uit onze historie
In de vorige aflevering van de vervolgserie over onze coöperatieve
banken in de omgeving van de Waterweg passeerden heel wat we
tenswaardigheden omtrent het Westland de revue.
Thans gaan we naar de Rabobank Midden Westland en naar de
Coöperatieve Centrale Westlandse Sierteeltproduktenveiling
(CCWS). Maar niet zonder enkele omwegen te maken. En we ma
ken daarvan ook niet een aaneengesloten strikt chronologisch ver
haal. Dat zou bovendien véél te lang worden.
Daar komt nog bij dat de Rabobank Midden Westland - een van
de grootste - is ontstaan uit drie andere, nl. uit de Coöperatieve
Boerenleenbank 'Naaldwijk', de Boerenleenbank 'Poeldijk' en de
Coöperatieve Boerenleenbank 'De Voorschotbank' te Naaldwijk.
Nogal ingewikkeld, óók al omdat in de loop van de jaren de namen
nog al eens veranderden.
Terwille van de duidelijkheid zal misschien wel eens in herhalingen
worden getreden. U weet dus nu waar u ongeveer aan toe bent!
JD
Foto boven: Vooraanzicht van het nieu
we gebouw in Zeist. Foto midden: De
heer Van Eldik krijgt van de heer Schu-
ringa een walkie-talkie om de opening
te verrichten. Foto onder: Een kijkje bij
de Rabobank Spaanplaat.
Coöperatieve banken in de omgeving van de Waterweg (vervolg)
tie Compagnie (AIC) te Arnhem.
Het zou te ver voeren om hier een volle
dige beschrijving te geven van alle acti
viteiten die in het nieuwe gebouw te
Zeist plaatsvinden. Eén uitzondering
dient gemaakt te worden, en wel voor
de Rabobank Spaanplaat: u begrijpt het
al, een fictieve lokale Rabobank, in het
leven geroepen om belangstellenden te
kunnen tonen wat onze organisatie in
middels voor nieuws op automatise
ringsgebied in huis heeft. Er is een aan
tal balies opgesteld waar de nieuwe
apparatuur is ingebouwd en waarmee
doelgericht geëxperimenteerd kan wor
den.
Gastheer van de vele belangstellenden,
die het nieuwe gebouw kwamen bekij
ken was het hoofd van het directoraat
Automatisering, ir. G. J. Schuringa. Hij
zei: 'De beslissing, enige jaren geleden,
om in Zeist te gaan bouwen, werd en
wordt door de medewerkers ervaren als
een waardering voor de inspanningen
bij de ontwikkeling en de produktie van
steeds complexer wordende geautoma
tiseerde systemen. Het is dan ook niet
verwonderlijk dat het ontwerp en de
bouw met veel belangstelling, maar ook
met veel waardering door deze mede
werkers is gevolgd. Het enthousiasme
van hen was zo groot, dat - hoewel de
verf nog nat was - het gebouw in bij
zonder korte tijd volledig bevolkt werd.'
De heer Schuringa vatte de gevoelens
van zijn medewerkers nog eens kern
achtig samen met de uitspraak: 'Wij zijn
trots op dit gebouw, ons gebouw.'
Alvorens de ingebruikname met een
toast beklonken zou worden, werd drs.
Van Eldik - de hoogste baas van onze
automatiseerders - verzocht de ope
ningshandeling voor zijn rekening te ne
men. Die voltrok zich per walkie-talkie.
Na daarin de woorden 'verklaar ik dit
gebouw voor geopend' te hebben ge
sproken, zag hij tot zijn eigen verbazing
een groot aantal ballonnen de lucht in
gaan, die door een medewerker van de
bewakingsdienst (eveneens voorzien
van walkie-talkie) uit een grote kist wer
den losgelaten.
Naltwic
Naaldwijk werd voor het eerst - voor
zover ons tenminste bekend - in 1193
als Naltwic genoemd. De plaats moet
wel ouder zijn, want de toren van de
Adrianuskerk is gebouwd omstreeks
1200. En daaromheen heeft eens een
kasteel gestaan. Hoe groot het was en
hoe het er uit zag weet men nu nie-t
meer. Misschien stond het wel op de
plaats van het eertijds zo fraaie en grote
Huis Honslersdijk. Het Schoone en Ver-
maakelijke Lusthuys en Tuin van Honse-
lerdijk, Toebehoorende Zijne Kon. Ma-
jesteyd Van Pruyssen. Dat Huys werd
gesticht door onze Frederik Hendrik als
Huys Hontholredijk, omstreeks 1630,
van zijn aandeel in de opbrengst van de
Spaanse zilvervloot. (Nu bestaat er nog
maar een klein, onaanzienlijk gedeelte
van.) Maar Naltwic was nog véél eerder
een bewoonde streek.
Vondsten uit de Romeinse- en vóórro-
meinse tijd kan men bekijken in de voor
malige kapel en synagoge op het oude
Heilige Geesthofje.
Gelukkig heeft Naaldwijk een stevige
ondergrond. Daardoor konden tot nu
toe nog enkele historische gebouwen in
stand blijven, zoals de Hervormde Kerk,
het Oude Raadhuis en het reeds ge
noemde - Heilige Geesthofje. De Syna
goge (ofte wel Sjoel) zal gebouwd zijn
toen in de 18e en 19e eeuw Naaldwijk
een centrum was van de joodse ge
meenschappen in het Westland. Laat
ons nu maar niet denken aan de ramp
die over die gemeenschappen trok in
onze eeuw.
Pastoor L. M. J. van Lijnschooten is de
man die open stond voor een zo intens
mogelijke samenwerking in Naaldwijk.
Hij opperde reeds vóór de oprichting der
'Katholieke Vereeniging' het denkbeeld
om een Boerenbond in zijn parochie te
stichten of 'iets wat hiermede overeen
kwam en de stoffelijke belangen van
tuinders en boeren zoude voorstaan'.
Na het oprichten van die vereniging
werd besloten een aanvang te maken
met het oprichten van een Boerenleen
bank of Raiffeisenkas.
Door de heer Van Benthem uit Wognum
werd een deskundige lezing gehouden
over Boerenleenbanken, die zo insloeg
dat in beginsel werd besloten tot het
oprichten van zo'n bank.
Over dat besluit liet men geen gras
groeien, zodat op 25 maart 1902 reeds
bestuurders en leden van de raad van
toezicht konden worden gekozen.
De raad van toezicht werd gevormd
door: pastoor L. M. J. van Lijnschooten,
H. J. Janssen en F. C. van Rest; het be
stuur door: C. Vijverberg, N. Kester en G.
Dukker.
