internationale
bancaire
samenwerking
Voor het bankwezen worden de buitenlandse activiteiten steeds be
langrijker. Bij de meeste banken ziet men dat het buitenlandbedrijf
verantwoordelijk is voor een groot deel van de groei. Het internationa
liseringsproces verloopt voor iedere bank verschillend. In dit artikel
wordt in het bijzonder de internationale samenwerking met andere
banken beschouwd.
bankgroepen en
consortium ban ken
15
Eerst volgt een korte historische schets
van het gezamenlijk bankieren buiten de
grenzen en van de redenen die bij de
Europese banken geleid hebben tot sa
menwerking. Daarna komt een beschrij
ving van de belangrijkste vormen van
samenwerking tussen banken. Alvorens
dan de toekomst van de samenwer
kingsverbanden aan de orde te stellen,
wordt bekeken voor welke keuzen de
Rabobank op dit gebied komt te staan.
Terugblik
Bankieren in het buitenland is niet iets
van de laatste jaren. In de Middel
eeuwen gingen bankiershuizen als die
van De Medici uit Florence en Fugger
uit Augsburg samenwerkingen aan met
lokale bankjes in meer dan 20 steden
door heel Europa. Dit gebeurde hoofd
zakelijk door deelname in het kapitaal
van familiebedrijven en diende voorna
melijk voor handelsfinanciering. In de
19e eeuw zag men weer banksamen-
werkingen ontstaan ter financiering van
de industriële revolutie, de aanleg van
spoorwegen en de exploratie van delf
stoffen.
Na de Tweede Wereldoorlog trad er een
versnelling op in de internationalisering
van het bankwezen. Door de wederop
bouw van Europa, de snelle industriële
groei, het herstel van de inwisselbaar
heid van de valuta en de stichting van
veel nieuwe staten met hun eigen geld
en kapitaalmarkten, ontstond de moge
lijkheid van en de behoefte aan interna
tionaal opererende banken. De voortdu
rende Amerikaanse betalingsbalanste
korten waren de bron voor de groei van
het internationale geldcircuit. In de ja
ren zestig nam de overheid van de Ver
enigde Staten beperkende deviezen-
maatregelen. Daardoor kwam het
zwaartepunt van de internationale geld
en kapitaalmarkt weer in Europa te lig
gen. Naast de traditionele internationale
bankactiviteiten in de eigen valuta, ont
stond er de eurovalutamarkt. In het
maartnummer van dit blad is de ont
plooiing ervan geschetst, naar aanlei
ding van een rapport van professor Lief-
tinck hierover.
Het herstel van Europa als internatio
naal bancair centrum (met name Lon
den) betekende voor de Amerikaanse
banken dat zij een deel van hun net op
gebouwde markt dreigden te verliezen.
Zij reageerden hierop door op de thuis
markt van de Europese banken vestigin
gen op te zetten ten behoeve van de
Amerikaanse multinationals, maar pe
netreerden hiermee tegelijkertijd de na
tionale markten. De Europese banken
werden min of meer gedwongen om
een antwoord te vinden op het agressie
ve optreden van de Amerikaanse con
currenten. Het ontstaan in die tijd van
de EEG, de toename van de ontwikke
lingssamenwerking en de groei van de
Europese multinationals creëerden een
gunstig klimaat voor bancaire samen
werking op Europees niveau.
In de zestiger jaren werden de Europese
banken, voorzover ze nog geen buiten
lands bankbedrijf hadden, gedwongen
De Bank Europaischer
Genossen schaftsban ken
(BEG) in Zürich.
