Originele
visie op
geldmarkt
en banken
in Nederland
GELDMARKT
BANKEN
Dr. P. Lindeboom
EN
IN NEDERLAND
De geldmarkt is, zoals uit de
rest van dit verhaal nog zal
blijken, voor een bank van
grote betekenis.
Toch is de kennis die bij de
gemiddelde werknemer van
een bank aanwezig is met
betrekking tot het functioneren
van de geldmarkt betrekkelijk
gering. Dat is niet zo
verwonderlijk a/s wordt
bedacht, dat de contacten met
de geldmarkt gecentraliseerd
verlopen.
NIBE KLUWER Publikatie nr. 44
Voor onze organisatie worden deze
contacten onderhouden door het
liquiditeitsbedrijf, dat valt onder
het directoraat Middelenbeheer. De echte,
op de praktijk gebaseerde kennis van de
markt is dus voorbehouden aan enkele
specialisten. Daarnaast is binnen onze or
ganisatie een beperkt aantal mensen werk
zaam dat regelmatig met het fenomeen
'geldmarkt' in aanraking komt. Toch is ook
voor de gemiddelde bankemployé(e) enig
inzicht in het mysterieuze geldmarktge-
beuren van groot belang. De kwaliteit van
de advisering van cliënten ten aanzien van
bijvoorbeeld de verwachte rente-ontwik-
Drs. G. Zwaan
Algemeen
Economisch
Onderzoek
keling op korte termijn zou daar zeker bij
gebaat zijn.
Monetair proefschrift
Een proefschrift op monetair-economisch
gebied lijkt nu niet direct de meest voor de
hand liggende keuze om wat meer te we
ten te komen over de Nederlandse geld
markt. Toch bevat de dissertatie 'Geld
markt en banken in Nederland', waarop
P. Lindeboom onlangs aan de Katholieke
Hogeschool Tilburg cum laude promo
veerde, een aantal interessante gedachten,
die een bespreking in dit blad zeker recht
vaardigen.
Het originele van de aanpak van Linde
boom is dat hij de geldmarkt, althans in
eerste instantie, vanuit de individuele bank
benadert. Er wordt dus niet, zoals zoveel
gebeurt, direct gekozen voor een macro
visie waarin datgene wat voor de indivi
duele bank geldt ook geacht wordt op te
gaan voor de collectiviteit van het bankwe
zen.
Verslechterende kaspositie
Lindeboom begint met de constatering,
dat een bank bij het uitvoeren van het gira
le betalingsverkeer voor haar cliënten met
een verslechtering van haar kaspositie kan
worden geconfronteerd. Deze verslechte
ring treedt op wanneer het een betaling be
treft aan een cliënt van een andere bank,
zodat een en ander leidt tot mutaties in de
rekeningen die banken aanhouden bij De
Nederlandsche Bank. Een verslechtering
van de kaspositie van een bank treedt ook
op wanneer een cliënt besluit tot het opne
men van geld van een van zijn rekeningen.
De bank zal om aan dergelijke opvragingen
te kunnen voldoen steeds voldoende bank
biljetten in voorraad moeten hebben. Deze
bankbiljetten kan zij kopen bij De Neder
landsche Bank ten laste van de rekening
die zij daar aanhoudt.
Wanneer de kaspositie van een bank te
zeer zou verslechteren, ontstaat het gevaar
dat niet aan toekomstige betalingsop
drachten of opvragingen kan worden vol
daan. Een bank zal dan ook tijdig regule
rend moeten optreden en de (dreigende)
kastekorten dienen te dekken. Anderzijds
kan bijvoorbeeld als gevolg van het feit dat
veel betalingen aan cliënten van de bank
worden verricht een zeer ruime kaspositie
ontstaan. Aangezien het saldo op de reke
ning bij De Nederlandsche Bank evenmin
als de in voorraad gehouden bankbiljetten
rente oplevert, zal de bank geneigd zijn de
