'4
33
tk^srr
Wat de tuinbouw betreft richt zich de internationale
kritiek vaak op de gasprijs voor de Nederlandse tuinder.
Maar realiseert men zich wei hoeveel gas er, gezien
ons klimaat, verstookt moet worden om deze bloemen
te kunnen kweken?
veel moeilijker geworden in deze tijd een succesvol ge
bleken voorbeeld te volgen. In zo'n situatie is het ver
leidelijk de glans van dat voorbeeld maar wat te laten
verbleken.
Intense kritiek
Wat de tuinbouw betreft richt de kritiek zich op het
gasprijsniveau voor de Nederlandse tuinder. De inter
nationale kritiek is zo intens dat de Europese Commis
sie politiek gezien vrijwel niet om een rechtstreeks in
grijpen heen kan. Aan een versnelde overbrugging van
het gat tussen de tuinbouwprijs en de prijs die gemid
deld voor de industrie geldt valt waarschijnlijk niet te
ontkomen. Dat zal overigens een proces van meerdere
jaren moeten zijn. Anders zou de Westeuropese groen
te- en bloemenmarkt wel eens zeer onevenwichtig
kunnen worden en de voorziening gevaar kunnen lo
pen.
Overigens wordt er bij de kritiek op het aardgasprijsni
veau veelal aan voorbijgegaan dat de Nederlandse te
lers ook nadelen hebben ten opzichte van de concur
rentie. Het klimaat, niet alleen de temperatuur maar
ook de hoeveelheid licht, is zo'n punt. De Nederlandse
tuinder heeft te maken met hogere grondprijzen, pol-
derlasten, hoge kosten om zuiver water aan te trekken.
Daarnaast een belastingklimaat waarmee waarschijn
lijk geen enkele buitenlandse tuinder wil ruilen. De
tuinder in ons land moet er nogal wat tegenover stellen
om dit te compenseren.
Een gematigde gasprijs alleen is niet voldoende. Het
gaat vooral om uitermate vakkundige tuinders, een
goed afzetapparaat en een goed dienstoverleg voor
tuinbouwbedrijven. In het buitenland worden deze
concurrentiefactoren van de Nederlandse glastuin
bouw maar al te graag uit het licht gehouden.
Remmende voorsprong
Niet alleen de tuinder voelt zich internationaal in de
hoek gezet. Ook de Nederlandse melkveehouder weet
