30
Uit onze historie
verkiezingstijd een zachte dwang door de
geestelijk adviseur werd uitgeoefend. Dat
was toén zo!
Het lid Th. Groenen, vol van vertrouwen in
het bestuur en misschien ook om tijd te
winnen, stelde in april 1 907 voor om aftre
dende beheerders bij acclamatie te herkie
zen. Het was goed bedoeld maar de cen
trale bank vond zulks niet goed. Verkiezing
moet met gesloten stembriefjes plaatsvin
den en dus moet ook een stemcommissie
worden benoemd.
De geestelijk adviseur maakte er sinds
deze vergadering een gewoonte van om de
beheerders en de kassier te danken voor
hun toewijding en plichtsbetrachting. De
geachte vergaderden stemden daar dan
met luid, of zeer luid applaus mee in en zo
kon iedereen volkomen tevreden zijn wo
ning gaan opzoeken.
Het beheer was dan ook zeer voorzichtig.
Alvorens sommige hypotheekaanvragen
goed te keuren, achtte men het nodig eerst
'een schatting van de aangeboden panden
te doen plaatsvinden, door een schatting in
loco ter plaatse) door twee bestuursle
den en een lid van de raad van toezicht, die
daarvoor elke één gulden als vergoeding
ontvangen.'
Het oprichten van de Boeren Hypotheek
Bank (een kind van de voormalige Eindho-
vense centrale bank) had ten gevolge, dat
de plaatselijke banken voortaan geen hy
pothecaire leningen groter dan f 2000,-
mochten verlenen.
Het bezoek aan de ledenvergaderingen gaf
de voorzitter geen reden tot grote tevre
denheid, maar ook het betalen van de boe
ten wegens verzuim liet nogal eens te wen
sen over. Daarom kreeg M. J. Peters op
dracht die boeten te innen tegen een ver
goeding van f 2,50 (per jaar wel te ver
staan!), en dat in weerwil van de vraag van
het lid Schraven, of het betalen van de af
wezigheidsboete heus en echt verplicht
was. De als gewoon lid optredende burge
meester J. Willems vond de noodzaak om
boete te heffen ronduit betreurenswaardig
en hoopte dat voortaan alle leden aanwe
zig zouden zijn.
In het jaar 1 909 werden vijfenvijftig voor
schotten verleend tot een totaal van
f 24 740,-, maar werden ook enkele aan
vragen, vanzelfsprekend niet zonder zorg
vuldige overwegingen, afgewezen. Bij wel
ke mededeling de voorzitter 'in herinnering
bracht dat deze weigering wel eens oor
zaak is, dat betrokken personen op ver
schillende wijze hun verontwaardiging aan
het bestuur kenbaar maken.'
Met kassier A. Schuurs was iedereen zeer
tevreden. Nu en nog vele malen daarna
De beheerders van de Wijchense Boerenleenbank bij het zilveren jubileum in 1931.
werd hij in deze functie herkozen. Direc
teur (voorzitter) Bodenstaf probeerde zich
uit zijn belangrijke functie vrij te praten. Hij
bracht in herinnering dat 'zijne eerste be
noeming bij overrompeling geschiedde,
waartegen Z. Ed. zich in het belang der
zaak als toen niet meende te mogen verzet
ten.' Zijn werkzaamheden in de privésfeer
namen echter toe en dientengevolge nam
zijn vrije tijd af, dus moest men maar ie
mand anders in zijn plaats kiezen.
Dat ging niet door, ook hij werd toen en ve
le malen daarna herkozen en verklaarde te
zwichten voor de onverdeelde blijken van
waardering voor zijn werk ten behoeve van
de bank en de agrarische gemeenschap.
Eene plechtige Mis van Dankbaarheid
We slaan een paar jaar over en komen in
1918.
Op 25 april van dat jaar werd de ledenver
gadering gehouden in zaal Kloosterman.
De in bijna twaalf en een half jaar bereikte
resultaten gaven wel reden tot dankbaar
heid, maar de oorlog langs onze grenzen
wilde maar niet eindigen. De leden moes
ten dus maar de overigens bange toe
komst, in eendrachtige samenwerking en
gesteund door hun leenbank, bemoedigd
tegemoet zien, meent de geestelijk advi
seur.
De honorering van de kassier kreeg inmid
dels een meer vaste grondslag. Het huis
houdelijk reglement werd gewijzigd en wel
zo dat 'de kassier een jaarlijks salaris, te
berekenen volgens daarvoor door de cen
trale bank aangegeven maatstaven, ont
vangt.' Maar dat was een beetje te optimis
tisch, want het zou nog vrij lang duren
voordat de salariëring van kassiers in goed
sluitende voorschriften en adviezen zou
zijn vastgelegd.
De kassier mocht ter gelegenheid van het
aanstaande bankjubileum op 28 septem
ber 'eene plechtige Mis van Dankbaarheid'
laten opdragen en mocht 'eene passende
feestvergadering' aan de beheerders der
bank aanbieden. En om niet uitsluitend bij
strikt materiële zaken te blijven, werd de
avond besloten door een lezing met licht
beelden over de katholieke missie, welke
met grote aandacht werd gevolgd en tot
een zeer voldane stemming bij de leden
leidde.
In november 1918 werd door de oorlog
voerende landen vrede gesloten. Dat wilde
niet zeggen dat spoedig normale verhou
dingen intraden. Nog ettelijke jaren nadien
kon men spreken over onrustige, zelfs
troebele tijden. Het kostte de bestuurders
dikwijls veel inspanning en inzicht om de
belangen van 'hun' bank en 'hun' leden te
behartigen. Zij kregen alle steun van de
geestelijk adviseur, die bijvoorbeeld in mei
1920 zijn grote bevreemding te kennen
gaf over het feit, dat in de vergadering nog
veertig leden aanwezig bleken te zijn om
een bestuursvoorstel tegen te houden.
Eerwaarde had meer vertrouwen in de lei
ders verwacht, waarna hij de vergadering
op de gewone wijze sloot.
Zijn woorden waren wel goed bedoeld en
zullen de bestuurders wel een hart onder
de riem hebben gestoken voorzover nodig,
maar hij had toch niet mogen vergeten dat
het toen en nu ieder lid vrij stond en staat
om al of niet in te stemmen met een voor
stel. Wat er ook van zij, de geestelijk ad
viseur kreeg bij diens veertigjarige pries
terfeest, en dat was een blijk van grote er
kentelijkheid, een verguld zilveren kelk met
inscriptie. Een donderend: 'leve onze advi
seur!' vergezelde deze hulde. Dat was nog
niet voldoende. Zijn dankwoord werd
beantwoord met een onbedaarlijk applaus
en toén pas kon hij de vergadering op de
gebruikelijke wijze sluiten.
De naoorlogse jaren brachten geen geza
pige rust met zich. Langzaam maar zeker
kondigden zich ook in Wijchen steeds
minder prettige tijden aan.
De komende crisis die ook al in het begin
van de jaren twintig voelbaar werd had ten
gevolge dat grote spaarbedragen werden
teruggevraagd.
De voorzitter kon in 1 924 wel zeggen dat
