'de mens moet leren om te leven'
mmm
(Ingmar Bergman in Herfstsonate)
We weten en ervaren dat het leven is
opgedeeld in fasen: kind-zijn, jeugd,
adolescentie, volwassenheid, middenja
ren en ouderdom. We weten ook dat er
sprake is van overgangen van de ene
fase naar de andere, van hobbels die ge
nomen moeten worden en die gepaard
kunnen gaan met crisis en aanvechting,
vaak het hevigst wanneer dat 'point of
no return' zichtbaar wordt, het moment
waarop de middelbare leeftijd voelbaar
wordt in de zorgen, teleurstellingen en
tot niets leidende dagdromerijen en
wanneer het jeugdig elan wordt gemist
van nog alles te willen en alles te kun
nen. leder van ons weet dat het leven
moet worden geleerd; sommigen gaan
erin ten onder, anderen groeien er bo
venuit tot grote mildheid en wijsheid.
Ingebed in de levensloop ligt voor de
meeste mensen hun loopbaan, waaraan
een heel stuk van het leven wordt be
steed. Over beide zal het gaan...
Levensloop als een verhaal
leder van ons heeft haar en zijn eigen
Drs. M. A. Brandsma
Bijzondere
Personeels-
begeleiding
Aangesloten
Banken
verhaal. Verhalen zijn er om uitgespro
ken te worden, om op te pakken, om er
van te leren, er iets mee te doen, er ver
der mee te gaan, ze te delen met een
ander.
Verhalen die er mogen zijn worden ver
teld: sterke stukken die inspelen op ge
voelens van trots en flinkheid óf getui
genissen die mensen uittillen boven dit
leven, boven de alledaagse sleur, boven
het gedoe van de kleine kring. Het zijn
y de goede verhalen die het mensen doen
uithouden, vaak lichtvoetig en met hu
mor.
Maar ook zijn er verhalen die niet wor
den verteld of maar ten dele. We weten
ook dat een verhaal te vroeg kan ophou
den, dat het kan stokken, kan vastlopen,
dat het vertellen steeds moeilijker
wordt, slopender ook om het bij te wo
nen. Met horten en stoten, onder tranen
moeten mensen soms hun verhaal kwijt
tot alles open is, vrij en los. Er zijn ver
halen die niet worden gekend, die niet
worden verteld en uitgesproken, die on
der de korenmaat blijven, onopgemerkt
ook temidden van de vele, vaak collegi
ale contacten zoals die in onze organi
satie bestaan. Verhalen die voor men
sen een last blijven, mensen blijven pij
nigen.
Wat zijn dat voor verhalen? Ik aarzel te
vertellen. Ze steken vaak schril af tegen
de duizenden stukken vol van beheers
matigheid die dagelijks in onze organi
satie de ronde doen.
Een aantal heeft te maken met het
persoonlijke leven van mensen: bang
zijn en onzeker, moeilijk contacten kun
nen leggen, eenzaamheid, zonder enige
geestelijke oriëntatie in het leven staan,
de allerliefste kwijt zijn, door dit alles te
rugvallen in vormen van onvolwassen
heid en onvolgroeid gedrag, verschijn
selen van verslaving aan drank of iets
anders, worstelen met het hebben van
een gehandicapt kind, bijna alles bezit
ten en gebukt gaan onder de leegte van
iedere dag...
Kijkend naar de werksituatie: onvol
doende zelfstandig kunnen werken, te
weinig verantwoordelijkheid krijgen toe
bedeeld, geen of onvoldoende mede
zeggenschap bij de besluitvorming inza
ke dingen die mensen direct aangaan,
geen effectief (werk)overleg, te zware
werkbelasting, tijdsdruk, de verant
woordelijkheid voor mensen niet aan
kunnen, te vroeg of te snel promotie ge
maakt, bevorderd zijn tot een functie
waarvoor men niet competent is, onvol
doende mogelijkheden om door te
groeien, slechte werkprocessen, over
lappende taakverdelingen, vaak een te
beperkt inzicht op waarde en inhoud
van de arbeid.
Weer andere verhalen liggen in het
vlak van de relaties: niet met elkaar
overweg, niet samen door één deur
kunnen, werkrelaties die zijn vastge
roest, het elkaar niet kunnen of willen
aanvaarden, het van zichzelf en van el
kaar vervreemd raken, onvoldoende of
onjuist leiderschap, het onderhevig zijn
aan bedrijfspolitiek gelobby, waarbij zo
vaak persoonlijke belangen prevaleren
boven de zakelijke...
Kijkend naar de mensen die op onze
banken werken ervaren we vaak dat ve
len niet durven te zeggen waar ze echt
mee zitten, wat ze moeilijk vinden, waar
ze niet meer uitkomen, waar ze op vast
lopen. Mensen zijn bang dat een ander
iets zal merken van hun onmacht, alsof
je je moet schamen of je er schuldig aan
moet voelen.
Anderen worstelen met organisatie en
leidinggeven. Weer anderen weten niet
hoe ze met hun mensen moeten om
gaan, met hen moeten praten. Begrijpe
lijk dat beoordelingsgesprekken om
maar eens iets te noemen - niet worden
gehouden of worden uitgesteld. En dan
is er het moeilijke punt van beslissingen
moeten nemen, 'nee' kunnen zeggen en
dat 'nee' kunnen motiveren. Of, het kun
nen inschatten van de mogelijkheden
van de ander en deze dan ook de ruimte
kunnen en durven geven, aan hem dur
ven delegeren en hem aanspreken op
zijn verantwoordelijkheid.
Er zijn mensen die helemaal bedolven
worden onder circulaires, procedures en
adviezen, die in steeds grotere hoeveel
heden dank zij kopieermachine, tekst
verwerker en geautomatiseerd systeem
op de bureaus terecht komen.
Er is menig directeur, die klein begon
nen is, die de hitte van de dag heeft ge
dragen en die nu zittend in een grote ka-
