it onze historie
Een blik op honderd
eeuwen Swalmen en
het lokale coöperatieve
bankwezen
'Honderd Eeuwen Swalmen' is de titel van een lijvig boek dat
de historie samenvat van de plaats Swalmen aan de Swalm
(een zijriviertje van de Maas), een paar kilometer ten noorden
van Roermond, dus in Limburg.
Van bronsgroen eikenhout is daar, wanneer men zijn eerste in
druk volgt, niet zo heel veel te zien. En het gezang van mogelijk
aanwezige nachtegalen wordt gesmoord in het lawaai van de
intens drukke verkeersweg. Bepaald fraai is het dorp beslist
niet. De reden waarom Terugblikker daar naartoe toog is gele
gen in het feit dat in 1897 door het pionierswerk van de jonge
kapelaan J.M. Souren (spreek uit: Soeren) een Boerenleen
bank werd opgericht, de eerste in Limburg. Niet ten onrechte
werd in Swalmen een straat naar hem vernoemd.
Behalve voor de plaatselijke gemeen
schap van Swalmen heeft hij heel
veel werk verzet voor het stichten
van ettelijke boerenleenbanken in Lim
burg. Wat dat betreft is hij te vergelijken,
en op gelijk niveau te stellen met de beken
de Pater van den Eisen, aan wie kortgele
den een tentoonstelling werd gewijd.
Kapelaan Jan Mathias Souren werd op 20
maart 1868 in Nuth geboren. In Swalmen
was hij in functie van april 1 891 tot okto
ber 1 900. Daarna, tot 1 902, was hij kape
laan in Maastricht; van 1902 tot 1910 aal
moezenier van de arbeid (de eerste in Ne
derland); van 1910-1930 pastoor in
Maastricht en daarna tot 1 949 pastoor
deken te Weert, waar men een plein naar
hem noemde. Behalve kapelaan Souren
moeten naast Th. van der Marck, die toen
kapelaan te Heel was, als organisatoren
van het landbouwkredietwezen in Limburg
ook zeer zeker genoemd worden de 'Lim-
burgsche Boerenkoning' Jan Truyen en het
lid van de Raiffeisencommissie Jos Hen-
drickx. Deze sociaal bewogen voormannen
reisden geheel belangeloos hun provincie
af om de boeren van het grote nut van de
'leenbanken' te overtuigen, die als eerste
doel hadden 'den landbouwer te verzeke
ren van het volle loon van zijn arbeid'.
De pioniersjaren bij de organisatie van het
landbouwkredietwezen gingen niet over
rozen. Er was veel tegenwerking van han
delaren en geldschieters en niet minder
van belanghebbenden, die hun belang nog
niet zagen en dikwijls nogal wantrouwend
stonden tegenover de nieuwe denkbeel-
Foto links: Swalmen aan het begin van deze
eeuw met de kerk uit 1896 (toren dateert uit
1452). Foto rechts: Kapelaan J. M. Souren.
