Verzwakte OPEC
nog niet op springen
De olie-exporterende landen hebben hun olie-inkomsten het
afgelopen jaar sterk zien teruglopen. De eens zo rijkelijke over
schotten op hun betalingsbalans (algemeen gezegd het saldo
van hun inkomsten uit olie en hun uitgaven in het buitenland)
zullen naar alle waarschijnlijkheid in het lopende jaar zelfs
verdwijnen. Een dergelijke ontwikkeling zal van grote beteke
nis voor de Westerse economieën zijn. Daarbij rijst de vraag in
hoeverre de organisatie van de olie-exporterende landen
(OPEC) de huidige ontwikkelingen op de wereldoliemarkt zal
weten te beïnvloeden en of dit kartel nog overlevingskansen
heeft. De huidige problematiek moet worden bezien in het licht
van de structurele veranderingen die zich op de wereldolie
markt sinds het einde van de jaren zeventig hebben voorge
daan, alsmede de gebrekkige wijze waarop het oliekartel door
middel van produktie- en prijsbeleid op deze ontwikkelingen
heeft gereageerd.
Irak-lran. Ook tussen OPEC-landen is het niet altijd pais en vree.
Als het ontstaan van de OPEC kan de
bijeenkomst van vijf olielanden in
1 960 gezien worden, bedoeld om
een gezamenlijk oliebeleid te formuleren
tegenover de oliemaatschappijen die toen
tertijd de wereldmarkt domineerden. De
groep is vervolgens uitgegroeid tot het
huidige aantal van 1 3 landen. Haar invloed
werd pas in de jaren 1 967-1 970 voelbaar
naar aanleiding van politieke ontwikkelin
gen in het Midden-Oosten, toen de olie-
markt van een door de vraag gedomineer
de markt in een aanbodmarkt veranderde.
Vervolgens versterkte de positie van de
OPEC-landen zich na de eerste olieschok in
1 973/1974 en bereikte in 1 980 een hoog
tepunt.
Naast de politieke druk stoelt de invloed
van de OPEC op het overheersende aan-
Drs. R. Doueiri
Internationaal
Onderzoek
