Instituut voor Doven,
Sint Michielsgestel
Vóór, op en óver de geluidsdrempel
Een klasje van zes, zeven, acht kleine kinderen, naar schatting
vijfjaar oud, tolt levenslustig op de vloer rond. Een bewegings
spel. Als het elektronisch orgel fortissimo een hoge of lage toon
laat horen of laat ophouden, draaien ze rond en laten zich vallen
of 'klimmen met de armen grijpend hoog in de boom'. Veel ge
lach en groot plezier.
Doofheid, slechthorendheid, is een geduchte handicap. Maar is het 'erg', is het 'naar'? Dat
heb ik althans nooit gevonden. Ik zou veeleer, zoals Erasmus dat met de Zotheid deed, de Lof
van de Doofheid bezongen willen zien. Wat een voorrecht geluidsarm te kunnen leven! Wat
een sereniteit om buiten alle rumoer om mensen en omgeving te mogen waarnemen! Helaas
onbereikbaar voor de goedhorende; als dove zou Je er medelijden mee krijgen!
Een dove is naar mijn mening volop in de maatschappij op zijn plaats. Natuurlijk zet je zo
iemand in ons bedrijf niet meteen achter de balie of op de directeursstoel, maar hij zal zich op
heel veel plaatsen best thuis voelen. Een dove weet wat concentreren, weet wat aandacht is.
Een tikje extra-aandacht daar gaat het om: aankijken, duidelijk langzaam spreken of zelfs
'even opschrijvenGeven en nemen telt daarbij. Een dove moet die aandacht ook durven vra
gen - gepast, naar tijd en omstandigheden -. Laat hij niet vergeten dat zo 'n oorknopje nau
welijks opvalt en vaak gemakshalve over het hoofd wordt gezien. Het is een rare, onzichtbare
handicap.
Mijn eigen meer dan 30-jarige dovenloopbaan heeft me geteerd, dat wie voor zijn doofheid
uitkomt ('ik ben zo doof als een kwartel', am stone-deaf', enz.) over de hele wereld begrip
ontmoet. Ik heb nog nooit gemerkt dat er misbruik van mijn doofheid werd gemaakt. Wel is er
de hilariteit, die een misverstaan kan opwekken. Prachtig, als je opmerking als een tang op
een varken slaat! Dan is er wat te lachen. De slimme dove kan het zelfs uitlokken, waarop je
soms te horen krijgt, dat je niet echt, doch alleen maar Oostindisch doof bent. Dat kén voor
een dove nog een compliment zijn ook!
Voor de blinden zijn die nieuwe braille-afschriften prachtig. Ik denk dat we in dit genre voor
de auditief gehandicapten weinig of niets als bank of als werkgever kunnen doen. Maar met
zo 'n tikkeltje extra aandacht aan de balie of op de werkplek redden wij doven ons best.
Bedankt daarvoor!
JRH
Dove kinderen, allemaal omhangen met
een gehoorapparaat. En wie even oplet,
merkt dat die kinderen en hun begeleiders
onderling nauwelijks meer gebaren uitwis
selen dan in een goed horend kinderclubje
het geval is. Zonder dat 'apparaat' zou je
niet weten, dat het allemaal doof-geboren
kinderen zijn.
Met de twee voorgaande zinnen: 'geen ge
baren' en 'gewoon aan alles meedoen' raak
ik meteen al aan de kern van wat het be
faamde Instituut voor Doven te Sint Mi
chielsgestel op het oog heeft. Maar eerst
vertel ik even de aanleiding tot dit verhaal.
Die lag in de vriendschappelijke sfeer. Drs.
G. A. A. van der Linden, directeur onzer Ra
bobank Nederland, is bestuurslid/pen
ningmeester van dit instituut en hij zei me:
'jij moet daar eens gaan kijken, zal je inte
resseren, want je bent zelf ook een knap
dove.' Welnu, ik ben er geweest, ben zeer