Berekening van de ECU-waarde in guldens per 5 oktober 1981
Valutahoe-
Wisselkoers
Equivalent
Wegings
Idem op
veelheid
per f
ECU in f
factor
3 okto
Valuta
in één ECU
in
ber
(1)
(2)
(3)
(2) x (3) (4)
(5)
(6)
Hfl.
0,286
1,0
0,286
10,7
10,3
DM
0,828
1,10537
0,91524
34,4
33,1
F.fr.
1,15
0,431428
0,49614
18,6
19,5
St.
0,0885
4,431959
0,39223
14,7
14,9
B.fr.
3,80
0,065383
0,24836
9,3
9,5
Lire
109
0,00204804
0,22324
8,4
8,8
D.kr.
0,217
0,336716
0.07307
2,8
2,8
Iers
0,00759
3,89190
0,02954
1,1
1,1
1 ECU
2,66382
100,0
100,0
Bron: Ministerie van Landbouw
Uit het voorgaande rekenvoorbeeld blijkt
dat er geen volledige compensatie van het
effect van de wisselkoersaanpassing
plaatsvindt. Dit komt onder meer doordat
er een franchise wordt toegepast van 1
voor landen met positieve MCB's en van
1 Vi voor landen met een negatieve MCB.
Ligt de marktprijs boven de interventie
prijs, dan wordt bovendien over het prijs
verschil geen compensatie toegekend. Dit
is het gevolg van het feit dat men bij de be
rekening van de MCB uitgaat van de inter
ventieprijs in plaats van de marktprijs.
MCB-produkten
De MCB's zijn slechts van toepassing op
produkten waarvoor in beginsel de moge
lijkheid van EG-interventie bestaat, te we
ten granen, rundvlees, varkensvlees, melk
en zuivelprodukten en suiker. Voor wijn,
pluimveevlees, eieren en industriële land-
bouwproduken, waarin produkten met
MCB's verwerkt zijn, worden ook MCB's
toegekend (afgeleide MCB's).
monetair compenserende bedragen
en daarmee ook van de waarde van de ECU
uitgedrukt in nationale valuta-eenheden.
Groene koersen en MCB's
Door het gemeenschappelijke landbouw
beleid wordt de afzet van een aantal agrari
sche produkten gegarandeerd tegen prij
zen die uitgedrukt zijn in ECU's. Deze ga
rantieprijzen worden jaarlijks aan het be
gin van het landbouwjaar in Brussel vast
gesteld. Zij worden dan tegen een vaste
ECU-koers (de groene koers genoemd)
omgerekend in nationale valuta. Treedt er
koeswijziging op van één der munten, dan
gaat de ECU-koers afwijken van deze groe
ne koers. Zolang er geen aanpassing van
de groene koers plaatsvindt, worden de
koersverschillen weggewerkt door de zo
genaamde monetair compenserende be
dragen (MCB's). Anders zouden er prijs
verschillen (zie rekenvoorbeeld) voor land-
bouwprodukten tussen de diverse lidsta
ten optreden, waardoor onder andere de
bestaande handelsstromen worden ver
stoord.
MCB: heffing of restitutie
Voor munten die devalueren worden zoge
naamde negatieve MCB's ingesteld, terwijl
er voor munten die revalueren positieve
MCB's ontstaan. In de praktijk vindt de
compensatie van koersverschillen met
MCB's plaats door het instellen van een
restitutie of een heffing bij de in- of uitvoer.
Voor landen met een positieve MCB gel
den invoerheffingen en uitvoerrestituties.
terwijl in landen met een negatieve MCB
invoerrestituties en uitvoerheffingen wor
den toegepast (zie schema).
Ter verdere illustratie nog een praktijkvoor
beeld, waaruit het uiteindelijke doel van de
MCB blijkt, namelijk het in stand houden
van de handelsstromen.
Rekenvoorbeeld
Een Nederlandse vleesexporteur voert var
kensvlees uit tegen de interventieprijs van
125 ECU per 100 kg. Vóór de revaluatie
van de gulden was 1 ECU f 2,81waar
door de prijs 125 x f 2,81 f 351,25 per
100 kg bedroeg. Na de revaluatie is de
spilkoers 1 ECU f 2,66, terwijl de groene
koers nog steeds 1 ECU f2,81 bedraagt.
Bij verkoop in Nederland ontvangt hij van
wege de ongewijzigde groene koers ook na
de revaluatie nog steeds dezelfde prijs. Bij
export echter worden de ontvangen
vreemde valuta's omgezet in guldens te
gen de nieuwe (spil)koers, hetgeen bete
kent dat hij dan minder guldens ontvangt.
De exportprijs komt in dit voorbeeld op
1 25 ECU x f 2,66 f 332,50, hetgeen een
prijsdaling betekent van f 351,25 -
f 332,50 f 1 8,75 per 100 kg. Hierdoor
zou het niet meer interessant zijn om var
kensvlees te exporteren.
Om hieraan tegemoet te komen wordt het
prijsverschil als gevolg van de revaluatie
grotendeels gecompenseerd door een ex
portrestitutie ter waarde van 4,3 (MCB-
percentage) x 125 ECU (interventieprijs) x
f2,81 (groene koers) f 15,10.
Afrekenen van MCB's
In Nederland vindt bij export de afreke
ning van de exportrestitutie plaats via het
betrokken produktschap. Exporteurs die
nen bij hun exportdocumenten een zoge
naamd EXL-formulier toe te voegen. Deze
documenten en formulieren komen via de
douane bij de produktschappen terecht.
Op basis hiervan vindt er uitbetaling van
restitutie plaats. Bij de invoer vindt de afre
kening door de douane plaats. Importeurs
dienen bij hun invoerdocumenten een zo
genaamd IF-formulierte hebben. Op basis
daarvan dragen zij de heffing af aan de
douane.
De kosten van MCB's
De MCB-uitgaven bedroegen in de periode
1975/80 jaarlijks ruim 600 miljoen ECU
ofwel gemiddeld 9,5 van de totale land
bouwuitgaven van het Garantiefonds van
de Gemeenschap, hetgeen als fors mag
worden beschouwd, gezien de krappe fi
nanciële situatie van de Gemeenschap. Bo
vendien wijst het bestaan van MCB's op
een handelsbarrière binnen de gemeen
schappelijke markt, die weggenomen
moet worden.
Bij de totstandkoming van het EMS werd
afgesproken om de bestaande MCB's ge
leidelijk af te breken, terwijl nieuwe MCB's
in twee jaarlijkse etappes zouden worden
afgebouwd. Dit vindt plaats door bij de
jaarlijkse landbouwprijsronde in Brussel
een gedeelte van de MCB's om te zetten in
een verhoging of verlaging van de groene
koers.