dan 20 procent per jaar. De kosten per ver-
Kostenstijging
De kosten van de gezondheidszorg zijn in
de jaren zeventig zeer sterk gestegen. De
gemiddelde toename van de totale kosten
van de intramurale gezondheidszorg be
droeg in de periode 1 973-1977 zelfs meer
pleegdag in algemene ziekenhuizen zijn
gestegen van f 95 in 1970 tot f 458 in
1981. De totale exploitatiekosten van de
intramurale instellingen bedroegen in
1981 f 17,5 miljard. Daarvan had meer
dan 60 procent betrekking op personeels
kosten.
De belangrijkste oorzaken van de kosten
stijging waren:
stijging van de loonkosten ten gevolge
van zowel een toename van het aantal per
soneelsleden als een verhoging van de lo
nen;
rentestijging, omdat de intramurale in
stellingen voor meer dan 90 procent met
vreemd vermogen gefinancierd zijn;
overcapaciteit bij vooral de ziekenhui
zen, waardoor er onderbezettingsverliezen
ontstaan, die in de tarieven doorbere
kend worden;
ontwikkeling van de medische weten
schap en technologie, waardoor er voor
aanzienlijke bedragen geïnvesteerd is in
apparatuur.
Beddenreductie
Ook de intramurale gezondheidszorg ont
komt niet aan de noodzakelijke ombuigin
gen in de uitgaven. De voormalige minister
van Volksgezondheid en Milieuhygiëne,
mevr. Gardeniers-Berendsen, heeft beslo
ten dat er op de totale kosten van de intra
murale gezondheidszorg tot 1 987 f 4 mil
jard bezuinigd moet worden. Als eerste
aanzet om te komen tot ombuigingen in de
kostensfeer heeft deze minister een bed
denreductieplan voor ziekenhuizen gepre
senteerd, teneinde de overcapaciteit te
verminderen. Dit plan heeft als uitgangs
punt de zogenaamde 3,7 promille-norm en
stelt voor 8 000 ziekenhuisbedden in te le
veren, hetgeen bereikt kan worden door
een aantal ziekenhuizen geheel of gedeel
telijk te sluiten. Of hiermee de benodigde
bezuiniging van f 800 miljoen tot 1 990 ge
realiseerd zal worden, blijft onzeker, omdat
deze door het afstoten van een onbezet
ziekenhuisbed aanzienlijk lager zal zijn dan
de gemiddelde kosten van zo'n bed. Een
vermindering van de overcapaciteit door
middel van beddenreductie zal namelijk
niet leiden tot een vermindering van het
aantal opnamen. Door beddenreductie
wordt dus alleen een gedeelte van de vaste
kosten (zoals afschrijving en huisvesting)
lager, terwijl met name de variabele kos
ten, die afhankelijk zijn van het aantal ver
richtingen, er nauwelijks door beïnvloed
worden.
Budgettering
Omdat onduidelijk is wat beddenreductie
aan bezuiniging zal opleveren en omdat
door deze maatregel in ieder geval niet ge
noeg omgebogen wordt, is de roep om te
vens een budgetteringssysteem in te voe
ren steeds sterker geworden. Budgettering
wil zeggen dat iedere instelling de verant
woording krijgt om bij de uitvoering van de
aan haar toegewezen taken binnen een
vast budget te blijven. Tot nu toe werd er in
de gezondheidszorg een richtlijnensy
steem gehanteerd. Dit houdt in dat iedere
instelling een vergoeding per verrichting
ontvangt, die vastgesteld wordt door het
Centraal Orgaan Tarieven Gezondheids
zorg. Binnen dat systeem zijn dus de totale
inkomsten van een instelling afhankelijk
van het aantal verrichtingen. In het budget
teringssysteem worden de totale opbreng
sten afhankelijk van de functie van de be
trokken instelling. Budgettering houdt dus
een verschuiving in van de opbrengst per
verrichting naar een budget dat afhankelijk
is van functies binnen de instelling. Doel-
Vervolg op pagina 22
Om de noodzakelijke ombuiging in de uitgaven voor intramurale gezondheidszorg mogelijk te maken, zullen nieuwe en bestaande instellin
gen zich aan een budgetteringssysteem moeten houden.