Op de foto links de vaak schrijnende armoe
de bij de zwarte bevolking en bij andere etni
sche minderheden.
markt. Volgens de Amerikanen hebben
Amerikaanse exporteurs door allerhande
barrières aanzienlijk minder kansen om op
de Japanse markt te penetreren dan an
dersom het geval is. Daarom ook circuleert
er in het Amerikaanse Congres een wets
voorstel dat wederkerigheid bij internatio
nale handel vastlegt. Dat wil zeggen dat de
Amerikanen buitenlandse handelspartners
op dezelfde manier zullen behandelen als
ze zelf behandeld worden. Voorlopig lijkt
dit wetsvoorstel echter meer een pressie
middel om de Japanners tot concessies
aan te zetten.
De Amerikaanse inspanningen om de hier
gesignaleerde zaken te bestrijden worden
vooral ingegeven door de wensen van vaak
krachtig georganiseerde binnenlandse
producenten en hebben tot doel deze
groep onder controle te houden, zodat de
importen niet te veel onder druk komen te
staan. Op regeringsniveau is men er overi
gens in het algemeen wel van overtuigd
dat het handelsverkeer uiteindelijk toch
tweerichtingsverkeer is.
Rentestand
President Reagan en de Federal Reserve
Board geven aan inflatiebestrijding de
hoogste prioriteit. Toen Reagan werd geïn
stalleerd bedroeg de inflatie op jaarbasis
1 3,3 momenteel zou dat volgens de al
lerlaatste cijfers 8,5 zijn. Hoewel er bin
nen het bedrijfsleven veel steun is voor de
door Reagan aangehangen theorie van de
'supplyside economics', die hier mede aan
ten grondslag ligt, hoort men toch ook
vaak bezwaren tegen deze economische
politiek, omdat de praktijk sterker blijkt te
zijn dan de leer. Want één van de eerste
doelstellingen van Reagan was de begro
ting in evenwicht te brengen. Maar dat be
grotingstekort wordt voor 1 982 op 110
miljard geraamd en is van dien aard dat
men moet concluderen dat de regering te
ambitieus is geweest, door in zo korte tijd
zowel de belasting te verminderen als de
defensie-uitgaven te verhogen. Het tekort
kan ertoe leiden dat de overheid tegen het
bedrijfsleven concurreert op de kapitaal
markt, met als gevolg een opwaartse druk
op de rente. Dit zou vermeden kunnen wor
den door een soepeler monetair beleid.
Maar, volgens Paul Volcker, president van
de Federal Reserve Board, zou dit wel tot
rentedaling, maar ook tot meer inflatie
kunnen leiden, zodat op langere termijn de
rentestanden hoger zouden oplopen dan
ooit.
Allerlei suggesties, van belastingverho
ging tot verlaging van de defensielasten,
worden van alle kanten gedaan om het ge
tij tedoen keren. Intussen isvolgensvelefi-
nanciers de hoge reële rente meer een psy
chologische dan een economische gefun
deerde zaak: begin dit jaar bedroeg de ren
te voor kort krediet ongeveer 1 6 °/o, de ren
te minus inflatie echter ongeveer 7 ter
wijl 3% voldoende wordt geacht. De markt
wil wel naar beneden, maar de angst dat
door de grote begrotingstekorten van Rea
gan de inflatie op de langere duur niet laag
kan blijven, roept de negatieve reactie op
die de rente hoog houdt. Men vraagt zich
intussen af hoe lang het bedrijfsleven zo'n
hoge rente nog kan opbrengen: winsten
worden er door aangetast en investerings
beslissingen uitgesteld. Gelukkig heeft
Toen de spaarders evenwel andere moge
lijkheden zagen om hun middelen tegen
betere voorwaarden uit te zetten, terwijl
aanvullende deposito's slechts tegen aan
zienlijk hogere percentages konden wor
den aangetrokken, kwamen de spaarin-
stellirigen in grote moeilijkheden. De be
staande portefeuille was op langere ter
mijn tegen lage percentages uitgezet ter
wijl bovendien de vraag naar nieuwe (hy
pothecaire) financieringen stagneerde.
De Federale overheid tracht daarom in
nauwe samenwerking met de overheden
van de verschillende staten, en vaak op
zeer inventieve wijze, déconfitures in de
spaarbankwereld te vermijden. Met finan
ciële steun worden fusies tussen spaar
banken onderling aangemoedigd. Com
merciële banken worden één of meer
dere spaarbanken ter overname aangebo
den. En ook bij buitenlandse banken wordt
getracht belangstelling te wekken voor
overname van spaarbanken. Maar bij dit
proces blijkt het verbod om over de gren
zen van de eigen staat te bankieren even
eens veelal een hinderpaal. In enkelespeci-
fieke gevallen is het overigens opgeheven.
Velen zien hierin een doorbraak en de ver
wachting is dat binnen afzienbare tijd op
een of andere wijze het genoemde verbod
zal worden opgeheven of gewijzigd.
De invloed ervan om over de grenzen van
de eigen staat te bankieren moet overigens
wel worden gerelativeerd. In feite vormt
het slechts een beperking voor de grotere
banken in de Verenigde Staten. Het me-
Vervolg op pagina 25
Nog een blik in de financiële keuken van Wall Street.
