wat ons bezighoudTJ
wob
NUCHTER BEKEKEN
Nu tegenslagen zijn ondervonden en de
verwachtingen veelal een stuk zijn terug
gedraaid, voltrekt zich ook een stukje men
taliteitsverandering in het bedrijfsleven.
In het begin, toen de eerste gevolgen van
de huidige recessieperiode werden ge
voeld, kwam het verlammende doemden
ken op. Men hoorde de maatschappij als
het ware zuchten: de goede jaren zijn voor
bij, ze komen voorshands niet terug en het
wordt nog veel erger. Het was een 'doem',
waar sommigen mentaal niet tegen be
stand leken. Dat wordt gelukkig snel an
ders. Meer en meer ontdekken we, dat de
feiten nuchter onder ogen gezien moeten
worden. Die feiten zijn wel niet opwek
kend, maar op de keper beschouwd is er
vaak wel wat mee te doen en soms ook aan
te doen. Voor ongegrond optimisme is
geen plaats, maar ook niet voor moedeloos
pessimisme: we krijgen oog voor de reali
teit en het mogelijke! Een gezonde hou
ding: niet achteruit, maar vooruit kijken.
Ons eigen 'oranje-boekje' Cijfers Et Trends
past precies bij die nieuwe nuchterheid.
Harde cijfers en een zakelijk aangeven van
enkele ontwikkelingen. Nuchtere benade
ring was ook het kenmerk voor de woor
den, die drs. H. H. Wijffels, lid van de
Hoofddirectie en drs. J. H. Reusch, hoofd
Bedrijfstakonderzoek van de Stafgroep
Economisch Onderzoek, spraken bij het
uitkomen van deze 5e jaargang van het
oranje-boekje voor een gezelschap, waar
tal van organisaties uit het midden- en
kleinbedrijf (MKB) vertegenwoordigd wa
ren.
Door de koopkrachtdaling is de consument
met zijn bestedingen voor duurzame con
sumptiegoederen teruggevallen op onge
veer het niveau van 1 974. Een hele stap te
rug, zei de heer Wijffels. Het MKB onder
vindt direct de gevolgen, van detaillist tot
groothandelaar, van producent tot trans
porteur, al blijven er gelukkig altijd gunsti
ge uitzonderingen. De ondernemer zal zich
dan ook in de komende tijd meer op kos
tenbesparende vervangingsinvesteringen
moeten richten dan op uitbreidingsinves
teringen. De gemiddelde omzetgroei zal in
de toekomst naar raming zeer matig zijn,
zeker in vergelijking met de jaren zestig en
Z. zeventig.
Deze toch allerminst rooskleurige schets
van de situatie in het MKB had - en dat viel
ons op - geen koude douche-effect. Hij
werd als een gegeven gesteld en aanvaard.
Van daaruit kon ook op lichtpunten ge
wezen worden.
Wijffels vond het zeer bemoedigend, dat
de waardering van het ondernemerschap
groeiende is en dat er weer meer aandacht
voor de produktiekant komt. Hij noemde
ook de bezinning die er gaande is over onze
toch wel iets te ver doorgeschoten verzor
gingsstaat. Er zou eens goed gekeken
moeten worden, of er geen overheidstaken
zijn die net zo goed, ja beter dooreen parti
culier bedrijf verricht kunnen worden. On
derzoekingen hebben al tal van mogelijk
heden geopperd. Ook pleitte Wijffels met
kracht voor een drastische ombuiging in
de schoolkeuze. Die is momenteel bij ons
veel te veel (voor 85%!) gericht op de
'zachte' zogenaamde 4e sector. Gelukkig
zijn er symptomen van verandering, want
juist de produktiesector moet nu gestimu
leerd worden en daar moeten we het ar
beidsaanbod krijgen van jonge, goed op
geleide mensen, die willen aanpakken.
De belangstelling in die richting is groeien
de en dat ook wijst erop dat we niet hoeven
te twijfelen, of er staan nu en straks men
sen klaar, die de moeite en het risico willen
nemen om iets aan te pakken. Helemaal in
deze lijn kwam Reusch met de gedachte
van een soort rondreizend 'MKB-circus'
dat met bedrijfsadviseurs en ondernemers
zelf de scholen langs gaat, om jonge men
sen voor het ondernemerschap enthou
siast te maken.
Al zal de stap terug ons in de komende ja
ren nog wel parten spelen, Wijffels ziet
voor het MKB een sleutelrol om reeds nu te
werken aan de basis voor een nieuwe wel
vaart. Dat zal gebeuren door ondernemers
die op zichzelf en niet in de eerste plaats op
regelingen en subsidies vertrouwen. Aan
pakken in plaats van bij de pakken neerzit
ten Voor zulke mensen wordt de ruimte al
lengs groter!
RABOBANK: OOK 'GOOD IN OUR EYES'
Naarmate ons buitenlandbedrijf verder
groeit, komen steeds meer Engelse termen
en begrippen over tafel. Dezer dagen ont
moetten we een paar nieuwe, toen aange
kondigd werd, dat Rabobank Nederland
voor de uitgifte van haar 'commercial pa
per' een 'A1/P1 rating' had gekregen.
Al blijkt dat niet uit de blote mededeling,
dat was een belangrijke gebeurtenis.
Met 'commercial paper' wordt in dit ver
band gedoeld op promessen, die door Ra
bobank Nederland op de Amerikaanse
markt zullen worden uitgegeven ten be
hoeve van de middelenvoorziening in US
dollars van onder andere haar kantoor in
New York. Het zijn met andere woorden
gezegd kortlopende schuldbewijzen.
Het is de verhandelbaarheid, de gemakke
lijke wijze waarop de houder de promessen
weer liquide kan maken, die haar een
greintje goedkoper doen zijn dan interban-
cair geld en dus aantrekkelijker voor in het
bijzonder de kantoren van buitenlandse
banken in Amerika, die nog geen grote
cliëntenbasis hebben opgebouwd.
Om het tot een betrouwbaar financierings
middel te maken komt het erop aan een zo
ruim mogelijk verspreidingsgebied te
creëren bij institutionele investeerders en
anderen, die hun kortlopende liquiditeiten
via dit instrument willen beleggen.
Derhalve dient ook iedereen die het aan
gaat te weten wat de kwaliteit van het pa
pier is.
Want welke investeerder weet, welke van
de vele duizenden bedrijven en banken en
andere instellingen in de V.S. die kort- en
langlopend papier uitgeven, wel of niet
goed zijn voor hun geld?
Verschillende instellingen hebben lang ge
leden al dat gat in de markt gezien en zich
erop toegelegd tot een beoordelingssy
steem te komen, dat de belegger vertrou
wen inboezemt. De twee bekendste zijn
Moody's en Standard Et Poor's. Aan de
hand van zeer diepgaande analyses van
het bedrijf van de emittent, brengen zij elk
voor zich een kwaliteitsoordeel uit, dat in
de wandeling 'rating' wordt genoemd.
Daarbij geldt, dat hoe hoger de 'rating' hoe
lager de prijs van het geld is, en hoe groter
aftrek het papier zal vinden.
Voor haar 'commercial paper' heeft Rabo
bank Nederland de hoogste 'rating' gekre-