De verwatering
van de 'supply-side'
Al vanaf het eerste moment, dat Ronald Reagan als Amerikaans pre
sident zitting nam in het Witte Huis, zijn er achter zijn 'aanbodsbe-
leid' vraagtekens geplaatst. Het wantrouwen tegenover zijn beleid
heeft vooral in de financiële kringen van Wall Street een voedings
bodem gevonden.
In onderstaand artikel zal betoogd worden, dat Reagan's 'supply-
side-economics' door de hantering van monetaristische instrumen
ten zichzelf kan tegenwerken en dat de duidelijkheid van het beleid,
die essentieel is voor het vertrouwen erin, daarmee ernstig wordt
ondergraven.
De vonk, welke van het nieuwe beleid uit had moeten gaan (zie Ra
bobank 9/1981), begint hierdoor al flink te doven.
8
De belastingen omlaag!
Volgens de overlevering was het op een
decemberavond in 1974, dat de basis
werd gelegd voor het huidige Amerikaanse
regeringsbeleid. In een restaurant in
Washington ontvouwde de Amerikaanse
econoom Arthur Laffer tegenover een jour
nalist en een hoge ambtenaar zijn visie op
de problemen in de Amerikaanse econo
mie. De geringe produktiviteitsgroei en de
tot boven 10% opgelopen inflatiegraad
zouden, aldus Laffer, worden veroorzaakt
door de hoge belastingtarieven. De finan
ciële prikkel om arbeidskracht aan te bie
den en om een extra prestatie te leveren
wordt door het te hoge belastingtarief (en
de sociale premies) om zeep geholpen. Het
aanbod van arbeid is hierdoor kleiner dan
'het zou kunnen zijn.
Echter, ook aan de vraagkant van de ar
beidsmarkt doen zich als gevolg van het
belastingregiem verstoringen voor. Im
mers, de prijs om arbeid in dienst te nemen
is mede door verhogingen van belastingen
en sociale premies voortdurend gestegen,
waardoor de vraag naar arbeid is gedaald.
Ook de investeringsactiviteit heeft onder
het belastingregiem te lijden. Per saldo
blijft het aanbod van goederen en diensten
achter bij de vraag, omdat de prikkel om te
produceren ontbreekt. Het tekort aan goe
deren en diensten leidt tot prijsstijgingen.
De geringe produktiviteit en de hoge infla
tie worden volgens Laffer dus veroorzaakt
door te hoge (marginale) belastingtarie
ven. De oplossing lijkt simpel. Verlaag de
belastingtarieven! De bereidheid om te
werken zal toenemen. De ondernemers
zullen bereid zijn meer arbeid in het pro-
duktieproces in te schakelen, als de lasten
geringer zijn. Als de overheid er daarnaast
nog voor zorgt, dat het fiscaal aantrekkelijk
wordt om te investeren, dan zal ook uit dien
hoofde de vraag naar arbeid toenemen.
Door het toegenomen aanbod van goede
ren en diensten zal de inflatie dalen.
Drs. F. J. S.
van Bijsterveld
Internationaal
onderzoek
In deze gedachtengang dient de stijging
van het reëel besteedbare inkomen, als ge
volg van de verlaging van de belastingta
rieven, gespaard te worden om de extra in
vesteringen te financieren. Ten slotte zal de
belastingverlaging niet leiden tot een noe
menswaardige toename van de begro
tingstekorten, als gevolg van de werk
zaamheid van inverdieneffecten. Immers,
de door de belastingverlaging in gang ge
zette economische groei zal de inkomsten
voor de overheid weer doen toenemen, ter
wijl de uitgaven, door de verminderde
noodzaak van allerlei sociale uitkeringen,
teruggebracht zullen kunnen worden.
Kortom, aldus Laffer, de overheid zal er-
