aan van het standbeeld 'merrie met veulen
dat voor ons kantoor aan de St. Jacobsstraat
in Utrecht staat en dat de voormalige Cen
trale Raiffeisen-Bank de Utrechtse
bevolking heeft geschonken.
Eerste 'Grünen'
Drs. R. Zijlstra, voorzitter van de Raad van
Toezicht en van de Centrale Kringvergade
ring deed op de van hem bekende, geesti
ge wijze eveneens een duit in het zakje. Hij
had de lachers op zijn hand toen hij sprak
over het complexe besturings- en contro
lemechanisme bij de Rabobank en de rol
van Mertens daarin, op wie hij krach
tens de statuten toezicht moest houden.
'Dat is een buitengewoon boeiend, edoch
niet eenvoudig gebeuren. Want als u de car
rière ziet van Mertens, die heeft zijn hele le
ven zelf op alles en iedereen toezicht gehou
den. En nu moet u zich voorstellen dat je op
zo 'n man, die dan natuurlijk de Raad van Be
heer representeert en die zo 'n belangrijke rol
in deze organisatie heeft gespeeld, toezicht
moet houden.
'Het is dan ook niet geheel ondenkbaar, en
dat is de praktijk trouwens ook wel, dat Ge-
rard Mertens uiterst nieuwsgierig is naar
een advies dat wij moeten uitbrengen en
gaarne bereid is een advies over dat advies
uit te brengen. En wat beslissingen betreft
die wij formeel moeten nemen: die nemen
we natuurlijk zonder aanziens des persoons.
Maar Mertens wil wel altijd graag weten
wat dat voor beslissingen worden. En mocht
hij daar nog iets van kunnen zeggen, dan
zou hij graag bereid zijn om dat te gaan
doen. Zo functioneert dat ongeveer.
'Dan nog een punt dat ik bij Mertens nooit
kan vergeten. Onze carrières zijn dertig jaar
parallel gelopen en nog steeds hebben wij
elkaar organisatorisch vast. Wij stammen
beide van het Groene Front. Wij zijn eigenlijk
de eerste 'Grünen' in ons land geweest, en u
weet op het ogenblik komt dat weer wat in
de mode. Alleen zie ik Mertens nog niet tus
sen Bas de Gaay Fortman en Petra Kelly in
betogen voorde sluiting van de kerncentrale
in Borssele.
Vervolgens bood Zijlstra Mertens, namens
de Raad van Toezicht, en ervan uitgaande
dat hij hiervoor nu de tijd zal vinden, een
'indrukwekkende verkenningstocht langs
het mooiste landschapsschoon in Neder
land' aan, bestaande uit de elfdelige serie
'Kijk op
Alle elf delen tegelijk vond Zijlstra kennelijk
te bezwaarlijk, zodat hij de serie symbo
lisch uitreikte, en natuurlijk in de vorm van
het deel 'Kijk op het groene Limburg'. 'We
moeten allemaal een stapje terug doen te
genwoordig. Ook Mertens, dat is vandaag in
alle opzichten gebleken. En toch kan hij met
behulp van deze boeken hele grote stappen
voorwaarts maken in ons eigen prachtige
land. Natuurlijk wel als het weer wat beter
wordt. En daar begin ik eigenlijk zo langza
merhand wat aan te twijfelen, 'besloot Zijl
stra, terwijl het buiten regende dat het
goot.
Hekkesluiter
Als hekkesluiter in het rijtje feestsprekers
fungeerde ir. P. J. Lardinois. Hij richtte zich
namens de Hoofddirectie allereerst tot de
nieuwe voorzitter, mr. Van Verschuer. 'Ot-
to, bijzonder welkom. Wij kijken er naar uit
om met jou een samenwerking op te bou
wen die de samenwerking met je voorgan
ger kan evenaren. Jij hebt een enorme be
stuurlijke ervaring, en het feit alleen al dat jij
je lidmaatschap van de Raad van State vrij
willig hebt opgegeven om bij ons deze func
tie hier te gaan vervullen geeft wel aan hoe
jij je voor ons wilt inzetten. Het is nogal wat.
Het is heel gewoon dat ministers naar het
bedrijfsleven gaan, maar een lid van zo'n
hoog College van Staat is, naar ik meen, een
unicum in Nederland. Een goed teken voor
het Nederlandse bedrijfsleven.
Over Mertens zei Lardinois: 'Een uitzonder
lijk kundig en begaafd bestuurder. Hij houdt
de hoofdlijnen in de gaten en wist op het
juiste moment de juiste mensen te mobilise
ren.'
Hij beschreef hem voorts als een man met
een warme uitstraling, die een enorme bin
dende rol speelt. En hij roemde behalve zijn
betekenis voor de Rabobankorganisatie
ook die voor de hele Nederlandse land
bouw na de Tweede Wereldoorlog. 'Bijna
40 jaar heb je daarin, en ook in de coöpera
ties, in de verzekeringen, bij onze bank en in
de politiek aan de top gestaan en meer dan
normaal gesproken je viool gespeeld.
'Wij hebben gedacht,' besloot Lardinois, 'of
ook wij jou iets konden aanbieden. Maar wij
wisten dat je een persoonlijk cadeau niet
wilde. Wij hebben nog gedacht aan een Hber
amicorum, een beschrijving van de man
Mertens in al zijn facetten. Maar we hebben
hiervan ook maar afgezien, omdat we wis
ten dat je dat maar betrekkelijk zou waarde
ren. Daarom hebben we tot een ander boek
besloten.
Met deze woorden bood hij Mertens het
boek 'Man en Paard' aan van de hand van,
zoals hij zei, 'zeven eminente auteurs uit
ons midden', over de belangrijkste weder
waardigheden van onze bank en van het
coöperatieve bankwezen in de afgelopen
25 jaar. 'Of eigenlijk,aldus Lardinois, 'van
de afgelopen 27 jaar, vanaf het moment dat
Mertens voorzitter werd van de Raad van
Toezicht van de centrale bank in Eindhoven.
Een boeiende periode, belichaamd door een
boeiende man, vandaar ook de titel van het
boek 'Man en Paard'. Het is duidelijk wie de
man is van deze 27 jaar. Gerard, van harte
bedankt.
Lezenswaardig
Het bijzonder lezenswaardige 'Man en
Paard', waarover mr. H. J. A. E. M. Klaren-
beek elders in dit nummer een recensie
schrijft, werd na afloop van de vergadering
aan de bezoekers uitgedeeld en is voor de
aangesloten banken te bestellen, bijvoor
beeld als relatiegeschenk. JD
