grote steden. Ook zijn er handelsmerken opgericht om al
ternatieve vormen van produktie te beschermen.
DEMETER is zo'n merk dat in reformwinkels verkocht
wordt.
Bij een deel van de consumenten van alternatieve produk-
ten spelen filosofisch-ethische principes, zoals verant
woordelijkheid van de mens ten opzichte van de aarde,
een rol. Voorts hebben de produkten van de alternatieve
landbouw in de publieke opinie het beeld van gezondheid
gekregen, waardoor ook andere groepen van consumen
ten worden aangetrokken.
Gelijkberechtigd
De overheid is zich de laatste paar jaar met deze vorm van
landbouw gaan bemoeien. Uitgangspunt is daarbij dat de
ze vorm in beginsel op een vergelijkbare wijze als de gang
bare landbouw wordt behandeld. Zoals voor andere pro-
duktietakken van land- en tuinbouw zijn er voorlichters be
schikbaar gesteld om de bedrijven te adviseren. Een twee
tal landelijke voorlichters is aangesteld bij het consulent
schap in Emmeloord. De twee belangrijkste organisaties
van de alternatieve landbouw: De Vereniging voor Biologi
sche Landbouw en de Stichting Voorlichting voor de Eco
logische Landbouw betalen 50% van de kosten van deze
voorlichters. Daarnaast is er bij de meeste regionale con
sulentschappen een voorlichter die tevens de alternatieve
produktiewijze onder zijn hoede heeft.
Ook wordt er onderwijs gegeven over de alternatieve land
bouw. De Middelbare Landbouwschool Warmonderhof te
Kerk-Avezaath functioneert als zodanig. Opmerkelijk in
vergelijking tot andere landbouwscholen is dat 90% van
de leerlingen uit de steden afkomstig is. Voor deze leerlin
gen betekent het (alternatief) boer worden derhalve een
grote stap, ook financieel.
Daarom komen er nogal wat samenwerkingsvormen of
bedrijven in groepsverband voor, waarbij de benodigde fi
nanciële middelen door verenigingen en stichtingen wor
den bijeengebracht. Daarnaast wordt er door de overheid
onderzoek gedaan naar de alternatieve landbouw.
In de Meerjarenvisie van de Nationale Raad voor Land
bouwkundig Onderzoek is voor de periode 1982-1986
extra aandacht bepleit voor de alternatieve landbouw. Eer
ste onderzoekingen bevestigen dat de rentabiliteit van de
alternatieve landbouw niet het sterkste punt is. Instrumen
ten van landbouwbeleid zoals rentesubsidies en financiële
Alternatieve
landbouw
op de
Middelbare
Landbouw
school War
monderhof
te Kerk-
Avezaath.
garanties via het Borgstellingsfonds zijn daardoor voor de
alternatieve landbouw nauwelijks geëigend. Hoewel de
economie bij de bedrijfsvoering niet voorop staat, werken
de organisaties van alternatieve boeren en boerinnen aan
mogelijkheden om de prijsvorming van hun produkten te
verbeteren. De speciale manier waarop het voedsel is
voortgebracht, bijvoorbeeld zonder kunstmest en bestrij
dingsmiddelen, is voor bepaalde groepen consumenten
reden een hogere prijs voor dergelijke produkten te willen
betalen. Maar ook hier is de economische terugslag voel
baar geworden. De concurrentie wordt groter, waarbij ook
de import uit landen als Duitsland, Zwitserland en landen
overzee meespeelt.
Gelijkwaardig
Door de organisaties van de alternatieve landbouw is aan
het Ministerie van Landbouw gevraagd voor alternatieve
produktiemethoden een kwaliteitsgarantie in te stellen.
Dat wil zeggen dat de overheid controleert of in alle scha
kels van de voedselketen de overeengekomen voorschrif
ten worden nageleefd.
Ook binnen de Europese Gemeenschap wordt gewerkt
