zon, wind en aardwarmte
alternatieve energie
met toekomst
Het energievraagstuk staat volop in de belangstelling. We zijn in ons
land momenteel voor meer dan negentig procent afhankelijk van
oHe en aardgas. In dit artikel geven we een overzicht van enkele al
ternatieve energiebronnen en hun toepassingsmogelijkheden, die al
op relatief korte termijn enige soelaas kunnen bieden bij het door
breken van die afhankelijkheid. Het is geen uitputtende opsomming
geworden. Zo is het gebruik van biogas, het door gisting van mest
en afval vrijkomen van methaangas, dat met name op landbouwbe
drijven goede diensten zou kunnen bewijzen slechts terloops ter
sprake gekomen. Waterkracht en steenkolenvergassing zijn buiten
beschouwing gebleven. Het eerste vanwege het praktisch ontbre
ken van mogelijkheden daarvoor in ons land en het tweede omdat
de discussie daarover gezien de mogelijke gevolgen voor het milieu
nog volop aan de gang is. Kernenergie is eveneens slechts terloops
aan de orde gekomen, omdat toepassing daarvan op grote schaal
nog allerminst zeker is, hangende de brede maatschappelijke dis
cussie daarover. We hebben ons beperkt tot zonne-energie, wind
energie en aardwarmte-energie, alle drie schone vormen van ener
gie, die bovendien in ons land op tal van manieren kunnen worden
ingezet. Er is met name wat zonne- en windenergie betreft nogal
wat accent gelegd op toepassingsmogelijkheden in de glastuin
bouw, een bedrijfstak waarmee onze Rabobankorganisatie nauw
verbonden is en die, mede onder Europese druk, met steeds hogere
aardgasprijzen geconfronteerd wordt. Dat betekent overigens niet
dat we geen oog zouden hebben voor de energieperikelen in andere
sectoren van onze economie.
Energie is een kostbaar goed. We moeten er niet alleen duur voor
betalen, maar ook zuinig mee omspringen. Een open deur? Mis
schien wel, maar het kan niet vaak genoeg herhaald worden. Ge
lukkig beginnen we ons er de laatste jaren ook wat meer bewust
van te worden. Er is een mentaliteitsverandering aan de gang, die
er hopelijk toe leidt dat het energieverbruik in de toekomst fors zal
verminderen.
Maar het gaat allemaal nog erg lang
zaam, ondanks de pijn die we in onze
portemonnaie voelen bij het afrekenen
aan de benzinepomp en het voldoen van
onze energienota's. En ook ondanks
grootscheepse voorlichtingscampagnes
van het ministerie van Economische Za
ken, de Stichting Voorlichting Energie
besparing (SVEN) en de acties van talrij
ke particuliere organisaties, zoals mi
lieu- en energiebezinningsgroepen.
Maar minder energieverbruik alleen kan
niet voldoende soelaas bieden. We zijn
bij onze nationale energievoorziening
voor meer dan 90 procent afhankelijk
van olie en aardgas. Het eerste moet in
gevoerd worden, en dat kost veel, heel
veel geld. Het tweede hebben we geluk
kig zelf, levert ons door de export nog
een behoorlijke cent op, maar hoe lang
nog? Nu al is het beleid zo, dat we aard
gas gaan invoeren om onze gasbronnen
niet te snel uit te laten putten. Wat de
olie betreft nog dit: het is bepaald een
niet erg milieuvriendelijke energiedra
ger: bovendien is de olievoorziening een
Foto links: In Denemarken wordt op veel grotere schaal dan bij ons met windmolens geëxpe
rimenteerd. Deze Gedser-molen bestaat ai zo n 20 jaar en is de eerste moderne windmolen.
Foto boven: Een aardwarmte-centrale met koeltoren in het Italiaanse Toscane. Daar wordt al
sinds 1904 aardwarmte geëxploiteerd.
zaak waar politieke risico's aan vastzit
ten; en ten slotte: ook de oliebronnen
zullen over niet eens al te lange tijd -
nieuwe vondsten daargelaten - volledig
zijn uitgebaat.
Het ligt dan ook voor de hand dat intus
sen naarstig wordt gestudeerd op ande
re, alternatieve vormen van energie. De
in het begin van de zestiger jaren nog
gekoesterde gedachte dat toepassing
van kernenergie op grote schaal de
sleutel zou zijn voor het toekomstige
energieprobleem is op zijn zachtst ge
zegd allang geen gemeengoed meer.
Het grootste probleem bij kernenergie is
immers de vraag: waar laten we het ra
dioactieve afval, en hoe kunnen we de
mensheid beschermen tegen stralings
ongelukken?
Anders ligt het met de schone vormen
van energie zoals zonne-energie, wind
energie, aardwarmte en energie uit af
val, waarvan de eerste twee naar men
selijke maat gemeten, 'eindeloos' zijn.
'Over de rol van deze energiebronnen
die thans nog van weinig betekenis zijn
voor de nationale energievoorziening,'
aldus de bovengenoemde SVEN, 'is voor
de toekomst nog weinig bekend, daar
de verschillende toepassingen nog in de
ontwikkelings- en onderzoekstadia zijn.
Maar er zijn optimistische verwachtin
gen, dat omstreeks 1985 de alternatieve
vervolg op pagina 22
