geen stakingswinst en hoeft er ook niet te worden afgerekend. Het voordeel van deze methode is betrekkelijk. Immers, door de lage boekwaarde zijn de afschrijvingen voor de opvolger relatief gering, zodat ge leidelijk aan de belastingvoordelen teniet gaan. De afrekening van de stakingswinst met de fiscus kan in gevallen, waarin de boerderij niet tegen een bedrag ineens wordt ver kocht, geheel of gedeeltelijk achterwege blijven. Wanneer de overname van de boerderij plaatsvindt tegen een jaarlijkse, tot aan hun dood toe lopende uitkering aan de ouders (stamrecht), dan mag de ge schatte waarde van al die toekomstige uit keringen van de stakingswinst worden af getrokken (stamrechtvrijstelling). Zo'n uit kering kan een lijfrente, een winstrecht, of kost en inwoning zijn. De ouders moeten daarover wel elk jaar inkomstenbelasting betalen, maar het gaat om kleinere bedra gen, waarover slechts geleidelijk en ge spreid belasting behoeft te worden be taald. De algemene voorwaarde bij de stamrechtvrijstelling is, dat er algehele be- drijfsstaking door de overdragende onder nemer plaatsvindt. Indien een bedrijf voor een lagere prijs dan de marktwaarde aan de opvolger wordt overgedragen (mogelijk bij 'familie-over dracht'), dan is er volgens de fiscus sprake van schenking door de ouders aan de op volger. De ouders zijn hiervoor schen kingsrecht schuldig. De wet kent daarop een aantal uitzonderin gen en vrijstellingen. Zo kan aan kinderen jaarlijks een bepaald bedrag vrij van schen kingsrecht worden geschonken. Daarnaast kan dit voor kinderen in de leeftijd tussen 1 8 en 26 jaar eenmalig worden verhoogd met een extra groot bedrag. Deze bedra- j gen worden jaarlijks door de overheid aan gepast aan de algemene prijsstijging. Ten slotte kan het voorkomen dat de opvolger successierechten moet betalen, als hij het bedrijf erft. Vormen van bedrijfsoverdracht De overdracht van een bedrijf kan op veler lei manieren geschieden. Juridisch kan men de diverse vormen van bedrijfsover dracht in twee groepen indelen: onmiddellijke bedrijfsoverdracht. De eigendomsrechten van het bedrijf wor den door de ouders direct bij de koop aan de opvolger overgedragen. geleidelijke bedrijfsoverdracht (waaron der de maatschap). De eigendomsrechten blijven geheel of ge deeltelijk nog in handen van de ouders. De overdracht van de eigendomsrechten van het bedrijf vindt op een later tijdstip plaats, bijvoorbeeld wanneer de ouders uit de maatschap treden of bij overlijden van de ouders. Welke overdrachtsvorm men moet kiezen kan niet van te voren worden aangegeven, aangezien dit grotendeels afhangt van de specifieke omstandigheden waarin het be drijf en het gezin verkeren. 'Bedrijfsovername is maatwerk'. Wel kan er een aantal richtlijnen worden aangege ven waaraan een overdracht moet voldoen: het bedrijf moet levensvatbaar zijn; de opvolger moet financieel verant woord kunnen overnemen; de opvolger moet de zekerheid hebben dat het bedrijf op een bepaald moment zijn eigendom wordt; de belangen van de ouders en de overi ge erfgenamen dienen niet te worden ver waarloosd. Indien men deze richtlijnen in beschou wing neemt, dan bieden de 'geleidelijke vormen' van bedrijfsoverdracht vergeleken met de 'onmiddellijke' bedrijfsoverdracht veel meer mogelijkheden om daaraan te voldoen, omdat: de opvolger meer tijd heeft om vermo gen te vormen; de fiscale aanspraken op de stakings winst gespreid en uitgesteld kunnen wor den; de vermogensoverdracht fiscaal en juri disch soepeler kan verlopen. Adviezen Bij agrariërs die met bedrijfsovername worden geconfronteerd leven veel vragen. Het is zaak om daarover geruime tijd voor de overdracht uitvoerig bij stil te staan, zo dat men niet plotseling voor verrassingen komt te staan. Aangezien deze materie in gewikkeld in elkaar zit, is het raadzaam deskundige hulp in te schakelen. Daarbij kan een aantal instanties behulpzaam zijn, zoals: de sociaal-economische voorlichters en de standorganisaties; de bedrijfsvoorlichters van de consu lentschappen; de boekhouder van de boekhoudbu reaus; de krediet/financieringsadviseurs van de Rabobanken. Zie ook het artikel van drs. W. L. Hochstenbach, Rabobank 1981, no.1 Een kunstkoe geeft 'melk' om de leerlingen de fijne kneepjes van het machi naal melken bij te brengen.

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1982 | | pagina 27