Toevertrouwde middelen
Overige middelen
Internationale activiteiten
Rabobankorganisatie in 1982
lijk van de binnenlandse particuliere con
sumptie. De verkopen in volume daalden in
1982 voor het derde achtereenvolgende
jaar. Dit vormt de keerzijde van het beleid
gericht op inkomensmatiging. Bij een
prijsstijging van 6% boekte de detailhan
del slechts een nominaal gelijkblijvende
omzet. In de groothandel kon - dank zij de
export - de afzet nog redelijk op peil blij
ven.
Aan de malaise in de bouwnijverheid die
voor veel andere sectoren een voortrek
kersrol vervult, is nog geen einde geko
men. Het bouwproduktievolume daalde
met ruim 6 de woningbouw daarbinnen
met 5%.
De omzet in de dienstverlenende sector is
in 1982 met enkele procenten gedaald. Dit
heeft beëindiging of afslanking van een
aantal bedrijven tot gevolg gehad.
Onze organisatie verstrekte aan niet-agra-
rische bedrijven f2 232 (2 926) miljoen,
24 (13)% minder dan in 1981 en slechts
ongeveer twee derde van het recordjaar
1979.
In het verslagjaar werd aan particulieren
voor f 5 331 (5 598) miljoen aan nieuwe
leningen verstrekt, 5% minder dan in
1981Deze terugval was daarmee kleiner
dan die bij bedrijfsfinancieringen. Vergele
ken echter met de topjaren 1978 en 1 979
is ons verstrekkingsniveau van deze nieu
we leningen ook hier bijna gehalveerd.
De situatie op de markt voor koopwonin
gen is in 1982 nog niet verbeterd, het flink
gedaalde prijsniveau ten spijt. Bestaande
woningen werden in de eerste maanden
van het verslagjaar nog goedkoper. Als po
sitief kan onder meer worden aangemerkt
de sterk gedaalde rente. Negatief werken
onder andere de fors teruggeschroefde in
komensverwachtingen en de toegenomen
werkloosheidsdreiging.
Ook in 1982 bleef de middelengroei zich
neerwaarts ontwikkelen. Bedroeg zij in
1976 nog 16 in de jaren daarna is zij ge
leidelijk en zonder onderbreking gedaald
tot bijna 4% in 1982.
De groei van de spaarmiddelen (spaar
geld en deposito's van particulieren) hal
veerde tot 5 na een toename van 10 in
1980 en 1981. De toename op spaarreke
ningen namen daarbinnen voor het eerst
sinds 1979 weer toe. In belangrijke mate is
deze aanwas echter veroorzaakt door de in
het najaar van 1981 begonnen daling van
de geldmarktrente, als gevolg waarvan een
deel van de door particulieren op bankde
positorekeningen aangehouden tegoeden
weer terecht kwam op spaarrekeningen.
Ofschoon de totale besparingen in procen
ten van het nationaal inkomen in 1982 zijn
gestegen ten opzichte van het jaar daar
voor, is de groei van de spaarmiddelen,
aangehouden bij het bankwezen, in het
verslagjaar ten opzichte van 1981 fors ver
minderd. Deze ontwikkeling kan ten dele
worden verklaard doordat gezinnen in toe
nemende mate hebben belegd in staats
obligaties. Ook de versnelde inning van be
lastingen en de verhevigde concurrentie
heeft de groei van de spaarmiddelen bij
onze organisatie beperkt. De toegenomen
onzekerheid omtrent de inkomenspers
pectieven werkt weliswaar een grotere
spaarneiging in de hand - men wil zich
tot op zekere hoogte indekken tegen finan
ciële tegenvallers - maar: de mogelijkhe
den om van het netto besteedbare inko
men een deel te sparen zijn in het afgelo
pen jaar sterk verminderd door de terug
gang van dat inkomen.
Tegenover de lagere aanwas van de spaar
middelen stond een toegenomen aanwas
van de saldi op privé-rekeningen met bijna
f 426 (- 138) miljoen. Voor een deel is de
ze groei te verklaren uit de gedaalde geld
marktrente. Bij lage depositotarieven is
men minder gauw geneigd bedragen voor
een bepaalde termijn vast te zetten. Het
aantal privé-rekeningen bij onze aangeslo
ten banken nam in de verslagperiode per
saldo toe met 100 000, te vergelijken met
95 000 in 1981 en 130 000 in 1 980. Het
gemiddeld saldo per privé-rekening steeg
met 4 (-6)% tot f 1 966 (1 885) op 2,9
miljoen rekeningen.
In de zakelijke sfeer namen de rekening-
courantgelden in 1982 toe met f837
(171) miljoen. Ook deze forse groei hangt
samen met de veranderde situatie op de
geldmarkt. Eveneens weerspiegelt deze
ontwikkeling het lage niveau van investe
ringsgeneigdheid.
De op de openbare kapitaalmarkt aange
trokken middelen namen fractioneel af. De
behoefte aan deze middelen is minimaal
vanwege de achterblijvende kredietvraag.
Het uitstaande bedrag van de hieronder
begrepen pandbrieven bleef praktisch ge
lijk. De belangstelling voor waardepapie
ren (niet op naam gesteld) is verder afge
nomen. De via de onderhandse kapitaal
markt verkregen middelen namen in 1 982
met f 1,0 miljard af, omdat de toename
van de traditionele middelen meer dan toe
reikend was om aan de vraag naar krediet
tegemoet te komen.
De toevertrouwde middelen in totaliteit
stegen in het verslagjaar met f 2,4 miljard,
of 3 (9)%. Ultimo 1982 kwam het totaal
van de toevertrouwde middelen op f 82,7
miljard.
De spanningen in het internationale finan
ciële bestel werden in het verslagjaar voor
al veroorzaakt door de nijpende liquidi
teitsproblemen van enkele zeer grote debi-
teurlanden in Latijns-Amerika. Overheden,
banken en internationale financiële instel
lingen zochten in onderling samenspel
naar oplossingen voor de schuldproble
men. Daarbij werden zij geholpen door de
internationale rentedaling van de afgelo
pen maanden.
Zonder de geleverde krachtsinspanningen
zou een werkelijke crisis onafwendbaar ge
weest zijn. Dat wettigt nog niet de stelling,
dat de nieuwe instrumenten en inspannin
gen de toekomst veilig maken.
Reeds vóór de onrust op de internationale
financiële markten, was het beleid ten aan
zien van ons buitenlands bedrijf gericht op
een meer gematigde ontwikkeling van het
Eurodepositobedrijf. De bij bankiers in bin
nen- en buitenland opgenomen middelen
daalden als gevolg van de genoemde ex
terne en interne oorzaken beduidend.
Onze activiteiten op het gebied van het in
ternationaal betalingsverkeer en de bege-