emin
8
- -'- J'üssjV
Coöperatie van binnenuit
I ttDo,.. O^pgi
Vlak voor de jaarwisseling verscheen
'De Coöperatieve Onderneming', het
jongste SMO-boek in de bekende se
rie van de Stichting Maatschappij en Onder
neming. Ik ben er onmiddellijk op gevallen.
Ik wist immers wat ik van de auteur mocht
verwachten: een uitstekende stijl en een
boeiende wetenschappelijke visie op dat
vaak ongrijpbare verschijnsel de coöperatie.
Ter Woorst is immers de eerste geweest die
- in zijn proefschrift van 1966 - een echt
systematische analyse van de coöperatie als
economisch verschijnsel heeft gegeven. Hij
kent ook als directeur van de Nationale Coö
peratieve Raad, de praktijk van de coöpera
ties. En uit mijn eigen persoonlijke contacten
en altijd prettige discussies met hem, weet
ik hoezeer Ter Woorst geboeid is door de
vraag: wat is het eigenlijke van de coöpera
tie.
Mijn verwachtingen zijn uitgekomen! Al de
ze punten ben ik in het SMO-boek tegenge
komen. Het is een enorme verrijking van de
toch wel spaarzame literatuur die er in onze
taal over coöperaties bestaat. In onze coöpe
ratieve kring gaan we er gewoonlijk van uit,
dat coöpereren een zaak is van aanvoelen en
praktisch samenwerken, waarbij dan na
tuurlijk wel een paar uitgangspunten als
axioma 's voorop staan, zoals het belang van
alle leden en de democratische werkwijze.
Als basis voor de coöperatie is dat misschien
nog niet eens zo gek, want juist doorzijn on
genuanceerdheid is die basis breder dan je
denkt en niet tot één vakgebied, bijv. de eco
nomie of de sociologie, beperkt. Maar toch,
aan een echte analyse, die oorzaken en ver
banden vanuit een beredeneerde visie laat
zien, komen we op deze wijze niet toe.
Zo'n visie ontvouwt Ter Woorst. Volg hem
van bladzijde 1 tot 124. Het is de moeite
waard, want je komt alle bekende typisch
coöperatieve kenmerken tegen, zowel aan
de interne als de externe kant van de coöpe
ratie. Het is overigens geen 'populaire' lec
tuur, maar wel een gedegen en degelijke,
heldere uiteenzetting die de lezer in kort be
stek een diepere blik in de coöperatie gunt.
Mijn compliment voor de wijze waarop Ter
Woorst dat heeft gedaan!
Ter Woorst is een logisch denker. We
zien hem de lijnen uit de allereerste
opkomst van de coöperaties door-