VERGADERING I982 ALGEAAENE AERGADERING 1982 ALGEAAEE
EAAENE AERGADERING 1982 ALGEAAENE AERGADERING 1982
V
Optimaal dienstbetoon en scherpe
tarieven bij kredietverlening
De groei van de spaarmiddelen was met
bijna 10 °/o vrijwel gelijk aan die in het voor
jaar.
Wederom vonden er omvangrijke ver
schuivingen plaats van tegoeden op spaar
rekeningen naar tegoeden a deposito. La
ter in het jaar ontstond er-wegens de aan
trekkelijke creditrente - ruime belangstel
ling voor de spaarrekeningen met een vas
te termijn. De gemiddelde kostprijs van de
traditionele middelen steeg hierdoor.
Toegenomen
De Iiquiditeitspositie van de organisatie
nam als gevolg van de geschetste ontwik
keling van middelen en uitzettingen sterk
toe. Bijna het gehele jaar 1981 was de po
sitie van onze aangesloten banken ten op
WjÊ
k.
zichte van de interne liquiditeitsgrenzen
als ruim te kwalificeren
De kredietbeperkende maatregelen van De
Nederlandsche Bank werden midden
1 981 opgeschort en later afgeschaft, om
dat er al meer dan een jaar van een aan
zienlijke kredietruimte sprake was. In te
genstelling tot 1980 hebben wij ons pro
centuele aandeel bij de financiering van de
woningmarkt belangrijk kunnen uitbrei
den.
De relatief gunstige tariefstelling van onze
banken was hier natuurlijk niet vreemd
aan. Ook het variabel rentesysteem was in
deze periode van hoge rente voor velen
aantrekkelijk.
De verruimde liquiditeitspositie van de
aangesloten banken, voor een belangrijk
deel tot uitdrukking gekomen in de vorm
van aan de centrale bank doorgegeven de
posito's, was vorig jaar één van de oorza
ken van de forse groei van het balanstotaal
van Rabobank Nederland.
Ook de post Bankiers in binnen- en buiten
land nam beduidend toe: mede als uit
vloeisel van de groei van het buitenlands
bedrijf, dat met onze vestiging in New York
een nieuwe impuls verkreeg. Als gevolg
van deze ontwikkeling nam de balanstel
ling van de centrale bank fors toe met rond
één derde.
De balansgroei van onze aangesloten ban
ken lag op ruim 9 tegenover zo'n 1 0%
in 1 980. In aanmerking genomen de frac-
tionele vermindering bij de Rabohypo-
theekbank betekende dit voor het gecon
solideerde balanstotaal van de Rabobank-
organisatie een groei, gelijk aan die in
1980: 13 procent, tot een totaal bedrag
van ruim 110 miljard gulden per eind de
cember vorig jaar.
Reeds in maart werd de magische grens
van f 100 miljard gepasseerd. De stijging
van de brutowinst liep echter terug van
16% in 1980 tot 6% in 1981.
De afgenomen groei van de brutowinst
was niet alleen het resultaat van een iets la
gere rentemarge, maar ook van een gerin
ge afname van het bedrag aan provisieba
ten. De kostenstijging was met 9% iets la
ger dan in 1 980.
De toevoeging aan de Voorziening Alge
mene Risico's werd aanzienlijk verhoogd.
Daaronder vielen nu ook de reserveringen
voor de OKM en OWM die voorheen als di
recte kosten werden verantwoord.
In 1 981 is - ondanks de fractioneel lagere
nettowinst - opnieuw een positieve bijdra
ge geleverd aan het bereiken van de ver
mogensdoelstelling, zoals vastgelegd in
ons meerjarig beleidsplan.
De ongunstige gang van zaken in het be
drijfsleven en op de onroerend-goedmarkt
heeft intussen ook zijn uitwerking op het
bankwezen gekregen. De kredietverlening
blijkt met steeds meer risico's gepaard te
gaan.
De toevoeging aan de Voorziening Alge
mene Risico's bij de grootste vier bankor-
ganisaties van ons land zijn dan ook meer
dan verdubbeld in een periode van twee ja
ren (van f 800 miljoen in 1 979 tot f 1 750
miljoen in 1 981
Terughoudendheid
In de afgelopen twaalf maanden zijn we
door De Nederlandsche Bank in vier geval
len uitgenodigd om steun te verlenen aan
een financiële instelling die in problemen
was geraakt. In deze gevallen hebben wij
tot nog toe ja kunnen zeggen. Dit is echter
geen garantie voor de toekomst.
De toeneming van de kredietrisico's leidt
tot een grotere terughoudendheid bij de
kredietverlening, terwijl de debiteurenver-
liezen een negatieve invloed hebben op de
rentabiliteit en solvabiliteit van het bank
wezen. Deze ontwikkeling blijkt ook De Ne
derlandsche Bank met zorg te vervullen. In
haar jaarverslag voegt de Bank daar echter
meteen aan toe, dat de uitgangspositie van
het bankwezen in het algemeen wordt ge
kenmerkt door een krachtige structuur en
een belangrijk weerstandsvermogen.
Dit laatste geldt in elk geval nog immer
voor onze organisatie: dank zij een door
gaans voorzichtig uitzettingenbeleid en
dank zij ruime voorzieningen en reserverin
gen, die wij in de achter ons liggende jaren
hebben getroffen.
Dit jaar zal nog maar nauwelijks sprake zijn
van economische groei in de westerse in
dustrielanden. Een verwacht herstel van de
wereldconjunctuur is nu weer met een jaar
verschoven naar 1 983.
De krap-geld-politiek en de hoge rente, die
daarvan het gevolg was, heeft in de Vere
nigde Staten een belangrijk resultaat ge
boekt: de prijsstijging is fors teruggelopen.
De Amerikaanse rente is echter nog niet
gedaald, mede omdat men ook daar be
vreesd is voor toenemende overheidste
korten. Een verdere daling van de dollar
rente lijkt dan ook pas mogelijk, zodra er
politieke overeenstemming is bereikt over
de beperking van het Amerikaanse begro
tingstekort in de komende jaren. Ook bij
ons zou dan een verdere reële rentedaling
niet uitgesloten zijn.
In Europa bestaat overigens nogal de nei
ging om de schuld voor de hoge rente en
de zwakke conjunctuur eenzijdig in Ameri
kaanse schoenen te schuiven.
Wij moeten hier echter ook de hand in ei
gen boezem durven steken en eerst ons ei
gen straatje schoonvegen. Want bij een
gezond beleid in eigen land kan men zich
best verder onttrekken aan de zuigkracht
van de hoge Amerikaanse rente.
Het beste bewijs hiervoor levert het krach
tige herstel van het vertrouwen in de Duit
se mark, gepaard gaande met een duidelij
ke renteverlaging.
Voor de Nederlandse economie acht ik het
van groot belang, dat wij proberen - wat
dit betreft - zoveel mogelijk met onze oos
terburen in de pas te lopen. Dit vereist dat
ook wij onze prijsstijging beperkt houden
en het overschot op de betalingsbalans
handhaven. Maar tevens dat wij het tekort
bij de overheidsfinanciën terugdringen.
Slechts dan zullen wij een koersstijging
van de Duitse mark en eventuele verdere
verlaging van de Duitse rente kunnen blij
ven volgen.