1
Tabel Ontwikkeling aantal
ambachtelijke vestigingen
(in
der 'ambacht' verstaan. De kans op
spraakverwarring is anders levensgroot.
Term ambacht
Op de statistische definitie van het am
bachtsbegrip is lang gestudeerd door on
der andere het Hoofd Bedrijfschap Am
bachten, de Raad voor het Midden- en
Kleinbedrijf, het Economisch Instituut voor
het Midden- en Kleinbedrijf en het Centraal
Bureau voor de Statistiek.
Gekozen is uiteindelijk voor de volgende
omschrijving: bedrijven met minder dan
100 werknemers, die zich toeleggen op
produktieactiviteiten (inclusief de bouw),
op handel en reparatie (slagerijen, bakke
rijen, garagebedrijven, tweewielerbedrij-
ven en dergelijke) of op dienstverlening
(kappers, schoonmaakbedrijven etc.). De
officiële definitie spreekt van ambacht én
kleine nijverheid; wij gebruiken gemaks
halve de term 'ambacht'.
Uit bovenstaande definitie en uit neven
staand schema blijkt wel, dat het ambacht
zeer veel activiteiten omvat.
Het is dan ook niet weg te cijferen. Van ons
nationale inkomen wordt een kleine 10%
in deze groep bedrijven verdiend. Daarvoor
zijn nodig 600 000 manjaren, verdeeld
over zo'n 1 65 beroepen in 90 000 onder
nemingen.
Overigens wordt het noemen van getallen
bemoeilijkt door het feit, dat de nieuwe
statistische definitie nog niet altijd en over
al consequent wordt gehanteerd.
Dynamiek
Het aantal ambachtelijke vestigingen in
Nederland zit in de lift. Dat is al in 1 978 be
gonnen. In drie jaar tijd is het aantal vesti
gingen met 3 gestegen. Voor die datum
was er sprake van een forse afname
(- 11% tussen 1971 en 1978).
Afgemeten aan het aantal vestigingen
doen ambachtsbedrijven zonder het beter
dan die met detailhandel. Het aantal be
drijven zonder detailhandel daalde in de
periode 1971-1978 slechts met 5% en
groeide vanaf 1978 met 9%.
Ambacht en kleine nijverheid
I
Goederen producerende ondernemingen
Dienstverlenende ondernemingen
X
Produktiegoederen
Consumptiegoederen
Textiel
Houtbewerking
Papier
Aardolie
Chemische artikelen
Kunstmatige en syn
thetische garens en
vezels
Rubber en kunststof
Bouwmaterialen,
aardewerk, glasbe
werking
Basismateriaal
Metaalprodukten
Machinebouw
Elektrische arti
kelen
T ransportmiddelen
Instrumentmakerijen
Voedings- en genot
middelen
Kleding
Leder, schoenen,
lederwaren
Meubelen
Grafische produkten
Chemische artikelen
Metaalprodukten
Elektrotechnische
artikelen
T ransportmiddelen
Instrumenten en
optische artikelen
Overige artikelen
j Bouwnijverheid
Burgerlijke en
utiliteitsbouw
Grond-, water- en
wegenbouwkundige
bedrijven
Schilders-, glazen
makers- en behangers-
bedrijven
Stukadoorsbedrijven
Overige afwerking van
gebouwen
Bouwinstallatiebe-
drijven
Loodgieters, fitters,
sanitaire installateurs,
centrale verwarmings-
en luchtbehandelings
installatiebedrijven
Elektrotechnische installatie
bedrijven
Handel en reparatie
Groothandel
Detailhandel
Reparatiebedrijven
voor gebruiksgoe
deren
Dienstverlening J
Schoonmaakbedrijven
Wasserijen, chemisch
reinigen en verven
Kappersbedrijven en
schoonheidsinstituten
1971/78 1978/81
Bouw
-10
3
Hout- en textiel
verwerking
-25
- 1
Lederverwerking
-37
-12
Metaalverwerking
- 7
- 4
Voedselvoorziening
- 9
- 4
Overige
4
12
Totaal
-1 1
3
We zien binnen het ambacht forse ver
schuivingen optreden. Er is sprake van een
aanpassing aan de eisen des tijds. Globaal
kan men zeggen dat de traditionele takken
van het ambacht inkrimpen, terwijl nieuwe
loten uitschieten.
Zo maakt het overige ambacht een relatief
sterke groei mee (onder andere schoon
heidsverzorgingsbedrijven +38%, gespe
cialiseerde schoonmaakbedrijven +23%).
Ook 'eigentijdse' bedrijven in de metaal
verwerking draaien goed. Dit betreft onder
andere kasverwarmings- en luchtbehan-
delingsbedrijven, koeltechnische bedrij
ven, medische en orthopedische instru
mentenmakerijen en tandtechnische labo
ratoria.
Dit proces van groei, bloei en verval blijkt
ook uit het feit, dat van de 52 ambachten,
die nu bij het Centraal Registratiekantoor
staan ingeschreven, er 1 2 nog niet beston
den aan het begin van deze eeuw, terwijl er
minstens 20 een volledig andere inhoud
hebben gekregen.
Vervolg op pagina 22