De hete brei
van het Europese
graanbeleid
De Europese Commissie is eind oktober met
plannen gekomen om het landbouwbeleid te wij
zigen.
Zo zouden de Europese graanprijzen geleide
lik aan naar het lagere Amerikaanse niveau ge
bracht moeten worden. Ook zou de import naar
de EG van grondstoffen die het Europese graan in
het veevoer vervangen dienen te worden vermin
derd. Voor Nederland staat er vee! op het spel.
32
Door het goede weer in augustus is de
graanoogst dit jaar bijzonder gunstig verlo
pen. Het werk was snel achter de rug en vrij
wel al het graan kon zo in de opslagsilo's.
Het graan behoefde niet nog eens kunstma
tig gedroogd te worden. Zowel uit energie
als uit kostenoogpunt een meevaller.
Vroeger was de graanoogst een drukte van
jewelste op de bedrijven. Vergelijkbaar met
de wijnoogst in zuidelijke gebieden. Vele
handen waren daarmee bezig. Tegenwoor
dig werkt een moderne maaidorser be
stuurd door één man in enkele dagen de
oogst van een hele boerderij af. Graan be
heerst niet meer zo het Nederlandse platte
land als een jaar of 30 geleden. In de ooste
lijke en zuidelijke zandgebieden is het graan
op de essen verdrongen door gras en snij-
mais. Ook in de akkerbouwgebieden, zoals
de IJsselmeerpolders, Groningen en Zee
land komt het aandeel van de granen in het
bouwplan niet veel hoger dan een derde.
Aardappelen en suikerbieten vragen de
meeste zorg van de gemiddelde Neder
landse akkerbouwer.
Basisprodukt
In de Europese verhoudingen is graan ech
ter nog steeds een belangrijk gewas. In fei
te is het in ons omringende landen. Frank
rijk voorop, de belangrijkste teelt. In het
Europese landbouwbeleid speelt graan en
dan met name tarwe, een hoofdrol. Al lang
voordat de EG in 1958 tot stand kwam
werd er in de verschillende landen een
graanbeleid gevoerd. Dit om de voorzie
ning van brood- en voergraan voor mens
en vee veilig te stellen en de boeren een ba
sis te verschaffen voor hun inkomen.
Toen de Europese Gemeenschap tot stand
kwam, vormde het graanbeleid dan ook
één van de eerste onderdelen van het ge
meenschappelijke beleid. Het is niet over
dreven te stellen dat zonder een gemeen
schappelijk graanbeleid de totstandko
Ir. J. H. Egberink
ming van de Europese Gemeenschap in
West-Europa minder vlot of wellicht in het
geheel niet tot stand zou zijn gekomen.
Toen het beleid in het begin van de jaren
'60 tot stand kwam kon een zekere be
scherming tegen de wereldmarkt tot stand
worden gebracht zonder dat dit de over
heid veel ging kosten. De Gemeenschap
was toen een netto-importeur van granen.
De heffingen die opgelegd werden bij de
invoer van granen waren toereikend om de
kosten van het graanbeleid te betalen. Dat
betreft dan de kosten van overheidsaanko-
pen tegen minimumprijzen, opslagkosten
en exportsubsidies.
Uit balans
In de loop der jaren is dit anders komen te
liggen. Door betere rassen en meer zorg bij
de teelt slaagde de Europese boer erin de
opbrengsten per hectare te vergroten. Bij
een gelijkblijvende oppervlakte in de Euro
pese Gemeenschap betekende dat een
