Hoge vlucht internationale
kredietverlening voorbij
Banken worden
voorzichtiger
De hoge vlucht die de
internationale kredietverlening
gedurende de afgelopen tien
jaar (na de oliecrisis van
'73/'74 en '80/'81) heeft
genomen, slaat steeds meer
om in terughoudendheid van
de westerse banken.
De laatste jaren zijn deze
banken zich meer en meer
bewust geworden van de
toegenomen risico's. Zij
werden geconfronteerd met
plotselinge politieke
instabiliteit in bepaalde regio's
van de wereld (Iran, Irak etc.),
maar eveneens met landen
zoals Polen en Roemenië, en
recentelijk ook Mexico, die
niet meer aan hun normale
betalingsverplichtingen
konden voldoen.
De ontwikkeling tot nu levert de vol
gende cijfers op: het jaarlijkse volu
me van de internationale krediet
verlening door westerse banken groeide
van 50 miljard dollar in 1 974 naar 1 65 mil
jard dollar in 1981 (gemiddeld 20% per
jaar). Het aandeel van de buitenlandse uit
zettingen in het balanstotaal van deze ban
ken steeg in de jaren zeventig van 1 2 tot 22
procent.
Geweldige impuls
Hoe kon die groei van de internationale
kredietverlening zó snel gaan? De geweldi
ge impuls kwam door de eerste oliecrisis
die tot ongekende betalingsbalansoneven
wichtigheden leidde. Tot die tijd werden de
internationale betalingsbalanstekorten
grotendeels gefinancierd door private ka
pitaalstromen, leningen van internationale
instellingen en ontwikkelingshulp. De
enorme overschotten op de lopende reke
ning van de batalingsbalans na de drasti
sche olieprijsverhogingen in 1973 en
1974 stelden de OPEC-landen voor een
beleggingsprobleem. Grotendeels werden
deze in de vorm van (eurovaluta)deposito's
uitgezet bij de westerse banken.
Het bankwezen zette deze kortlopende de
posito's om in langlopende leningen aan
de olie-importerende landen ter financie
ring van hun sterk toegenomen betalings
balanstekorten.
Op deze wijze vervulde het internationale
bankwezen een belangrijke rol bij de her-
sluizing van de oliedollars. Sindsdien heeft
een explosieve groei plaatsgevonden van
het internationale bankbedrijf, waarbij de
tweede golf van olieprijsverhogingen in
1 979 en 1 980 wederom voor een versnel
ling zorgde.
De belangrijkste kredietvragers waren de
overheden van de kleinere industrielanden,
de Oostblokstaten en de ontwikkelingslan
den, die een grote financieringsbehoefte
hadden uit hoofde van sterk toegenomen
betalingsbalans- en begrotingstekorten.
Naast de genoemde overheden doet ook
het bedrijfsleven in de belangrijkste indu
strielanden vaak een beroep op de interna
tionale kredietmarkt. Voor de grote indu
striële ondernemingen vormt de eurokre
dietmarkt een aantrekkelijk alternatief
naast de binnenlandse kredietmarkten.
Eurokredietmarkt
Het belangrijkste onderdeel van de inter
nationale kredietmarkt is de eurokrediet-
De rol van de olielanden a/s middelenverschaffers werd in de loop van 1981 overgenomen door de industrielanden, met name door de VS.
Drs. M. P. C. Peeters
Internationaal
Onderzoek
