^Wat ons bezighoudtj
wob
wob
BEDRIJFSBESPARIIMGEN PRIMAIR!
AKKOORD, MAAR...
Minister Van der Stee liet vorige maand
aan het begin van zijn rede bij de opening
van de nieuwe kantoren in Rotterdam met
een blijken, dat hij ons kent: 'De Rabobank
is in beweging. Maar de coöperatieve
grondslag is gebleven: een bijzonderheid
in de bankwereld, maar tegelijkertijd mis
schien wel de kracht van de Rabobankor-
ganisatie.' Het deed goed dit van de minis
ter van Financiën te horen.
Vanzelfsprekend had de minister ook zijn
eigenlijke boodschap te brengen: het her
stel van de bedrijfsbesparingen moet in
deze tijd voorop staan. Er wordt te veel ge
consumeerd en te weinig gespaard en
daarom ook te weinig geïnvesteerd. Het
kabinetsbeleid wil dat veranderen en Van
der Stee wees daarvoor op de noodzaak
van loonmatiging, want de stijging van de
arbeidsinkomensquote moet niet alleen
ophouden, maar omgebogen worden in
een daling. Dat vergt grote inspanning,
want die quote is de laatste jaren zelfs on
danks loonmatiging alleen maarverder ge
stegen. Bij het beleid hoort zeker ook het
terugdringen van het financieringstekort
van de overheid. Door meer ruimte voor de
bedrijven op de kapitaalmarkt komt de
noodzakelijke rentedaling binnen bereik.
Bekende geluiden misschien, maar uit de
mond van de minister kregen zij een zeer
actueel en ernstig accent. Van der Stee re
kende af met de opvatting, dat de con
sumptie buiten schot moet blijven. 'Men
vergeet dan dat die consumptie vele jaren
vrijwel onverminderd is blijven door
groeien en dat desondanks de onderne
mers zowel de lust, als de mogelijkheid tot
investeren is vergaan.' Die doorgroei werd
mogelijk gemaakt omdat de reële lonen
sneller toenamen dan de arbeidsprodukti-
viteit en tevens door het alsmaar oplopen
van de collectieve uitgaven. De ontvangers
van deze inkomstenoverdrachten, dus bij
voorbeeld werkloosheidsuitkeringen,
huursubsidies enz., besteedden deze voor
een zeer groot deel aan consumptie. De
lasten echter werden door belastingen en
premies grotendeels afgewenteld op de
bedrijven. Gevolg: de consumptie werd
niet aangetast, maar de winsten van het
2 bedrijfsleven des te meer! Wil er bereid
heid tot investeren komen, dan moet er
winstverwachting voor de toekomst zijn en
moeten er mogelijkheden bestaan tot zelf
financiering, hetgeen weer afhankelijk is
van de gerealiseerde winst. Een lichtpuntje
was voor Van der Stee het te verwachten
grote overschot op de lopende rekening.
J Maar, zo zei hij, dat is slechts ten dele een
teken van herstel van de besparingen. Voor
een herstel van de investeringen is méér
nodig!
Het betoog van de minister draaide om de
bedrijfsbesparingen: primair is, deze thans
uit het slop te halen. Akkoord! Maar Van
der Stee bracht de gezinsbesparingen, met
name de spaargelden, toch ook even ter
sprake. Hij citeerde uit ons jaarverslag dat
1 de toeneming van de spaargelden de laat-
j ste jaren vermindert en dat wij pleiten
1 voor verdere fiscale maatregelen om de
gezinsbesparingen te stimuleren. Al ging
de minister daar jammer genoeg in het ka
der van zijn toespraak niet verder op in, wij
zien er toch een teken in dat ook die zaak
zijn aandacht heeft. Wij hopen, dat het mi
nisterie ook die stimuleringsmaatregelen
een hoge prioriteit zal willen geven. Zelfs
immers wees de minister erop, dat het be
sparingsoverschot van de gezinnen via
banken, pensioenfondsen en dergelijke
zijn weg vindt naar de bedrijven en de over
heid. Zij maken de kapitaalmarkt ruimer en
zijn daardoor van groot belang voor de in
vesteringen.
VAN HET BANCAIRE ERF: RETAIL
De heer Van Eldik, lid van onze hoofddirec
tie, heeft met enige uitspraken de aan
dacht getrokken op een onlangs in Londen
gehouden conferentie. Deze was gewijd
aan de problemen en ontwikkelingen
waartegenover de banken zich op de retail-
markt gesteld zien. Iedere spreker was het
erover eens: de retailmarkt in zijn geheel
hoort erbij. Geen bank, althans in Europa,
kan zich trouwens veroorloven om zich
j naar eigen goeddunken uitsluitend op een
j enkel lucratief segment van die markt te
j richten. Onze eigen slogan 'Bank voor ie-
dereen' klonk in verschillende inleidingen
door. Maar ook vielen gedachten te beluis
teren over de aard en de kosten van de
dienstverlening aan de cliënt. Moet het
bankapparaat 'gestroomlijnd' worden, bij
voorbeeld door snelle, zeer vergaande au
tomatisering en moeten banken maar af
zien van persoonlijke benadering?
Van Eldik sprak duidelijke taal: 'Naar mijn
mening zullen onpersoonlijke communica
tiemiddelen nooit volledig het persoonlijk
contact, het persoonlijk advies en de men
selijke relatie tussen cliënt en zijn bankier
kunnen vervangen.'
Ook de retaildiensten moeten eigenlijk
stuk voor stuk rendabel zijn. Dat levert een
paar zwakke plekken op. De kosten worden
namelijk vaak niet specifiek per dienst toe
gerekend, terwijl deze wel voor de ene
dienst, bijvoorbeeld het aanhouden van
een bewerkelijk lopende rekening, hoger
zijn dan voor een administratief eenvoudi
ge spaarrekening. Van Eldik vindt dit op
zichzelf niet erg, mits maar de relatie tus
sen bank en cliënt gezien over de hele (ja
renlange) duur van die relatie rendabel is.
De aard en de intensiteit van die relatie
wisselt ook met de leeftijd van de cliënt.
'Anders wordt het,' aldus Van Eldik, 'indien
de ontwikkeling zo zou worden dat een
welgestelde cliënt de neiging zou krijgen
een meer bewerkelijke lopende rekening
bij een bank aan te houden en voor een
hoogrentende spaarrekening geen gebruik
wil maken van het produktenpakket op dit
terrein van die bank, maar daarvoor een
andere financiële instelling kon kiezen. Zou
die ontwikkeling merkbaar worden, dan
zou voor de retailbank het invoeren van een
volledig kostendekkend tarief de enige
manier zijn om te concurreren met een
concurrentie van buiten de banksfeer.'
Van Eldik gaf echter ook uiting aan zijn ver
trouwen in de concurrentiekracht van de
banken! Deze hebben iets zeer positiefs in
huis, dat andere financiële instellingen
missen: 'Aspecten als service, vertrouwen
en persoonlijk contact zijn nog altijd zeer
belangrijke overwegingen bij het behande
len van iemands persoonlijke geldzaken.'
DE FTT IN ASSURANTIEBEMIDDELING
Staatssecretaris Van der Doef heeft de PTT
toestemming gegeven in reisverzekerin
gen te gaan bemiddelen. Dit is bijzonder