ondernemerszin biedt kans op genezing ook nu! ontwikkelingen vallen nog tegen... 17 Bij de begin volgende maand te publiceren eerste lustrum- editie van onze brochure 'Cijfers Trends' zou het plezierig zijn om met positieve berichten over het midden- en klein bedrijf naar buiten te komen. Maar helaas. Het zou niet eerlijk zijn om tegenover het midden- en klein bedrijf en de belangstellende lezers struisvogelpolitiek te be drijven of ongemotiveerd het hoofd in de wolken te steken. Neen, het is beter met beide benen op de grond te blijven en stap voor stap betere tijden tegemoet te treden, die zoals uit het vervolg van dit artikel blijkt, wet degelijk achter de hori zon gluren. het reële inkomen van de zelfstandige met ongeveer 5 procent per jaar. Ook in de horeca wordt een daling verwacht en wel met circa 1,5 procent. In de nijver heid, het ambacht en de dienstverlening kan het reële inkomen van de zelfstan dige ondernemer zich handhaven op het niveau van 1981. In de sector van het vervoer wordt zelfs een stijging ver wacht van circa 1,5 procent. Natuurlijk zijn deze verwachtingen be hept met uitzonderlijke onzekerheden. Zeker waar het hier om voorspellingen gaat die betrekking hebben op onderde len van de economie. Zoals bekend zijn de voorspellingen gevoeliger voor fou ten, naarmate de sector waarvoor zij ge maakt worden kleiner is. De ontwikkeling van het midden- en kleinbedrijf zal in de komende jaren zwaar onder druk komen te staan van de stagnatie in de binnenlandse beste dingen. De eventuele lichte verbetering van de export zal voor het midden- en kleinbedrijf weinig betekenen. Ook de te verwachten toename van de investerin gen zal niet voldoende kunnen zijn om de ontwikkeling van het midden- en kleinbedrijf in positieve zin om te bui gen. Wel zullen enkele toeleverende sectoren hiervan kunnen profiteren. Be halve met de stagnatie in de binnen landse bestedingen wordt het midden- en kleinbedrijf in de komende jaren op nieuw geconfronteerd met kostenont wikkelingen, die ver uitgaan boven de mogelijkheden om deze op te vangen. Behalve op de hoge energie- en rente kosten, moet in dit verband ook gewe zen worden op de hoog blijvende collec tieve lasten in de jaren voor ons. Dit ver taalt zich in hoog blijvende premies so ciale verzekeringen en BTW-tarieven. Voor het arbeidsintensieve midden- en kleinbedrijf een uiterst onplezierige zaak. Noodzakelijk beleid voor de komende jaren Handhaving van de koopkracht van de consument is voor het midden- en klein bedrijf van grote betekenis. Er zullen echter offers gebracht moeten worden om de economie weer gezond te kun nen maken. Ook het midden- en klein bedrijf zal daartoe een bijdrage moeten leveren. Het niet meer volledig handha- Drs. J. H. Reusch hoofd activiteit Bedrijfstakonderzoek Omzien naar 1980 De afzetontwikkeling in het midden- en kleinbedrijf was in 1980 teleurstellend. De daling van de particuliere consump tie raakte het midden- en kleinbedrijf di-

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1981 | | pagina 17