■HB8I
Bevordering landbouw in ontwikke
lingslanden (vervolg van pagina 19)
Tabel 1
Groeicijfers van de landbouw en voedselproduktie in de belangrijkste werelddelen
(exclusief China)
Agrarische Voedsel
produktie produktie
Totaal
Per hoofd
v. d. bevolk
Totaal
Per hoofd
v. d. bevolk.
1960/
1970/
1960/
1970/
1960/
1970/
1960/
1970/
1970
1980
1970
1980
1970
1980
1970
1980
Ontwikkelings
landen
2,8
2,7
0,3
0,3
2,9
2,8
0,4
0,4
- lage inkomens
2,5
2,1
0,2
-0,4
2,6
2,2
0,2
-0,3
- middeninkomens
2,9
3,1
0,4
0,7
3,2
3,3
0,7
0,9
- Afrika
2,7
1,3
0,2
-1,4
2,6
1,6
0,1
-1,1
- Midden-Oosten
2,5
2,7
0,0
0,0
2,6
2,9
0,1
0,2
- Latijns-Amerika
2,9
3,0
0,1
0,6
3,6
3,3
0,1
0,6
- Zuidoost-Azië
2,9
3,8
0,3
1,4
2,8
3,8
0,3
1,4
- Zuid-Azië
2,5
2,2
0,1
0,0
2,6
2,2
0,1
0,0
- Zuid-Europa
3,1
3,5
1,8
1,9
3,2
2,5
1,8
1,9
Geïndustriali
seerde landen
2,1
2,0
1,1
1,2
2,3
2,0
1,3
1,1
Socialistische landen
3,2
1,7
2,2
0,9
3,2
1,7
2,2
0,9
Totaal wereld
2,6
2,2
0,7
0,4
2,7
2,3
0,8
0,5
Bron: World Development Report 1982
Als gevolg van de toenemende koopkracht
van de olieproducerende landen nam hun
aandeel in de wereldvoedselinvoer toe van
6 procent in 1973 tot 10 in 1978. Gedu
rende dezelfde periode groeide de vraag
naar dierlijke produkten in Oost-Europa.
De slechte oogstresultaten in deze landen
waren van grote invloed op de vraag naar
graanprodukten. Momenteel vindt circa
een kwart van de totale wereldhandel in
granen zijn weg naar het Oostblok. Ook
China is een belangrijke graanimporteur.
De wereldgraanhandel heeft zich ontwik
keld van 30 miljoen ton omstreeks het
midden van de jaren vijftig tot gemiddeld
130 miljoen ton per jaar in de periode
1 976-1 980. In 1 981 werd circa 200 mil
joen ton graan verhandeld.
Deze toenemende vraag is met name
beantwoord door de geïndustrialiseerde
landen. Vooral de EG heeft zich ontwikkeld
tot een belangrijke exporteur van agrari
sche produkten. Ook de olie-importerende
ontwikkelingslanden hebben geprofiteerd
van de toegenomen wereldvraag naar
landbouwprodukten. In de periode 1973-
1978 steeg hun handelsbalansoverschot
in agrarische produkten van 6 miljard tot
21 miljard. Deze exportopbrengsten zijn
van groot belang voor de financiering van
invoerprodukten, die nodig zijn voor de
verbetering van de economische groeimo
gelijkheden (grondstoffen, kapitaalgoede
ren). Nog steeds vindt circa 70 procent van
de agrarische uitvoer van ontwikkelings
landen zijn weg naar de geïndustrialiseer
de landen. Niettemin nemen de andere af
zetmarkten een steeds belangrijker plaats
in. In het tijdvak 1 965-1 978 steeg de ex
port naar de westerse geïndustrialiseerde
landen jaarlijks met slechts 1,1 procent. De
agrarische export naar de olie-exporteren
de ontwikkelingslanden nam echter met
6,3 procent per jaar toe en de uitvoer naar
de centraal geleide economieën met 4,9
procent per jaar.
De geringe toename van de uitvoer van
landbouwprodukten naar de geïndustriali
seerde landen is deels te wijten aan de pro
tectie die de landbouw in deze landen ge
niet. Door middel van een systeem van ta
rieven, subsidies en dergelijke, varieert het
protectieniveau in de EG tussen 30 en 80
procent. Maar ook in de Verenigde Staten
is het aandeel van de overheidsuitgaven
voor de agrarische sector in de toegevoeg
de waarde in deze sector met circa 40%
even hoog als in de EG. Japan heeft van de
geïndustrialiseerde landen de meest be
schermde agrarische sector. In 1980 be
droegen de overheidsuitgaven voor de
agrarische sector in de EG, de Verenigde
Staten en Japan gezamenlijk 80 miljard.
Landbouw en economische
ontwikkeling
Toenemende vooruitgang in de landbouw
sector in de ontwikkelingslanden is om
twee redenen van groot belang. Zo is circa
twee derde van de bevolking op directe of
indirecte wijze bij de landbouw betrokken.
Veelal zijn dit de armste bevolkingsgroe
pen. Anderzijds zal de vraag naar voe
dingsmiddelen als gevolg van de bevol
kingsgroei en inkomensstijging snel toe
nemen. Momenteel bedraagt de voedsel-
invoer van de ontwikkelingslanden slechts
Een draagbare rijstdorsmachine, ergens aan het werk in Afrika. Het apparaat is speciaal ont
wikkeld door Vogelenzang Andelst BV Holland in samenwerking met de Landbouwhoge
school in Wageningen.