landbouwkrediet ontwikkelingslanden
vervolg van pagina 19
brekende bedrag van het aangevraagde
krediet op andere wijze zal trachten te le
nen, waarbij hij dan hoogst waarschijnlijk
bij de geldschieter terecht komt. In dat
laatste geval zal de kredietinstelling die
geen adequaat krediet beschikbaar stelde
bij de terugbetaling achtergesteld worden
ten opzichte van de private kredietver
schaffer (geldschieter, opkoper/handelaar
e.d.). Indien de kredietvrager verwacht dat
niet het volledig gevraagde en benodigde
krediet verstrekt zal worden, kan dit leiden
tot majoreren, met eveneens mogelijke na
delen.
Het verstrekken van te ruime kredieten kan
de kredietnemer (en indirect ook de kre
dietinstelling) eveneens in moelijkheden
brengen: het krediet kan de aanwendings
capaciteit van de lener te boven gaan, of
tot verkeerd gebruik van het krediet leiden.
Het dan niet kunnen voldoen aan de terug
betalingsverplichtingen heeft dan hetzelf
de effect als het spreekwoordelijke berouw
na de zonde.
aan een niet tijdige kredietbeschikbaar
stelling maakt het institutionele krediet
zich herhaaldelijk in de ontwikkelingslan
den schuldig: doorte veel bureaucratische
rompslomp, te veel tussenschakels bij een
te gecentraliseerde besluitvorming, gaat er
veel te veel tijd verloren tussen de krediet
aanvraag door de lener, de toetsing en
beoordeling door de plaatselijke kredietin
stelling, de toekenning van het krediet door
de centrale instantie en ten slotte weer de
beschikbaarstelling (in geld of in natura)
door de plaatselijke kredietinstelling aan
de lener. Niet alleen gaat daardoor kostba
re tijd verloren, maar vaak is deze procedu
re ook nog kostbaar voor de lener: voor for
mulieren, verklaringen, controles e.d. moet
hij vaak leges of zegelrechten betalen, ter
wijl hij daarnaast nog - onofficieel - voor
iedere handeling steekpenningen ver
schuldigd kan zijn om de behandelende of
controlerende ambtenaar gunstig te stem
men. Via al deze officiële en niet-officiële
kosten kan ondanks een lagere rente voor
het institutionele krediet, dit laatste toch
nog duurder voor de lener uitkomen dan
het informele krediet van de geldschieter/
handelaar. Daar zijn geen formulieren, le
ges, zegelrechten, steekpenningen en
wachttijden nodig. Daar worden ook geen
onbescheiden vragen gesteld. Het infor
mele krediet is door zijn soepele en snelle
re werkwijze daardoor een geduchte con
current voor het institutionele krediet ge
bleven. Zelfs in India, met een goed geor
ganiseerd agrarisch kredietsysteem via het
Agricultural Credit Department van de Re
serve Bank of India als top en duizenden
kredietcoöperaties als basis, en met forse
financiële steun van de overheid ten einde
voldoende kredietfondsen ter beschikking
te kunnen stellen, heeft het institutionele
krediet slechts een beperkt deel der agrari
sche kredietverstrekking kunnen verzor
gen.
Toch zit daar ook wel verbetering in, maar
het is een zaak van lange adem: van voor
lichting aan de boeren, van betere dienst
verlening door de kredietinstellingen, van
terug naar af
vervolg van pagina 19
Bij kool is het gebruikelijk deze een paar
meter hoog op de vrachtwagen te laden.
Dit behoeft op zich nog niet zo'n bezwaar
te zijn. Het wordt het wel als men op die
manier meer dan vier uur gaat rijden naar
Jakarta. Dan blijken de onderste lagen fors
gekneusd. Dit geeft niet alleen een verlies
aan produkt, maar leidt op de markt in Ja
karta tot een enorm afvalprobleem.
Het ontbreken van een kredietsysteem
maakt de tuinders kwetsbaar. Zijn bedrijf is
klein, het familie-inkomen is laag en be
draagt ongeveer f 3 000,- per jaar. Door
een spreiding van oogsten tracht hij het ri
sico te beperken. Tegen de voorkomende
grote prijsfluctuaties kan hij zich echter
niet wapenen. Daarnaast heeft hij te ma
ken met misoogsten. Dit komt onder ande
re voor, wanneer er in de droge tijd niet tij
dig een bui valt. In een dergelijke situatie
heeft hij een aantal keuzen. Hij kan het geld
lenen bij de plaatselijke handel. Deze ne
men de oogst als onderpand, waarbij de
handelaar een belangrijker stem krijgt bij
de bepaling van de verkoopprijs. Een ande
re mogelijkheid is te lenen bij zogenaamde
renteniers. In Indonesië bedoelt men hier
mee woekeraars. Een andere oplossing is
het planten van een goedkoop en snel
groeiend gewas zoals Chinese kool. Ook
kan hij een stuk van zijn land aan derden
verhuren.
Het Kelompokbestuur voor het bankkantoor met medewerkers van de KUD Cipanas en van
het Project. Geheel rechts ir. H. A. J. Mo/1, de Nederlandse projectbegeleider.
Geen van deze oplossingen biedt direct
soelaas om uit een moeilijke situatie te ge
raken. De tuinder kan daardoor in een
klempositie raken. Het voorgaande ver
toont een duidelijke gelijkenis met de si
tuatie in ons land voor de opkomst van de
coöperatieve banken en aan- en verkoop-
coöperaties.
Het project QTA-28
ten aantal jaren geleden besloten de Indo
nesische en de Nederlandse overheid sa
men een project te starten om de situatie
van de tuinders op West-Java te verbete
ren.
Daartoe werd gestart met het project QTA-
28 'Marketing Vegetables and fruit in
West-Java'. Als onderdeel daarvan werd
ook met een coöperatief spaar- en krediet
systeem begonnen.
Het was ir. H. A. J. Moll, die samen met In
donesische collega's de taak kreeg een